Văn hóa “Ekiben”(cơm hộp bán tại các nhà ga) đang dần mai một. Trong bối cảnh đó, một cửa hàng bách hóa hàng đầu Tokyo đang nỗ lực hết mình để giúp các nhà điều hành tìm ra kênh bán hàng mới cho các sản phẩm của họ, bao gồm các món ngon từ khắp Nhật Bản.
Nội dung bài viết
Ekiben – cơm hộp nhà ga
Những hộp cơm bán tại nhà ga dành cho hành khách đi tàu đã từng là một phần không thể thiếu của hành trình đường sắt Nhật Bản. Tuy nhiên, khi các tuyến tàu địa phương dần bị loại bỏ và dịch vụ tàu cao tốc mở rộng, lượng hành khách trên các tuyến chậm giảm đáng kể. Điều này khiến nhu cầu về Ekiben sụt giảm, đẩy nhiều doanh nghiệp kinh doanh cơm hộp rơi vào tình trạng khó khăn.
Để bù đắp sự suy giảm doanh số tại nhà ga, nhiều cửa hàng bách hóa và siêu thị đã bắt đầu bán Ekiben, nhưng trải nghiệm này không thể thay thế được cảm giác mua một hộp cơm tại nhà ga và thưởng thức khi tàu bắt đầu lăn bánh.
Nỗ lực giữ lửa truyền thống Ekiben
Một trong những sự kiện giúp các doanh nghiệp Ekiben mở rộng kênh bán hàng chính là hội chợ Ekiben hàng năm tại cửa hàng bách hóa Keio ở Shinjuku. Sự kiện năm nay đánh dấu lần tổ chức thứ 60, khẳng định cam kết duy trì văn hóa Ekiben lâu đời.
Ekiben có nghĩa là “hộp cơm bento bán tại nhà ga”, xuất hiện từ cuối thế kỷ 19 và được cho là lần đầu tiên được bán tại ga Utsunomiya (tỉnh Tochigi). Dần dần, hình thức bán Ekiben tại nhà ga trở nên phổ biến, và việc mua cơm hộp để ăn trên tàu đã trở thành một nét văn hóa đặc trưng của Nhật Bản.
Thời kỳ hoàng kim của Ekiben là trong giai đoạn tăng trưởng kinh tế hậu chiến, khi mạng lưới đường sắt mở rộng nhanh chóng. Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Hoạt động trong Ga Tàu Nhật Bản, hơn 400 nhà cung cấp Ekiben đã hoạt động tại các ga của Tập đoàn Đường sắt Quốc gia Nhật Bản (JNR) trong khoảng 1965 – 1974.
Tuy nhiên, sự phát triển của ô tô cá nhân và các yếu tố khác đã khiến thị trường Ekiben dần thu hẹp. Tính đến ngày 1/4/2024, chỉ còn 77 nhà cung cấp Ekiben hoạt động tại các ga tàu thuộc hệ thống JR. Đối mặt với nguy cơ mai một, các doanh nghiệp Ekiben đã tìm kiếm những thị trường mới, từ cửa hàng bách hóa đến siêu thị, và thậm chí mở các cửa hàng Ekiben chuyên biệt tại các ga trung tâm như Ekiben-ya Matsuri tại ga Tokyo.
“Ekiben Koshien” – Sự kiện giúp hồi sinh Ekiben
Việc kinh doanh Ekiben ngoài các nhà ga truyền thống không hề dễ dàng. Ông Tadatsugu Numamoto, nguyên tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp ga tàu, nhận xét: “Các cửa hàng bán lẻ có nhiều loại bento đa dạng, không chỉ riêng Ekiben. Vì vậy, Ekiben cần tận dụng giá trị độc đáo của mình, chẳng hạn như sử dụng nguyên liệu địa phương và cải tiến bao bì.”
Hội chợ Ekiben tại cửa hàng bách hóa Keio Shinjuku, diễn ra từ 4/1 đến 22/1 năm nay, được mệnh danh là “Ekiben Koshien” – tên lấy cảm hứng từ sân vận động Koshien, nơi diễn ra giải bóng chày trung học toàn quốc danh giá nhất Nhật Bản. Được tổ chức lần đầu vào năm 1966, chỉ hơn một năm sau khi cửa hàng Keio Shinjuku khai trương, sự kiện này đã trở thành cầu nối giữa các nhà cung cấp Ekiben và thị trường bên ngoài nhà ga.
Tại sự kiện đầu tiên, Ekiben Kani Zushi (sushi cua) từ ga Tottori là mặt hàng bán chạy nhất. Khi đó, chỉ có 30 loại Ekiben được bày bán, nhưng đến nay, con số này đã tăng lên khoảng 350 loại. Doanh thu của sự kiện cũng tăng vọt:
- 1966: Chỉ đạt 46 triệu yên (245.000 USD)
- 2010 (lần thứ 45): Hơn 700 triệu yên
Từ bờ vực đóng cửa đến thành công trên toàn quốc
Sự kiện Ekiben hàng năm thậm chí đã giúp một doanh nghiệp thoát khỏi khủng hoảng. Công ty Shoeiken, có trụ sở tại Izumi, tỉnh Kagoshima, từng đứng trước nguy cơ đóng cửa khi doanh thu lao dốc vào năm 2004, khi tuyến Kyushu Shinkansen mở rộng khiến lượng khách tại các ga địa phương giảm mạnh.
Ông Isamu Matsuyama, chủ tịch Shoeiken, chia sẻ: “Chúng tôi có thể đã phải đóng cửa. Tuy nhiên, cơ hội đã đến khi Shoeiken được tham gia triển lãm sản phẩm tỉnh Kagoshima tại cửa hàng Keio. Sau đó, khi sản phẩm cơm hộp thịt lợn Berkshire của hãng xuất hiện trong “chuỗi đối đầu Ekiben” vào năm sau, thương hiệu này nhanh chóng nổi tiếng trên toàn quốc. Kể từ đó, Shoeiken liên tục tham gia các sự kiện đặc sản trên khắp Nhật Bản, đạt doanh thu hàng năm lên đến 2 tỷ yên. Chúng tôi đến từ một thành phố nhỏ chỉ có khoảng 50.000 dân, nhưng giờ đây Ekiben của chúng tôi đã vươn ra toàn quốc.”
Sự ủng hộ từ cửa hàng bách hóa Keio
Chuỗi cửa hàng bách hóa Keio đã đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn và phát triển văn hóa Ekiben thông qua sự kiện này. Ông Kazumasa Yokoyama, nhân viên phụ trách mua hàng của Keio, cho biết: “Nhiều doanh nghiệp Ekiben nhỏ lẻ thường e ngại khi đến Tokyo để quảng bá sản phẩm, một phần vì thiếu nhân lực. Tôi luôn cố gắng động viên họ bằng cách nói rằng ‘Khách hàng đang chờ các bạn!’” Ông Takahiko Kono, trưởng bộ phận tổ chức sự kiện Ekiben tại Keio, chia sẻ: “Sự kiện này giúp giữ gìn văn hóa Ekiben, và tôi cảm thấy rất vui khi thấy các nhà cung cấp Ekiben lần đầu tham gia nhận được lời mời hợp tác từ các chuỗi siêu thị lớn.”
5 loại bento – cơm hộp Nhật Bản có thể bạn chưa biết
Xếp hạng Ekiben bán chạy nhất qua các thời kỳ
Lần đầu tiên (1966, khoảng 30 loại)
- Kani Zushi (Sushi cua) – Ga Tottori
- Kyubi no Kama-Meshi – Ga Kuroiso
- Ebi-Meshi Bento – Ga Niitsu
- Ika-Meshi (Mực nhồi cơm) – Ga Mori
- Unagi-Meshi (Cơm lươn) – Ga Hamamatsu
Lần thứ 59 (2024, khoảng 300 loại)
- Gyuniku Domannaka (Cơm thịt bò Domannaka) – Ga Yonezawa
- Ujiie Kaki-Meshi (Cơm hàu Ujiie) – Ga Akkeshi
- Omi-Gyu Kiwami (Cơm bò Omi thượng hạng) – Ga Kusatsu
- Kobako-Gani Gohan no Kani Sushi – Ga Kanazawa
- Arita-Yaki Curry – Ga Arita
Ga Tokyo – Nơi tập hợp các cửa hàng cơm hộp Ekiben! Mỗi ngày đều là lễ hội cơm hộp!
Hi vọng bài viết mang lại cho bạn những thông tin mà bạn đang tìm kiếm. Nếu bạn muốn biết thêm các thông tin khác, hãy gửi bình luận xuống dưới bài viết này để ban biên tập của LocoBee chuẩn bị các bài viết trả lời cho vấn đề mà bạn quan tâm nhé.
Để tham gia bình luận hãy đăng ký trở thành thành viên của LocoBee – Hoàn toàn miễn phí!
Phiếu giảm giá tại Don Quijote: Miễn thuế 10% và giảm thêm 5%
Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 3.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!
Tổng hợp: LocoBee
bình luận