Theo Bộ Giáo dục Nhật Bản, tới mùa xuân năm nay tất cả các trường đại học quốc gia đã xây dựng bộ phận kiểm soát xuất khẩu/chuyển giao công nghệ cùng với các quy định liên quan. Việc làm này là để ngăn chặn hạt nhân, radar và công nghệ cấp cao khác có thể chuyển đổi sang sử dụng cho quân sự, chuyển ra nước ngoài.

Top 10 trường đại học hàng đầu Nhật Bản năm 2020

Bối cảnh

Tại thời điểm điều tra vào năm ngoái, trong 86 trường đại học do nhà nước quản lý có 5 trường không có bộ phận kiểm soát xuất khẩu/chuyển giao công nghệ và 17 trường thiếu các quy định liên quan. Tuy nhiên, tất cả các trường này đã cho ra mắt bộ phận cũng như quy định kèm theo. Đây là kết quả của cuộc kiểm tra mới đây do Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ thực hiện.

Các trường đại học ở Nhật đã phải đối mặt với những lời kêu gọi ngày càng tăng nhằm thắt chặt kiểm soát xuất khẩu/chuyển giao khi Hoa Kỳ – quốc gia đặt ra nghi vấn về việc Trung Quốc ăn cắp công nghệ – đã kêu gọi các đồng minh của mình thực hiện các biện pháp như vậy. Đã có những lo ngại rằng bất kỳ sự chậm trễ nào trong việc tăng cường biện pháp kiểm soát xuất khẩu có thể khiến các trường đại học Nhật Bản bị loại khỏi cơ hội nghiên cứu chung với các trường ở Hoa Kỳ và nước khác.

Hướng dẫn do Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp đưa ra liên quan đến vấn đề kiểm soát xuất khẩu/chuyển giao, thúc giục các trường đại học trong nước phân công nhân viên phụ trách xác định xem mỗi công nghệ có bị hạn chế xuất khẩu/chuyển giao dựa trên sự trao đổi giữa quốc gia và Luật Thương mại hay không.

Theo hướng dẫn này, các trường đại học phải đảm bảo công nghệ của họ sẽ không bị chuyển giao ra nước ngoài bằng cách sử dụng danh sách kiểm tra. Danh sách này sẽ được sử dụng để quyết định có nhận sinh viên và nhà nghiên cứu quốc tế hay không, cũng như có cho phép họ chuyển giao kết quả nghiên cứu và các tài liệu khác hay không.

Du học sinh tại Nhật Bản có thể nhận được trợ cấp mất việc – nhà ở – đời sống nào khi khó khăn?

Đánh giá từ chuyên gia

Một cuộc khảo sát riêng của Bộ Giáo dục cũng cho thấy 213 trường đại học ở Nhật Bản có các bộ môn về khoa học do chính quyền địa phương hoặc cơ quan tư nhân điều hành. Khoảng 60% trong số đó đã thực hiện biện pháp kiểm soát xuất khẩu/chuyển giao.

Trong bối cảnh số lượng sinh viên Nhật Bản trong lĩnh vực khoa học và kỹ thuật ngày càng giảm, các trường đại học bắt đầu phụ thuộc phần lớn vào sinh viên và nhà nghiên cứu từ nước ngoài, bao gồm nhiều người Trung Quốc trên lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ cao khác. Tính đến tháng 5, tại Đại học Tokyo, du học sinh người Trung Quốc chiếm khoảng 60% trong số 4.000 sinh viên người nước ngoài thuộc các chương trình đại học và sau đại học của trường.

Theo một báo cáo của Bộ Thương mại cho biết một sinh viên nước ngoài bị bắt quả tang khi đang cố gắng chuyển giao công nghệ bị kiểm soát xuất khẩu khi không được phép. Ngoài ra, còn có một sinh viên khác bị phát hiện thuộc một tổ chức bị tình nghi tham gia phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Ông Mikihito Kano, Phó giáo sư về Sở hữu trí tuệ tại Đại học Mie đánh giá cao hành động này của các trường đại học trong việc thành lập đơn vị kiểm soát xuất khẩu và đặt ra các quy tắc vì rất khó cho các nhà nghiên cứu cá nhân đánh giá liệu nghiên cứu và công nghệ của họ có bị hạn chế xuất khẩu/chuyển giao hay không.

Nhà lập pháp Nhật Bản tìm kiếm quy định cứng rắn hơn với ứng dụng của Trung Quốc

Người dân Nhật liên tục thông báo về việc nhận được hạt giống lạ nghi ngờ được gửi từ Trung Quốc

Theo The Mainichi