Trong khi nhiều người có thể biết Nara, Kyoto và Tokyo là những thủ đô nổi tiếng của Nhật Bản thì chỉ có một số ít mới biết hiện các nhà sử học vẫn đang còn tranh luận về thủ đô chính thức của Nhật Bản. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về thủ đô hiện tại của Nhật Bản, lịch sử của các thủ đô cổ xưa và một số vấn đề vẫn còn đang được tranh luận. Cùng đọc với LocoBee nhé!

 

Từ thời Yamato đến Tokyo thời hiện đại: Sự phát triển của thủ đô Nhật Bản

Trước khi Thiên hoàng Kammu (桓武天皇, Kanmu-tennō, 737 CN – 806 CN) đến Nhật Bản, Nhật Bản không có thủ đô cố định, triều đình thay đổi nơi ở mỗi khi có một hoàng đế mới lên ngôi. Điều này dẫn đến việc Nhật Bản phát triển một số thành phố lớn trong vùng Kinki (近畿地方, Kinki Chiho), nay là Kansai ngày nay.

Có nhiều lý do có thể dẫn đến hiện tượng này, bao gồm các vấn đề về dòng dõi, những thay đổi quan liêu hoặc các mối quan hệ xã hội trong nước. Một giả thuyết khác là lý do tôn giáo. Ví dụ, nếu vị hoàng đế trước đó qua đời, tín ngưỡng Thần đạo đòi hỏi phải thanh lọc nơi người quá cố ra đi. Ngoài ra, nếu cái chết của một vị hoàng đế để lại những vấn đề chưa được giải quyết, linh hồn của ông ta có thể quay trở lại bằng trạng thái ma “Yurei”.

 

Thời kỳ Yamato: Sự củng cố đất nước và sự trỗi dậy của các thủ đô đầu tiên

Việc hợp nhất Nhật Bản với tư cách là một quốc gia là một cuộc tranh luận và chủ đề nghiên cứu chưa được giải quyết. Một giả thuyết phổ biến là trong thời tiền sử của Nhật Bản trong thời kỳ Jomon (縄文, khoảng 14.000 – 300 TCN) và Yayoi (弥生時代, niên đại khoảng 300 TCN – 250 CN), cư dân trên các đảo Nhật Bản đã tự tổ chức thành uji ( 氏) – các thị tộc và nhóm họ hàng Nhật Bản.

Một trong số họ là Yamato đã trở thành phe hùng mạnh nhất, cuối cùng đặt nền móng cho Thời kỳ Yamato (大和時代, Yamato-jidai, có niên đại từ năm 250 – 710 CN) và tỉnh Yamato, nay là tỉnh Nara. Trong tỉnh cổ xưa này có thành phố Asuka, là tiền thân của thủ đô Nara được biết đến đầu tiên của Nhật Bản.

 

Thời kỳ Asuka: Thành phố sáng lập thủ đô đầu tiên của Nhật Bản

Thời kỳ Asuka (593 CN đến 710 CN) có tầm quan trọng lớn trong lịch sử Nhật Bản, được coi là một trong những bước ngoặt lớn khi Nhật Bản được định hình qua nhiều cuộc cải cách văn hóa chịu ảnh hưởng của Trung Quốc. Ngày nay, du khách có thể ghé thăm làng Asuka để chiêm ngưỡng những phát hiện khảo cổ quý giá tại khu mộ kofun. Những khu chôn cất khổng lồ này, giống như khu chôn cất kofun của Osaka, mang đến cái nhìn thoáng qua hấp dẫn về Nhật Bản cổ đại. Đồng xu Wado được cho là một trong những đồng tiền cổ nhất ở Nhật Bản cũng được tìm thấy ở Asuka và là nơi có ngôi đền cổ nhất ở Nhật Bản.

Trong khi đối với nhiều nhà sử học, Nara được coi là thủ đô đầu tiên của Nhật Bản, thì sự trỗi dậy của tỉnh Yamato và sự mở rộng triều đình mới được bổ nhiệm của tỉnh này đã khiến những người khác tin rằng Asuka là thủ đô đầu tiên của Nhật Bản. Bỏ qua các cuộc tranh luận, Asuka vẫn là một trong những cái nhìn hấp dẫn nhất về nền văn minh cổ đại của Nhật Bản.

Thăm Di sản thế giới – Chùa Yakushiji tại Nara

 

Thời kỳ Nara: Thủ đô “chính thức” đầu tiên của Nhật Bản

Trong khi vẫn còn nhiều tranh cãi về việc đâu là thủ đô đầu tiên của Nhật Bản, hầu hết các nhà sử học đều tin rằng Nara hay được gọi là Heijo-kyo (平城 京) vào thời điểm đó đã trở thành thủ đô chính thức đầu tiên của Nhật Bản, từ năm 710 đến năm 794.

Trong thời kỳ Nara, đã có một số thay đổi và cải tiến khét tiếng. Các hoàng đế trở thành những nhà lãnh đạo tuyệt đối, việc tạo ra các bộ luật của Nhật Bản gọi là ritsuryo (律令 – bộ luật dân sự thời kỳ Nara và Heian), và sự phát triển của Phật giáo như một trong những tôn giáo lớn của Nhật Bản. Thành phố Heijo-kyo được kiến thiết theo phong cách của các thành phố Trung Quốc, bao gồm bốn con phố lớn, nơi cung điện của hoàng đế hướng về sao Bắc Đẩu. Vào cuối thế kỷ thứ 8, Nara có khoảng 200.000 cư dân. Một số hoàng đế thậm chí còn trao nhiều thẩm quyền cho Phật giáo hơn là Thần đạo như được thấy tại Todaiji nổi tiếng ở Nara do Hoàng đế Shomu thân Phật giáo xây dựng.

Khi Hoàng đế Kammu lên ngôi vào năm 781 sau Công nguyên, ông đã ra lệnh chuyển thủ đô từ Nara đến Nagaoka-kyo (長岡京 – Osaka). Tuy nhiên, trước khi thủ đô Nagaoka-kyo được hoàn thành, Hoàng đế Kammu một lần nữa ra lệnh chuyển chính thức đến Heian-kyo (平安京), một vùng đất bằng phẳng được bao quanh bởi núi non. Đây sẽ trở thành Kyoto thời hiện đại.

 

Kyoto: Thủ đô hoạt động lâu nhất của Nhật Bản

Một số lời giải thích biện minh cho việc chuyển tới thủ đô mới là Kyoto. Đó có thể là sự tách rời Phật giáo khỏi triều đình. Hoặc Kyoto nằm ở vị trí tốt hơn, thuận lợi hơn để duy trì và giành quyền kiểm soát đất nước. Một lý do khác là họ tuân theo luật Onmyodo của Trung Quốc, quy định rằng cung điện hoàng gia phải nằm trên một khu vực bằng phẳng. Một số nhà sử học thậm chí còn cho rằng Kyoto là thủ đô đầu tiên của Nhật Bản và họ coi các thành phố trước đó chỉ là những khu định cư quan trọng đối với triều đình Nhật Bản.

Những điều không nên làm khi du lịch ở Kyoto

Do đó, Heian-kyo cổ đại, hay Kyoto, đã trở thành thủ đô của Nhật Bản vào năm 794, đánh dấu thời kỳ trị vì lâu nhất của thủ đô Nhật Bản trong hơn 1.000 năm cho đến cuộc Duy Tân Minh Trị năm 1868. Kyoto là trung tâm của Nhật Bản trong nhiều thế kỷ, là nơi tập trung chính trị, văn hóa và quyền lực xã hội, và là thành phố lớn duy nhất trong cả nước cho đến cuối thế kỷ 16.

Kyoto đã phát triển như thế nào trong thời kỳ trị vì là thủ đô của Nhật Bản?

Qua nhiều năm, thành phố này đã có những thay đổi đáng kể về cấu trúc. Trong những ngày đầu, Kyoto là một thành phố hoàng gia lấy triều đình làm trung tâm và được phân bổ theo các yếu tố tự nhiên xung quanh: sông Kamo ở phía Đông, hồ Ogura ở phía Nam và núi Funa ở phía Bắc. Kyoto cũng dựa trên phong cách thành phố Trung Hoa của Trường An, giống như Nara. Cung điện hoàng gia nằm ở phía Bắc và các khu vực lân cận được chia thành Ukyo (ở phía Đông) và Sakyo (ở phía Tây), ở giữa là đại lộ Suzaku-oji rộng lớn.

Trong thời kỳ Kamakura (1185–1392), chính quyền quân sự mới chuyển đến thành phố Kamakura, trong khi triều đình vẫn ở Kyoto. Ngoài các cuộc chiến tranh và thiên tai, sự thay đổi này còn khiến Kyoto phải trải qua những thay đổi về cấu trúc, cả về mặt kiến trúc và tổ chức. Thủ đô của Nhật Bản đã trở thành một thành phố thời trung cổ của Nhật Bản, làm nảy sinh các tầng lớp quyền lực mới: tầng lớp quý tộc, quân đội và các tổ chức tôn giáo. Trong những thế kỷ đó, người ta đã phát triển thương mại và thủ công, làm tăng sản lượng và nhu cầu.

Thủ đô hoàng gia và thủ đô quân sự

Như đã đề cập trước đó, vào thời Kamakura, thủ đô của Nhật Bản bị chia làm 2. Một mặt, có kinh đô ở Kyoto, nơi hoàng đế và triều đình sinh sống. Nhưng mặt khác, một thủ đô quân sự mới đã được thành lập ở Kamakura, nơi tướng quân sinh sống.

Không giống như chính quyền quân sự chuyển đến nhiều địa điểm khác nhau trong nhiều năm, Kyoto vẫn là thủ đô của đế quốc cho đến thời Duy Tân Minh Trị. Kyoto bảo tồn các phong cách kiến trúc khác nhau vì nó không bị đánh bom trong Thế chiến thứ hai. Nếu bạn đến thăm thành phố này, bạn có thể tự mình quan sát sự phát triển của những phong cách này.

 

Tokyo: Thủ đô hiện tại của Nhật Bản

Vào thời Edo (1603-1868), Mạc phủ Tokugawa chuyển đến thành phố Edo, nay là Tokyo ngày nay. Các thành phố Edo và Osaka ngày càng phát triển về quy mô, bắt kịp những thành phố như Kyoto. Khi bắt đầu cuộc Duy Tân Minh Trị (1868), triều đình chuyển đến Edo, và 2 cường quốc hàng đầu lại được thống nhất trong một thành phố duy nhất. Edo được đổi tên thành Tokyo (東京 – Thủ đô phía Đông). Không giống như Kyoto, Tokyo có bến cảng và gần Yokohama, một trong những cảng sầm uất nhất Nhật Bản vào thời điểm đó, khiến Tokyo trở thành địa điểm lý tưởng cho thủ đô mới nhất của Nhật Bản.

Khám phá 20 trải nghiệm miễn phí ở Shibuya, Tokyo

Lâu đài Edo cuối cùng trở thành Cung điện Hoàng gia.

Tokyo là một trong 47 tỉnh của Nhật Bản và là trung tâm của Khu vực Greater Tokyo, đây là một trong những khu đô thị đông dân nhất thế giới. Ban đầu, Tokyo là một thị trấn nhỏ dọc sông Sumida, một khu vực màu mỡ lý tưởng cho việc trồng trọt và đánh cá. Nhưng chỉ trong vòng chưa đầy 200 năm, nó đã trở thành một trong những đô thị đông dân nhất thế giới với hơn 14 triệu dân.

 

Thời kỳ Edo trong lịch sử Nhật Bản

 

Tokyo đã phát triển nhanh như thế nào?

Câu hỏi cuối cùng là: làm thế nào mà Tokyo, thủ đô mới của Nhật Bản lại phát triển nhanh như vậy trong vòng chưa đầy 200 năm? Có rất nhiều lý do để trả lời cho câu hỏi này. Một trong số đó là nhu cầu hiện đại hóa đất nước sau khi bị đóng cửa với phần còn lại của thế giới cho đến khi mở cửa sau cuộc Duy Tân Minh Trị.

Sau khi mở cửa biên giới, Nhật Bản nhận ra mình cần hiện đại hóa để phát triển ngang bằng với các nước phương Tây hùng mạnh. Vì vậy, sau khi vay mượn những gì tốt nhất của mỗi quốc gia, chính phủ Nhật Bản đã cải thiện cơ sở hạ tầng, hệ thống và thủ đô Tokyo.

Một lý do khác là sau một số thảm họa thiên nhiên ở Nhật Bản như trận động đất lớn Kanto năm 1923 và các vụ đánh bom trong Thế chiến thứ hai, nhiều khu vực ở Tokyo đã phải được xây dựng lại. Sau Thế chiến thứ hai, Nhật Bản có thời kỳ bùng nổ kinh tế, kéo theo sự gia tăng dân số và hội nhập vào hệ thống tư bản chủ nghĩa.

Mặc dù vẫn còn một số tranh luận về cố đô của Nhật Bản là gì, nhưng có một điều không cần phải tranh cãi: Nhật Bản là một đất nước có nhiều điểm tham quan về văn hóa và lịch sử, mỗi nơi đều có những điểm hấp dẫn riêng để thu hút bạn. Cho dù bạn quan tâm đến điều gì, chúng tôi tin tưởng rằng bất kỳ cố đô nào trong số này, đang bùng nổ sức sống từ quá khứ và tương lai, đều có những khám phá hấp dẫn đang chờ bạn.

Hi vọng bài viết này sẽ là thông tin hữu ích giúp bạn hiểu hơn về đất nước Nhật Bản xinh đẹp này nhé!

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 10.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!

 

Tổng hợp LocoBee