Thời gian gần đây, kinh tế Nhật Bản đang dần hồi phục sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, cùng với đó sẽ không còn có những đợt trợ cấp của chính phủ nữa và rất có thể tình trạng “quá hạn trả tiền thuê nhà” sẽ tăng lên trong tương lai. Đặc biệt là những người già – đối tượng có thu nhập thấp và thường chỉ sống bằng lương hưu.

Có phải sự phục hồi sau đại dịch đang làm gia tăng tình trạng “quá hạn trả tiền thuê nhà”?

Theo “Hiệp hội quản lý nhà ở Nhật Bản Tankan” thuộc Hiệp hội quản lý nhà cho thuê Nhật Bản, “tỷ lệ nợ quá hạn tiền nhà 2 tháng trở lên” trung bình toàn quốc vào năm 2021 là 0,4%. Trong đó:

• 0,3% ở khu vực đô thị Tokyo
• 0,8% ở Kansai

Trong nửa đầu năm 2019 (tháng 4 đến tháng 9 năm 2019) trước đại dịch COVID – 19:

• Tỷ lệ trung bình toàn quốc là 1,0%
• Khu vực thủ đô Tokyo là 0,9%
• Khu vực Kansai là 1,4%

Trong thời kỳ đại dịch COVID-19, tỷ lệ nợ quá hạn tiền thuê nhà có xu hướng giảm do được hỗ trợ bởi các phúc lợi, trợ cấp của chính phủ nhưng ngày càng có nhiều lo ngại rằng tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn trong tương lai, vì cùng với việc nền kinh tế phục hồi, cuộc sống của những đối tượng như người già sẽ trở nên khó khăn vì giá cả tăng vọt. Nếu tỷ lệ quá hạn tiền thuê nhà trở về mức trước đại dịch, tức là “cứ 100 căn nhà thì có 1 căn nhà nợ tiền thuê”. Với số hộ gia đình cho thuê tư nhân ở Nhật Bản khoảng 13 triệu, ước tính tổng giá trị quá hạn sẽ vô cùng lớn.

Nhiều người trẻ suy nghĩ về việc trở về nhà của cha mẹ họ hoặc thuê chung nhà với người khác để chia sẻ gánh nặng. Còn những “người già” thì sao?

Có một thực trạng ở Nhật Bản là một nửa công nhân, viên chức về hưu không thể sống thoải mái bằng lương hưu. Mức lương hưu của họ rất thấp. Trong khi chi phí sinh hoạt tối thiểu ở 23 quận của Tokyo là 125.600 yên. Tính cả phí bảo hiểm, họ chỉ có thể sống ở 23 quận của Tokyo với mức lương hưu tối thiểu là 140.000 yên.

Theo khảo sát của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi, 48% người nhận lương hưu của nhân viên nhận được ít hơn 140.000 yên (lương hưu quốc gia + lương hưu của nhân viên). Theo giới tính, 3,14 triệu nam giới (30%) và 4,63 triệu phụ nữ (50%) có lương hưu dưới 140.000 yên. Như vậy, khoảng một nửa số nhân viên và công chức cũ của công ty không thể sống bằng lương hưu. Hơn nữa, có khoảng 200.000 người cao tuổi không có tiền gửi hoặc tiền tiết kiệm để rút.

3 vấn đề có thể gặp phải khi thuê nhà ở Nhật

Buộc phải dọn ra ngoài vì nợ tiền thuê nhà

Theo Khảo sát thu nhập và chi tiêu hộ gia đình của Bộ Nội vụ và Truyền thông (trung bình năm 2022), tỷ lệ sở hữu nhà của người cao tuổi độc thân là 84,3%. Tức là, cứ 6 đến 7 người già sống một mình thì có 1 người đi thuê nhà. Tuy nhiên, điều kiện thuê nhà cho người cao tuổi rất khắt khe. Theo khu vực, 12,3% số người được hỏi ở khu vực thủ đô Tokyo trả lời rằng họ bị từ chối cho thuê nhà, trong khi con số này là 52,9% số người được hỏi ở khu vực Kansai.

Ngoài những rào cản cao trong hợp đồng cho thuê, những người già độc thân đi thuê nhà còn phải chịu mức lương hưu thấp. Điều gì xảy ra nếu họ trễ hạn trả tiền thuê nhà và bị buộc phải dọn đi? Họ sẽ rất khó khăn để tìm được nhà mới, và chỉ có thể lang thang ngoài đường.

Chế độ thuê nhà của chính phủ ở Nhật Bản

Giải pháp là gì?

Ngay từ đầu, những người già nên tìm 1 căn nhà phù hợp với tài chính của bản thân. Nếu quá hạn tiền nhà, đầu tiên, hãy nói với chủ nhà rằng có khả năng sẽ bị quá hạn nhưng sẽ trả tiền thuê nhà trong 1 ngày xác định nào đó. Sau đó, tham khảo ý kiến ​​của người thân và những người đồng bảo lãnh. Nếu không thể dựa vào người bảo lãnh hoặc không có người bảo lãnh ngay từ đầu, hãy tham khảo ý kiến ​​​​của hội đồng phúc lợi xã hội của thành phố và sử dụng “hệ thống cho vay công” hoặc “hệ thống hỗ trợ người nghèo tự túc”.

Tuy nhiên, người già đơn thân có xu hướng bị cô lập trong xã hội. Không có gì lạ khi họ không biết cách xử lý trong tình huống quá hạn tiền nhà như thế nào. Do đó, họ rất cần các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ.

Tại sao Nhật có tiền lễ – reikin khi thuê nhà?

Bạn nghĩ thế nào về vấn đề này? Hãy cho LocoBee biết ngay dưới phần bình luận nhé! 

Để tham gia bình luận hãy đăng ký trở thành thành viên của LocoBee – Hoàn toàn miễn phí! 

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

Nguồn: 日本賃貸住宅管理協会

Biên tập: LocoBee