Trong bối cảnh lực lượng lao động của Nhật Bản ngày càng một già đi, một nhân viên 90 tuổi tại một cửa hàng McDonald’s ở thành phố phía Tây Nam Kyushu này vẫn tiếp tục hăng hái làm việc và nở những nụ cười chào đón khách hàng và những đồng nghiệp trẻ của mình.

Ảnh minh hoạ

 

Một ngày làm việc của bà Honda Tamiko

Lúc 7:30 sáng, bà Honda Tamiko cầm chổi và gầu hót rác bắt đầu quét dọn bên ngoài cửa hàng McDonald’s ở khu mua sắm Shimotori sầm uất ở Kumamoto. “Tôi bị đau lưng mấy ngày rồi” bà nói với nụ cười gượng trong cuộc phỏng vấn gần đây với báo Mainichi Shimbun. Với bước đi vững vàng, bà nhanh chóng đi thu thập rác thải từ rãnh nước và đường đi.

Bà Honda đi lại 20 phút bằng xe buýt từ nhà ở quận Nishi 5 ngày một tuần, nghỉ vào thứ 4 và Chủ nhật. Bà làm việc 3 tiếng từ 7 giờ 30 sáng, chủ yếu là giờ “Morning Mac”. Bà đã làm việc ở quán này được 23 năm, kể từ năm 2000.

McDonald’s Nhật Bản có trụ sở tại Tokyo, nhân viên lớn tuổi nhất trong khoảng 3.000 cửa hàng của chuỗi này là một người đàn ông 95 tuổi ở tỉnh Toyama. Honda là người phụ nữ lớn tuổi nhất hiện đang làm việc cho công ty và đã làm việc ở đó lâu hơn nhân viên ở Toyama.

Ảnh The Mainichi

Quản lý nhà hàng, Ushijima Hiromi , 51 tuổi, cho biết bà cùng thế hệ với cháu của Honda. “Tôi cảm thấy nhẹ nhõm khi bà Tamiko nói ‘Chào buổi sáng’ với tôi vào mỗi buổi sáng. Bà ấy vừa tiếp thêm năng lượng vừa an ủi những người xung quanh. Vì bà luôn hoàn thành tốt công việc của mình nên bà là sự hiện diện không thể thiếu đối với chúng tôi”, Ushijima nói trong lòng biết ơn.

Bà Honda sinh ra ở thành phố Uki, tỉnh Kumamoto. Sau khi làm điều dưỡng tại một bệnh viện ở thành phố Kumamoto trong nhiều năm, bà nghỉ hưu ở tuổi bắt buộc là 61. Bà tiếp tục làm công việc dọn dẹp cho một trường đại học trong thành phố cho đến khi đạt tuổi nghỉ hưu bắt buộc là 67. Vì mong muốn tiếp tục làm việc, thay vì chuyển sang các hoạt động lập kế hoạch cuối đời, bà quay lại tìm việc làm.

Khi con gái duy nhất của bà mang đến một tin tuyển dụng cho McDonald’s với nội dung “chào đón mọi lứa tuổi”, bà đã chớp lấy cơ hội và nộp đơn ngay trong ngày.

“Tôi cũng muốn làm việc nhiều hơn,” bà Honda nói với những khách hàng lớn tuổi. Bà thường dành thời gian nghỉ giải lao để trò chuyện với các đồng nghiệp trẻ hơn và những người khác trong bữa cà phê và chia sẻ món hẹ Nhật ngâm tự làm của mình.

 

Câu chuyện cuộc đời bà Honda

Lớn lên trong thời chiến, bà Honda mới 12 tuổi thì đã chuyển sang học hết cấp 3 đến cấp 1 theo hệ thống giáo dục cũ của đế quốc khi chiến tranh kết thúc. “Ngày đó, bữa ăn của chúng tôi chủ yếu có khoai lang và củ khoai môn. Đồ ăn lúc nào cũng khan hiếm”, bà nhớ lại. “Bây giờ chúng ta đang sống trong thời đại tiện lợi, với đủ loại thực phẩm có sẵn để đặt hàng chỉ bằng một nút bấm. Bởi vì tôi đã trải qua thời kỳ khó khăn nên tôi cảm nhận sâu sắc giá trị của mọi thứ.”

Khi bà ấy già đi, thính giác của bà giảm sút và thị lực kém đi do đục thủy tinh thể. Việc mất thị lực khiến sở thích may vá của bà gặp khó khăn nhưng bà vẫn vui vẻ nói: “Bây giờ công việc là sở thích của tôi”.

Ảnh The Mainichi

Con gái của bà Honda đã qua đời vì căn bệnh ung thư cách đây 12 năm ở tuổi 58. Trước mỗi ca làm việc, bà luôn xem ảnh con gái và nói: “Mẹ đi làm đây!”.

Chứng mất trí nhớ của những người bạn tốt của bà đã khiến việc tương tác với họ trở nên khó khăn và nhiều người trong số họ đã qua đời. “Tôi chưa bao giờ bỏ lỡ ca làm việc vì bệnh tật. Đến làm việc và trò chuyện với những người trẻ khiến tôi luôn sôi nổi. Ngay cả virus Corona cũng không khiến tôi dừng bước”, bà cười khúc khích nói.

Cháu của bà hỏi bà: “Bà làm việc chưa đủ sao?” Tuy nhiên, Honda từ chối ý định nghỉ hưu và nói rằng bà vẫn khỏe mạnh nhờ công việc của mình.

“Để không tạo gánh nặng cho những người xung quanh, tôi muốn sống và làm việc hết mình miễn là cơ thể tôi cho phép. Làm việc là bí quyết của sức khỏe. Trong cuộc sống, bạn cần phải có hy vọng”, bà nói.

 

9,3 triệu người lao động cao tuổi, gấp đôi 30 năm trước

Theo Sách trắng năm 2023 về dân số già của Nhật Bản do Văn phòng Nội các công bố, số người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên trong lực lượng lao động là 9,27 triệu người, chiếm 13,4% tổng số lao động từ 15 tuổi trở lên dựa trên số liệu thống kê năm 2022. Điều này cho thấy tỷ lệ tăng gấp đôi so với 6,7% của năm 1995, khi tỷ lệ dân số được coi là trong “những năm làm việc hiệu quả”, từ 15 đến 65 tuổi, đang ở mức cao nhất.

Tình trạng dân số già nghiêm trọng ở Nhật Bản

Phân tích các nhóm tuổi ở người cao tuổi cũng cho thấy sự gia tăng ở nhiều thế hệ kể từ năm 2015, với những người từ 65 đến 69 tuổi chiếm 52%, những người ở độ tuổi đầu 70 là 33,9% và những người từ 75 tuổi trở lên chiếm 11% tổng số.

Theo những thay đổi về luật lao động của đất nước có hiệu lực từ tháng 4 năm 2021, các công ty được yêu cầu nỗ lực đưa ra các biện pháp nhằm giúp mọi người tiếp tục làm việc ở tuổi già, chẳng hạn như bãi bỏ hoặc tăng độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc lên 70 hoặc cho phép nhân viên đã nghỉ hưu tiếp tục làm việc. làm việc trên cơ sở hợp đồng cho đến 70. McDonald’s Nhật Bản cũng tuyên bố ý định không còn xem xét các yếu tố như tuổi tác hay giới tính trong quyết định tuyển dụng và không áp đặt tuổi nghỉ hưu bắt buộc đối với các thành viên.

Tuy nhiên, theo sách trắng, chỉ 3,9% công ty đã loại bỏ độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc, trong khi chỉ có 2,1% tăng tuổi nghỉ hưu lên 70.

 

Người cao tuổi Nhật Bản có mong muốn làm việc?

Một cuộc khảo sát của Văn phòng Nội các vào tháng 1 năm 2020 cho thấy 36,7% người cao tuổi đang làm việc có ý định tiếp tục làm việc càng lâu càng tốt. Kết hợp với những người có ý định làm việc cho đến tuổi 75 hoặc 80, hơn 60% người cao tuổi đang đi làm muốn làm việc nhiều hơn.

Về động lực, 45,4% cho biết họ cần thu nhập, 23,5% cho biết đó là vì sức khỏe, 21,9% thấy công việc thú vị hoặc thích áp dụng kiến thức và 4,4% mong muốn có thêm bạn bè qua công việc. Xem xét số lượng đáng chú ý những người tìm thấy ý nghĩa thông qua công việc của họ hoặc ở lại đó vì lý do sức khỏe, cần có nơi làm việc để cung cấp cho người cao tuổi một môi trường làm việc hỗ trợ.

Vấn đề người già vô gia cư ở Nhật

 

Nguồn : The Mainichi

Biên tập : LocoBee