Hai trong số những trang phục truyền thống phổ biến nhất của Nhật Bản là kimono và yukata. Vào thời điểm mà hầu hết người Nhật mặc quần áo theo phong cách phương Tây (tiếng Nhật gọi là yofuku), người Nhật vẫn mặc một số trang phục truyền thống (wafuku). Kimono và yukata có lịch sử lâu đời bắt đầu từ thời cổ đại.

Trên thực tế, chúng cũng khá giống nhau, và yukata là một loại kimono. Bài viết này sẽ cho bạn biết tất cả về sự khác biệt giữa hai loại trang phục này – nguồn gốc, vật liệu, phụ kiện và sự khác biệt.

Trang phục truyền thống của Nhật Bản

 

Kimono là gì?

Kimono là trang phục truyền thống của Nhật Bản thường được mặc trong các sự kiện hoặc nghi lễ đặc biệt như đám cưới, lễ tốt nghiệp hoặc thậm chí là đám tang. Đây có lẽ là trang phục nổi tiếng nhất trong tất cả các trang phục truyền thống của Nhật Bản, thường được gọi là “quốc phục của Nhật Bản”. Từ kimono có nghĩa là “đồ để mặc.” Bộ trang phục này thường được coi là trang phục trang trọng (haregi trong tiếng Nhật) – đặc biệt là khi so sánh với yukata – và thường được làm từ lụa (đôi khi có cả chất liệu khác như chirimen – hay còn gọi là crêpe).

 

Yukata là gì?

Yukata thực ra là một loại kimono, nhưng là một phiên bản rất bình thường (bình thường đến mức ban đầu nó được dùng để tắm). Mọi người thường mặc yukata vào mùa hè—đặc biệt là cho các lễ hội mùa hè, bởi vì nó giản dị hơn kimono, nên giá cũng rẻ hơn. Do đó, yukata trở thành một lựa chọn tốt cho những du khách muốn mua quần áo truyền thống của Nhật Bản nhưng vẫn muốn tiết kiệm túi tiền.

Pháo hoa – Nét đẹp văn hoá mùa hè Nhật Bản

 

Sự khác biệt giữa Kimono và Yukata là gì?

Có một số điểm khác biệt chính giữa yukata và kimono, nhưng hãy nhớ rằng yukata là một loại kimono (vì vậy cũng có nhiều điểm tương đồng). Một điểm khác biệt là yukata thường được mặc vào mùa hè – thường dành cho các lễ hội. Kimono cũng có thể được mặc tại các lễ hội, nhưng chúng vẫn được coi là sang trọng hơn yukata. Ngoài ra, kimono được mặc cho những dịp rất đặc biệt (ví dụ như đám cưới). Mặt khác, Yukata rất giản dị nên đôi khi chúng được mặc ở onsen, (suối nước nóng của Nhật Bản). Vì vậy, có thể nói rằng yukata đơn giản hơn và kimono sang trọng hơn.

Một điểm khác biệt nữa giữa yukata và kimono là mặc bao nhiêu lớp. Một bộ yukata thường chỉ là một lớp vải không có gì bên dưới, trong khi kimono có nhiều lớp. Bạn thường sẽ mặc kimono với đồ lót gọi là nagajuban.

Tuy nhiên, một điểm khác biệt nữa giữa yukata và kimono là chất liệu. Kimono chủ yếu được làm từ các loại vải đắt tiền hơn như vải lụa. Mặt khác, Yukata thường được làm từ loại vải rẻ tiền hơn như cotton. Tuy nhiên, luôn có những trường hợp ngoại lệ và một số may kimono và yukata sử dụng các loại vải khác nhau.

 

Sự khác biệt giữa Kimono dành cho nam và nữ

Có khá nhiều điểm khác biệt giữa kimono dành cho nam và nữ. Một điểm khác biệt đáng chú ý giữa kimono của nam và nữ là màu sắc và cách in. Phụ nữ có xu hướng mặc kimono sáng hơn và nhiều màu sắc hơn, trong khi nam giới thường có màu sắc đồng nhất hơn với tông màu trầm hơn (tất nhiên là có những trường hợp ngoại lệ!).

Một điểm khác biệt nữa là các phụ kiện mà nam giới và phụ nữ sử dụng với kimono khác nhau. Ví dụ, với obi (thắt lưng quấn quanh kimono), có nhiều loại khác nhau dành cho nam và nữ. Obi của phụ nữ có thể được thắt theo nhiều cách khác với của nam giới — và obi chỉ là một trong nhiều phụ kiện có thể mặc cùng với kimono.

Một điểm khác biệt cuối cùng giữa kimono dành cho nam và nữ là ở cổ áo. Khi phụ nữ mặc kimono, họ thường để lộ một chút cổ ở phía sau – theo truyền thống, còn nam giới thì không.

 

Sự khác biệt giữa Yukata dành cho nam và nữ

Cũng giống như kimono, cổ áo và thắt lưng trên yukata được tạo kiểu khác nhau cho nam và nữ. Ngoài ra, có nhiều mẫu yukata dành cho phụ nữ hơn là nam giới. Hầu hết những điểm khác biệt giữa yukata của nam và nữ cũng giống như những điểm khác biệt được nêu ở trên đối với kimono bởi yukata là cũng là một loại kimono.

 

Lịch sử của Kimono và Yukata

Lịch sử của kimono bắt đầu từ thế kỷ thứ 8. Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, “Kimono như chúng ta biết ngày nay đã có hình thức hiện tại vào thời Heian (794-1185).” Trước năm 794, đàn ông và phụ nữ Nhật Bản thường mặc áo dài với quần dài hoặc váy bên dưới. Đôi khi họ cũng mặc quần áo một mảnh. Tuy nhiên, khi kimono ra đời, nó đã thay thế những kiểu thời trang trước đó.

Kimono (bao gồm cả yukata) vào thời điểm này không giống như ngày nay. Vào thời Muromachi (1336-1573), một loại quần áo giống như kimono ngắn tay được gọi là kosode (“tay áo nhỏ”) đã trở nên phổ biến. Kosode ban đầu được mặc như đồ lót hoặc quần áo ngủ. Theo nhà sử học Cynthia Green, “Trong thời đại Edo, kosode là một dấu ấn văn hóa thống nhất rõ ràng. Mọi người Nhật đều mặc loại trang phục này bất kể tuổi tác, giới tính hay địa vị kinh tế xã hội.”

Kosode cuối cùng đã phát triển thành kimono dài tay và trở thành kiểu quần áo phổ biến của Nhật Bản. Mọi người mặc kimono thể hiện đẳng cấp, phong cách thời trang cá nhân của mình và thậm chí cho biết họ thuộc gia đình nào. Cho đến ngày nay, người ta vẫn coi trọng kimono vì nó không chỉ đẹp mà còn có ý nghĩa văn hóa.

 

Các loại khác nhau của Kimono là gì?

Có nhiều loại kimono (bao gồm cả yukata) bao gồm furisode, tomisode, houmongi và nhiều loại khác. Người mặc kimono có thể thay đổi kiểu loại tùy theo sở thích cá nhân, dịp, mùa và mức độ trang trọng.

 

Phụ kiện nào đi cùng với Kimono và Yukata?

Có nhiều phụ kiện khác nhau mà bạn có thể mặc cùng với kimono hoặc yukata, bao gồm mọi thứ, từ đồ lót đến thắt lưng cho đến quạt. Dưới đây là danh sách các phụ kiện kimono phổ biến nhất:

Haori – Áo khoác

Haori là một chiếc áo khoác ngắn đôi khi được mặc bên ngoài một bộ kimono. Nó thường được gắn với haori himo. Haori himo không hẳn là một chiếc thắt lưng mà là các sợi dây ngắn được gắn vào haori buộc lại với nhau.Trước đây, đàn ông thường mặc Haori, nhưng vào những năm 1800, phụ nữ cũng bắt đầu mặc loại áo này.

 

Nagajuban – Đồ lót

Đặc biệt với bộ kimono, bạn sẽ mặc một chiếc áo lót gọi là nagajuban bên trong.

 

Hakama – Quần

Hakama là một loại quần được mặc bên ngoài bộ kimono dành cho cả nam giới và phụ nữ, tùy thuộc vào khoảng thời gian, nghề nghiệp và dịp.

 

Kanzashi – Trâm cài tóc

Kanzashi là những chiếc trâm cài tóc được sử dụng trong các kiểu tóc truyền thống của Nhật Bản. Có rất nhiều loại và phong cách kanzashi khác nhau, và các vật liệu được sử dụng để làm ra chúng cũng rất khác nhau. Kanzashi hầu như chỉ dành cho phụ nữ.

 

Geta và Zori – Giày

Bạn nghe thấy âm thanh “click” “clock” trên vỉa hè? Thấy ai đó trong bộ kimono đi ngang qua? Có lẽ họ đang đi zori! Zori thường được mặc cùng với bộ kimono trang trọng. Bạn cũng có thể sẽ nghe thấy âm thanh “click” “clock” tương tự nếu ai đó mặc yukata đi ngang qua. Nhưng, nhiều khả năng họ sẽ dùng geta.

Geta cũng là loại giày đế gỗ truyền thống của Nhật Bản, thường được sử dụng khi mặc yukata, nhưng ngày nay bạn cũng thấy nhiều loại giày dép thông thường hơn – bao gồm giày quần vợt, dép xỏ ngón, v.v. Cả zori và geta đều có rất nhiều loại và chất liệu.

 

Obi – Thắt lưng

Cả yukata và kimono đều cần thắt lưng đi cùng. Thắt lưng này được gọi là obi. Obi khác nhau về kích cỡ và kiểu dáng, tùy thuộc vào trang phục, giới tính và dịp. Có rất nhiều sự đa dạng giữa các loại obi như heko obi (ít trang trọng hơn), fukuro obi (trang trọng hơn) và tsuke obi (phổ biến dành cho trẻ em)…

 

Kinchaku – Túi

Kinchaku là một chiếc túi truyền thống của Nhật Bản có dây rút dùng để đựng đồ dùng. Nó rất đơn giản và thường phù hợp với bộ kimono hoặc yukata mà bạn đang mặc.

 

Sensu, Ogi hay Uchiwa – Quạt

Chiếc quạt gấp truyền thống thường được mang theo hoặc sử dụng khi mặc kimono có thể được gọi là sensu hoặc ōgi. Đôi khi người ta cũng mang theo uchiwa – một loại quạt phẳng, không gấp.

 

Một số câu hỏi thường gặp về Kimono và Yukata

Mọi người có tạo kiểu tóc cụ thể để mặc Kimono hoặc Yukata không?

Người Nhật hầu như luôn tạo kiểu tóc khi mặc kimono. Nhưng khi mặc yukata, không nhất thiết phải luôn để tóc kiểu (tùy theo tình huống). Các kiểu tóc mặc kimono khác nhau, nhưng chúng có xu hướng là nihongami (kiểu tóc truyền thống của Nhật Bản).

 

Cách mặc Kimono Hoặc Yukata

Có một số quy tắc đặt ra để mặc kimono và yukata. Một nguyên tắc đó là bạn phải đặt vạt phải trước rồi mới đến vạt trái(cách gấp ngược lại dành cho người đã qua đời). Ngoài ra còn có các quy tắc khác nhau tùy theo giới tính.

 

Nên mua Kimono hay Yukata?

Bạn nên mua kimono nếu bạn muốn thứ gì đó trang trọng hơn (và đắt tiền) và nên mua yukata nếu bạn muốn thứ gì đó bình thường hơn và giá cả phải chăng. Bạn cũng nên cân nhắc xem kimono hoặc yukata của mình sẽ được sử dụng cho mục đích gì:

• Nếu là dịp rất đặc biệt? Có lẽ bạn nên mua kimono.
• Nếu là lễ hội mùa hè? Có lẽ là bạn nên mua yukata mùa hè.

Đi tới quán rượu với bạn bè? Phụ thuộc vào mức độ bạn muốn gây ấn tượng — và thời tiết bên ngoài (kimono hoặc yukata đều được).

 

Kimono và Yukata có phù hợp với người nước ngoài không?

Nói chung, kimono và yukata sẽ phù hợp với người nước ngoài. Hai kiểu trang phục này được làm hơi quá khổ để phù hợp với nhiều loại cơ thể ở Nhật Bản. Tất nhiên, nếu bạn có hình thể lớn hơn, bạn có thể sẽ gặp khó khăn hơn để tìm được kích thước phù hợp.

 

Mặc Kimono có phải là chiếm đoạt văn hoá không?

Đây là điều gây tranh cãi. Phần lớn các ý kiến online về điều này nghiêng về việc nó không phù hợp với văn hóa. Ngoài ra, nhiều người Nhật dường như không gặp vấn đề gì với người nước ngoài mặc kimono hoặc yukata. Trên thực tế, nó thường được người bản địa Nhật Bản đánh giá cao và được khuyến khích bởi các công ty bán kimono và yukata.

 

Yukata và Kimono có thể được kết hợp thành trang phục hàng ngày không?

Có! Ở Nhật Bản, yukata và kimono vẫn là một phần của trang phục hàng ngày ( hoặc có thể không phải hàng ngày, nhưng chúng hoàn toàn được chấp nhận khi mặc hàng ngày). Bây giờ, nếu bạn không ở Nhật Bản, điều đó thực sự phụ thuộc vào mức độ thoải mái của bạn khi mặc thứ gì đó có vẻ khác thường đối với người dân ở quốc gia của bạn (và tranh luận về chiếm đoạt văn hóa). Nhưng, cuối cùng nó phụ thuộc vào bạn.

 

Áo choàng Kimono là gì?

Ở phương Tây, có một loại trang phục được gọi là “áo choàng kimono” ngày càng phổ biến. Chỉ cần tra cứu trên google, bạn sẽ thấy kết quả. Sự thật là một vài trong số những chiếc áo choàng này có thể được coi là kimono, nhưng hầu hết chỉ hơi giống một chiếc áo choàng về mặt thẩm mỹ. Mặc dù tất cả các bộ kimono của Nhật Bản đều là một loại áo choàng, nhưng chiếc “áo choàng kimono” của phương Tây này trông giống một loại vải để mặc lên trên quần áo phương Tây. Vì vậy, mặc dù những chiếc áo choàng này có thể mang hơi hướng Nhật Bản, nhưng chúng thường không phải là kimono thực sự.

Trang phục Nhật Bản đã thu hút mọi người từ khắp nơi trên thế giới trong nhiều năm nay. Bộ kimono truyền thống và bộ yukata giản dị hơn đang ngày càng phổ biến bên ngoài ranh giới văn hóa và thẩm mỹ của Nhật Bản.

Yukata là một loại trang phục thú vị để mặc trong các lễ hội mùa hè, bắn pháo hoa và dã ngoại còn Kimono nên được mặc trong bối cảnh trang trọng hoặc nghi lễ hơn. Nếu bạn đang tham dự lễ kỷ niệm bắn pháo hoa hoặc nghi lễ ở đền thờ, hi vọng bài viết này có thể giúp bạn hiểu được sự khác biệt tinh tế giữa yukata và kimono để có thể mặc trang phục phù hợp nhất.

10 điểm trải nghiệm văn hoá truyền thống Nhật Bản

 

Tổng hợp: LocoBee