Ở Việt Nam hẳn mọi người không còn xa lạ với các lớp học bổ túc buổi tối của trung tâm giáo dục thường xuyên. Tại đất nước phát triển như Nhật Bản mà cũng có hình thức như vậy thì quả là điều bất ngờ. Người ta gọi các lớp học này là 夜間中学 (yakanchugaku) hay lớp học buổi tối cấp trung học cơ sở.

Theo điều tra dân số mới nhất, Nhật Bản có tới 900.000 người không tốt nghiệp trung học cơ sở bắt buộc. Hầu hết trong số họ là người cao tuổi và 90% trong số họ ở độ tuổi 80 trở lên. Có nhiều người không thể nhận được giáo dục bắt buộc đầy đủ vì nhiều lý do như hikikomori, bệnh tật, gia đình có chuyện, và thậm chí là cả việc từ chối đi học. Lớp học buổi tối cấp trung học cơ sở là nơi đảm bảo việc học cho những người như vậy. Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều lớp học như thế này mở ra trên khắp nước Nhật.

Năm 2016, “Luật đảm bảo cơ hội giáo dục” được ban hành để đảm bảo giáo dục cho những người không thể đến trường do không đi học. Chính phủ đang kêu gọi thành lập ít nhất một lớp học buổi tối cấp trung học cơ sở ở mỗi quận và thành phố được chỉ định theo sắc lệnh. Tính đến tháng 4 năm nay đã có 17 tỉnh đã thành lập lớp học kiểu này. Ngoài ra, 14 tỉnh bao gồm Aichi và Mie, đang có kế hoạch mở lớp mới hoặc đang xem xét mở lớp mới từ năm tài chính tới sang năm sau.

Trong thời Showa, các lớp học buổi tối cấp trung học cơ sở hoạt động như một nơi dành cho những người không thể nhận được giáo dục bắt buộc trong thời chiến và hỗn loạn sau chiến tranh. Một chuyên gia cũng từng là hiệu trưởng của một trường học cho biết: “Trong những năm gần đây, nhu cầu đã tăng trở lại do vai trò đã thay đổi”. Cựu giáo sư tại Đại học Sư phạm Kyoto ông Toshiyuki Okada nói rằng việc từ chối đi học đang ở mức tồi tệ nhất trong lịch sử, có rất nhiều người nước ngoài đến lớp học buổi tối cấp trung học cơ sở bởi nếu bạn không thể đọc, bạn không thể sống trong xã hội này.

Nhiều vấn đề khác nhau đã được chỉ ra liên quan đến các trường trung học cơ sở ban đêm. Một trong số đó là cách  đáp ứng nhu cầu cá nhân. Ngay cả khi đó là cấp độ giáo dục bắt buộc thì mức độ đạt được của việc học là khác nhau ở mỗi người. Ví dụ, một người đã học hết trung học cơ sở về các môn xã hội nhưng hầu như không nói được tiếng Anh, hoặc một người đã học hết toán ở cấp tiểu học nhưng chưa bao giờ nghiên cứu khoa học. Ngoài ra, đối với người nước ngoài, có những trường hợp tiếng Anh không thành vấn đề nhưng họ không thể đọc và viết chữ kanji, và họ cần học tiếng Nhật tốt để sinh sống và làm việc tại Nhật Bản. Mặt khác, giáo viên dạy ở đây bắt buộc phải có giấy phép giảng dạy nhưng số lượng giáo viên thì lại có hạn.

Lớp học buổi tối cấp trung học cơ sở thường dạy 5 ngày/tuần. Thời gian đi lại là một vấn đề lớn. Ngay cả khi có một lớp ở mỗi tỉnh thì tùy theo khu vực bạn sống mà nhiều người không thể đến trường hàng ngày và có trường hợp không thể bắt tàu về nhà khi lớp học kết thúc. Hơn nữa, có nhiều người không giỏi trong việc gặp gỡ mọi người, chẳng hạn như những người từng là hikikomori.

Liên quan đến học buổi tối cấp trung học cơ sở có lẽ chính phủ Nhật Bản còn nhiều vấn đề cần giải quyết trong thời gian tới, nhưng có vẻ như việc từng bước đảm bảo chỗ học sẽ tạo chuyển biến trong nhận thức của người học.

Giao tiếp tiếng Nhật: 頭が上がらない

Nguồn: www.kyobun.co.jp

Biên tập: LocoBee