Hatsumode – phong tục đi lễ đền chùa đầu năm mới của người Nhật

“Hatsumode” ban đầu được dùng để chỉ việc đến thăm các đền chùa vào sáng sớm ngày đầu năm mới, nhưng giờ đây nó đã trở thành một thuật ngữ ám chỉ rộng rãi việc đến thăm các đền thờ vào đầu năm. Vào năm 2023, kỳ nghỉ cuối năm và năm mới được tổ chức mà không có lệnh hạn chế di chuyển lần đầu tiên sau khoảng 3 năm sau đại dịch do COVID-19 gây ra, và chắc hẳn sẽ có nhiều người trên khắp đất nước đã đến thăm các đền chùa dịp đầu năm hơn.

“Hatsumode” là gì? Ý nghĩa, nguồn gốc của Hatsumode như thế nào? Hãy cùng LocoBee tìm hiểu nhé!

 

“Hatsumode” là gì?

hatsumode

“Hatsumode” (初詣) có nghĩa là ”tục đi thăm đền chùa vào sáng sớm ngày đầu năm mới” Ngày nay, nó được dùng rộng rãi để chỉ việc “đi thăm đền chùa vào năm mới”. Vào dịp đầu năm mới, mọi người thường tạ ơn các vị thần, phật tại các đền, chùa trong một năm vừa qua và cầu mong sức khỏe dồi dào, bình an cho gia đình trong năm mới. Nhắc đến “Hatsumode” người ta thường nghĩ đến chuyến viếng thăm một ngôi đền, nhưng nó cũng có thể là một ngôi chùa.

Trong tôn giáo Thần đạo cổ xưa của Nhật Bản, có khái niệm về “các vị thần hộ mệnh”. Người ta nói rằng việc đến thăm các vị thần địa phương vào dịp năm mới sẽ giúp đem lại nhiều may mắn. Ngoài ra, những ngôi chùa cũng là nơi linh thiêng được mọi người ghé thăm trong dịp đầu năm được cho là đặc biệt tốt lành.

 

Nguồn gốc của “Hatsumode”

hatsumode

Đã từ lâu ở Nhật Bản, từ đêm giao thừa đến sáng ngày đầu năm mới, người chủ gia đình cầu nguyện cho sự thịnh vượng của gia đình bằng cách ở lại đền thờ thần hộ mệnh hoặc thức suốt đêm đốt lửa trước đền. Phong tục này gọi là “Toshigomori”. Đây được cho là nguồn gốc của “Hatsumode”. Vào thời Edo, việc đi thăm đền ngay sau khi nghe tiếng chuông đầu năm mới được gọi là “Ninen Mairi.” Cuối cùng, khi quan niệm “Năm mới bắt đầu vào lúc nửa đêm” được phổ biến rộng rãi, việc đi thăm các đền chùa vào sáng sớm ngày đầu năm mới đã được nhiều người biết đến hơn, và “Hatsumode” hiện nay dường như đã trở nên phổ biến.

 

Phân biệt 年末詣初参り

văn hoá năm mới nhật bản

年末詣 – “Chuyến thăm cuối năm” là gì?

Như đã đề cập ở trên, “nguồn gốc” của “Hatsumode” là một phong tục được gọi là “Toshigomori – 年蘢り”. “Toshigomori” là một sự kiện được tổ chức từ tối đêm giao thừa đến sáng ngày đầu năm mới, và điều này là do mọi người vào thời điểm đó cảm thấy rằng thời điểm bắt đầu năm mới là vào đêm giao thừa. Sau này, khi thời thế thay đổi, “Toshigomori” được chia thành “Joyamaude – 除夜詣” được tổ chức vào đêm ngày 31 tháng 12 và “Ganjitsumode 元日詣” hay còn gọi là “chuyến thăm đầu năm mới” được tổ chức vào sáng ngày đầu tiên của năm mới . Do đó, người ta nói rằng việc viếng thăm ngôi đền vào đêm giao thừa được gọi là “年末詣- Nenmatsumode – chuyến thăm cuối năm”, và việc viếng thăm ngôi đền vào sáng ngày đầu năm mới được gọi là “hatsumode”. Hiện tại, “Nenmatsumode” không được biết đến nhiều như “hatsumode”, nhưng “chuyến thăm cuối năm” cũng được nhiều người coi trọng vì một số lý do sau:

  • Sau đợt “dọn dẹp bồ hóng” (dọn dẹp chính ngôi đền) vào ngày 13 tháng 12, đây là thời điểm ngôi đền sạch sẽ nhất trong năm.
  • Ngày Đông chí rơi vào từ ngày 20 đến ngày 22 tháng 12 hàng năm được coi là thời điểm bắt đầu một năm mới và là thời điểm hoàn hảo để bắt đầu một điều gì đó mới mẻ.
  • Nghi lễ Thần đạo để thanh lọc tâm trí và cơ thể gọi là “Ohara Eshiki” thường được tổ chức vào ngày 31 tháng 12.
  • Vì có ít người đến cầu nguyện hơn so với dịp đón năm mới nên người ta nghĩ rằng giọng nói của bạn được các vị thần và Phật nghe thấy dễ dàng hơn.

Vì những lý do này, bạn nên đến thăm đền chùa sau ngày 14 tháng 12, thời điểm tốt nhất là từ ngày 23 đến ngày 31 tháng 12 đặc biệt là buổi tối đêm giao thừa. Trong chuyến viếng thăm cuối năm, bạn có thể cầu nguyện cho năm mới cùng với lời biết ơn, bày tỏ lòng biết ơn cho một năm thành công hay sự hoàn thành một mong ước nào đó. Ngoài ra, bạn có thể thực hiện “chuyến thăm cuối năm” vào đêm giao thừa và sau đó là “hatsumode” khi năm mới bắt đầu.

“初参り – Chuyến thăm đầu tiên” là gì?

“ 初参り- Hatsumairi” và “初詣 – Hatsumode” có cùng nghĩa với nhau.

 

Nghi thức cho chuyến lễ đền chùa năm mới như thế nào?

văn hoá năm mới nhật bản

Bạn có biết các nghi thức khi đến thăm một ngôi đền? Không chỉ trong dịp lễ Tết mà ở bất kỳ lứa tuổi nào khi đi cúng thần linh cũng cần phải biết lễ nghi đúng đắn. Hãy kiểm tra các thông tin dưới đây xem là bạn đã thực hiện đúng chưa nhé!

Đến thăm đền thờ vào 3 ngày đầu năm

“Hatsumode” không được xác định cụ thể là ”từ ngày nào đến ngày nào”. Tuy nhiên, từ lâu người ta đã tin rằng nên đi lễ càng sớm càng tốt và người ta thường đi vào 3 ngày đầu tháng 1 (từ ngày 1 đến ngày 3 tháng 1).

Đi bộ dọc theo rìa lối vào từ cổng torii

Bạn có thể mặc quần áo bình thường khi đến thăm đền, nhưng nếu có thể, tốt hơn hết hãy thể hiện sự tôn kính với các vị thần và mặc trang phục chỉnh tề. Tại đền, trước khi bước qua cổng torii, bạn nên thay quần áo và cúi đầu. Điều này là do cổng torii đại diện cho ranh giới giữa thế giới bên ngoài và khu bảo tồn. Khi bạn đi qua cổng torii, tốt nhất bạn nên tránh đi đến giữa đường đến đền thờ, vì người ta cho rằng đây là con đường mà các vị thần đi qua. Nhiều ngôi đền có đường đi bên trái, nhưng điều này không được chuẩn hóa, vì vậy hãy nhớ tuân theo phong tục của ngôi đền mà bạn đang đến thăm.

Sanmon là lối vào ngôi đền. Trước cổng Sanmon, bạn ăn mặc chỉnh tề, cúi chào một lần và bước đi với thái độ khiêm tốn. Cũng có một số ngôi chùa mà khi đến đó bạn nên đi bộ dọc theo mép đường.

Rửa tay và miệng tại nơi rửa tay

Hatsumode

Trước khi đến thăm đền thờ, hãy dừng lại ở bể nước để thanh lọc tâm trí và cơ thể. Nghi thức rửa tay đều giống nhau dù bạn ở đền hay chùa. Quy trình ban đầu như sau, nhưng có vẻ như nhiều ngôi đền đã đơn giản hóa nó do đại dịch coronavirus. Điều quan trọng là phải rửa sạch tay, miệng và tâm hồn trước khi vào lễ.

  1. Dùng tay phải cầm một cái muôi và múc một ít nước. Rắc nước lên tay trái rồi đến tay phải để rửa tay. Về cơ bản, nghi thức liên quan đến Thần đạo và Phật giáo nằm ở phía bên trái, vì vậy, bất kể bạn thuận tay nào, nghi thức rửa sạch sẽ từ phía bên trái.
  2. Đổ nước còn lại trong gáo vào tay trái và lau vào miệng để thanh lọc cơ thể. Không chạm trực tiếp vào gáo. Sau khi súc miệng, hãy làm sạch tay trái một lần nữa.
  3. Giữ muôi theo chiều dọc, lau sạch tay cầm bằng lượng nước còn lại, sau đó đặt muôi úp xuống vị trí ban đầu.

Cách lễ bái

văn hoá năm mới nhật bản

Nguyên tắc cơ bản khi đến thăm đền thờ là “hai lạy, hai vỗ tay và một cúi đầu”.

  1. Đứng trước đền, cúi đầu nhẹ, rung chuông và đặt lễ vật vào hộp cúng.
  2. Thực hiện “Hai lạy, hai vỗ tay, một cúi đầu”. Đầu tiên, uốn cong hông của bạn vuông góc hai lần và cúi đầu trước thần.
  3. Vỗ tay to hai lần. Lúc này, nếu bạn đặt đầu bàn tay phải thấp hơn bàn tay trái một chút và vỗ bằng cả hai tay, bạn sẽ có được âm thanh to và vang. Lúc này bạn có thể cầu khẩn điều bạn muốn.
  4. Một lần nữa, cúi chào và kết thúc.

Khi đến thăm một ngôi chùa, điều quan trọng là không gây ra quá nhiều tiếng ồn khi vào thăm.

  1. Nếu có lư hương trước chánh điện, nơi thờ tượng chính, hãy dâng nhang để xua đuổi những bất tịnh và tà ma. Tại một số ngôi chùa, bạn có thể mua nến và hương để cúng dường.
  2. Đứng trước hộp cúng dường ở chánh điện, nếu có chuông thì rung chuông rồi bỏ tiền cúng dường vào.
  3. Cúi đầu, chắp tay lạy và nói ước nguyện của mình.
  4. Cúi chào một lần nữa, chắp tay. Hãy cẩn thận để không gây ra tiếng động bằng cách vỗ tay.

Không có quy định nào về việc cúng dường bằng tiền

Từ cách chơi chữ “ご縁がありますように” (Goen ga arimasuyouni) “Tôi hy vọng bạn gặp may mắn”, người ta thường tin rằng những số tiền như 5 yên (Goen), hai đồng xu 5 yên hoặc 50 yên là tốt lành. Ngoài ra, trong Phong thủy, con số 115 có ý nghĩa rất lớn, đây được coi là con số thống trị thế giới, đem lại nhiều may mắn. Tuy nhiên, không có giới hạn về số tiền và khôngcó quy định về số tiền cúng dường. Tất nhiên, nếu bạn cảm thấy hài lòng khi trả một số tiền được coi là tốt lành thì bạn nên làm theo cảm giác đó. Chi tiết về cách viếng thăm và thủ tục sẽ khác nhau tùy theo từng ngôi đền, chùa. Điều quan trọng không phải là hình thức mà là cầu nguyện bằng cả tấm lòng.

Nguyên tắc là nên đến viếng đền chùa vào khoảng thời gian “Matsunouchi”

Sau khi ngày thứ 3 của năm mới trôi qua, bạn nên đến viếng đền chùa vào khoảng thời gian Matsunouchi. “Matsunouchi” là khoảng thời gian từ ngày 1 đến ngày 7 tháng 1, nhưng tùy theo khu vực, nó có thể kéo dài đến ngày 15. Nếu “Matsunouchi” đã qua, bạn nên đến viếng đền chùa vào ngày Setsubun (khoảng ngày 3 tháng 2).

Tránh viếng thăm các đền thờ trong thời gian để tang

hatsumode

“Tang” dùng để chỉ “thời gian để tang lên đến 49 ngày” sau cái chết của một người thân. Nói chung, trong thời gian người quá cố chưa qua 49 ngày, mọi người nên hạn chế đến gần các vị thần, chẳng hạn như vào dịp đầu năm mới. Tuy nhiên, khoảng thời gian mà các ngôi đền yêu cầu bạn không đến thăm sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng ngôi đền, vì vậy nếu bạn lo ngại, vui lòng kiểm tra trang web chính thức của ngôi đền mà bạn đang định đến thăm trước. Có giả thuyết cho rằng mặc dù đang để tang người thân, bạn có thể đến đền cầu nguyện miễn là không đi qua cổng torii, nhưng điều này có vẻ là một quan niệm sai lầm. Ngược lại, trong Phật giáo, cái chết của một người không phải là một mất mát, và “Hatsumode” là cơ hội để chào hỏi những người đã khuất và tổ tiên. Có thể đến thăm ngôi chùa ngay cả trong khi gia đình bạn có tang.

Nên tránh đi lễ vào những “ngày đen đủi”

“不成就日 – Fujojunichi” là ngày tồi tệ theo thuyết âm dương. Ngày này được cho là ngày mà nếu mọi thứ bắt đầu vào ngày này sẽ không thành hiện thực. Nó còn được gọi là “Ngày đen đủi” và được coi là không thích hợp cho chuyến thăm năm mới. Có khoảng 4 ngày Fujojunichi trong một tháng và những ngày đó trong tháng 1 năm 2024 là ngày 2 tháng 1 (Thứ 3), ngày 10 (Thứ 4), ngày 16 (Thứ 3) và ngày 24 (Thứ 4).

[Người Nhật nghĩ gì?] Khác biệt giữa Tết Dương lịch Nhật Bản và Tết Nguyên đán Việt Nam

 

Ngày tốt tháng 1 năm 2024 để đi lễ năm mới là ngày nào?

văn hoá năm mới nhật bản

“Ngày tốt lành” được cho là ngày mà nếu bạn đến thăm một ngôi đền vào ngày này, phước lành của bạn sẽ tăng lên. Vậy thời điểm nào là thích hợp nhất để đi thăm quan dịp năm mới 2024?

Ngày 1 tháng 1

Ngày đầu năm mới được cho là ngày tốt lành để xua đuổi xui xẻo và xua đuổi tà ma, đến mức người ta cho rằng ngày này sẽ quyết định may rủi của cả năm. Tuy nhiên, vào năm 2024, năm mới sẽ là “ngày Ichiryu Manbai ” và “Tensha”. Đây là ngày tốt lành nhất.

Ngày 3 tháng 1

Ngày 3 tháng 1 năm 2024 là một ngày tốt lành vì là “ngày Dần”.

Ngày 5 tháng 1

Ngày này là một ngày tốt lành khi “ngày Onishuku” và “ngày Tenon” trùng nhau.

Ngày 16 tháng 1

Vào ngày 16 tháng 1, “Daian”, “ngày TenOn” và “Ichiryu Manbai” trùng nhau. Sự đông đúc đầu năm có vẻ đã giảm sút nên bạn có thể đến thăm đền chùa một cách thoải mái. Tuy nhiên, ngày này cũng là “ngày đen đủi”, nên hãy chú ý và cân nhắc.

Còn gì tuyệt vời hơn khi được đến lễ đền chùa trong không khí se lạnh và được cảm ơn thần phật 1 năm qua đã phù hộ cho bạn, đồng thời cầu mong một năm mới may mắn, an lành. Khi đến thăm ngôi đền, trước tiên hãy tổng kết lại một năm vừa qua và bày tỏ lòng biết ơn của mình. Sau đó, hãy thực hiện mong muốn của bạn. Ngày đầu năm mới 2024 là một ngày đại cát tường, vài chục năm mới có 1 ngày đẹp như vậy, nên bạn hãy tận dụng và lên kế hoạch nhé!

Top đền chùa thiêng để đi lễ đầu năm khu vực Kanto

Hi vọng bài viết mang lại cho bạn những thông tin mà bạn đang tìm kiếm. Nếu bạn muốn biết thêm các thông tin khác, hãy gửi bình luận xuống dưới bài viết này để ban biên tập của LocoBee chuẩn bị các bài viết trả lời cho vấn đề mà bạn quan tâm nhé.

Để tham gia bình luận hãy đăng ký trở thành thành viên của LocoBee – Hoàn toàn miễn phí! 

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

 

Tổng hợp: LocoBee

bình luận

ページトップに戻る