“Bệnh tháng 5” và “bệnh tháng 9” thường xảy ra sau những kỳ nghỉ lễ dài vì đây là thời điểm mọi người dễ bị bệnh về mặt tinh thần,. Tuy nhiên, các bác sĩ tâm thần cho rằng giai đoạn đáng lo ngại nhất chính là đầu mùa xuân. Dù thường được xem là thời điểm tâm trạng phấn chấn, nhưng tháng 3 lại là tháng có số vụ tự tử cao nhất trong năm.

 

Số vụ tự tử cao trong tháng 4 và 5

Theo Sách trắng về phòng chống tự tử, năm 2023 ghi nhận số vụ tự tử cao nhất vào tháng 3 với 2.031 người, tiếp theo là tháng 4 (1.965 người), tháng 5 (1.903 người) và tháng 9 (1.880 người). Tháng có số vụ tự tử ít nhất là tháng 12 (1.561 người).

Trong vòng 10 năm qua, hầu hết các năm đều ghi nhận tháng 3 là tháng có số vụ tự tử cao nhất, với số lượng lớn vẫn tiếp diễn vào tháng 4 và tháng 5. Vì vậy, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản đã xác định tháng 3 là “Tháng tăng cường phòng chống tự tử”, triển khai nhiều biện pháp đối phó.

 

Tại sao đầu xuân dễ gây rối loạn tâm lý?

Các nguyên nhân sau đây có thể dẫn đến việc rối loạn tâm lý vào thời gian đầu mùa xuân.

• Thay đổi sinh lý: Mùa xuân là thời điểm dễ gây rối loạn thần kinh tự chủ, dẫn đến thay đổi trong sức khỏe tổng thể.
• Cảm giác bị cô lập: Khi mọi người xung quanh trở nên vui vẻ, sự chênh lệch giữa bản thân và môi trường có thể khiến một số người cảm thấy cô đơn và bị xa lánh.
• Áp lực công việc và tài chính: Cuối năm tài chính khiến nhân viên công ty chịu áp lực tăng ca và khó xin nghỉ. Những người làm kinh doanh tự do cũng có thể phải đối mặt với các khoản thanh toán sắp đến hạn.

Theo sách Trắng, khoảng 70% những người có ý định tự tử mắc các chứng bệnh tâm lý như trầm cảm. Khi tâm trạng trở nên bất ổn, các vấn đề thực tế có thể trở thành “giọt nước tràn ly”, khiến người ta dễ suy nghĩ rằng “muốn kết thúc tất cả trước khi năm tài chính kết thúc”.

 

Nhật Bản có tỷ lệ tự tử cao nhất trong nhóm G7

Sau sự sụp đổ của bong bóng kinh tế, số vụ tự tử tại Nhật Bản tăng mạnh, duy trì ở mức trên 30.000 người trong nhiều năm. Nhờ các biện pháp như Luật Cơ bản về Phòng chống Tự tử (ban hành năm 2006), con số này đã giảm xuống 20.169 người vào năm 2019 và 20.268 người vào năm 2024 (ước tính sơ bộ).

Tuy nhiên, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Nhật Bản vẫn có tỷ lệ tự tử trên 100.000 dân cao nhất trong nhóm G7, và đứng thứ 4 trên thế giới.

Các quốc gia Hồi giáo, nơi tự tử bị nghiêm cấm trong giáo lý, có tỷ lệ thấp. Các quốc gia theo đạo Phật, nơi có quan niệm về luân hồi và cực lạc, có xu hướng tự tử cao hơn. Tại Nhật Bản, có quan niệm rằng tự tử là một cách để chuộc lỗi, điều này có thể khiến rào cản tâm lý về hành động này giảm xuống.

 

Giải pháp nào để ngăn chặn?

Khi rơi vào trạng thái trầm cảm, lo âu hoặc mất động lực, tầm nhìn tâm lý bị thu hẹp. Nếu kéo dài, người bệnh có thể nghĩ rằng “không còn cách nào khác ngoài cái chết”. Dù khách quan mà nói, vẫn có cách giải quyết vấn đề, nhưng họ không thể đưa ra quyết định sáng suốt. Vì vậy, sự hỗ trợ từ xung quanh rất quan trọng.

Vào mùa xuân, sự bận rộn khiến người thân, bạn bè và đồng nghiệp khó nhận ra những dấu hiệu bất ổn của người có nguy cơ cao. Do đó, hãy chú ý đến những người xung quanh nhiều hơn. Nếu bạn cảm thấy bất ổn, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ càng sớm càng tốt. Không có phương thuốc thần kỳ nào để ngăn chặn tự tử. Điều quan trọng là mọi người quan tâm và hỗ trợ lẫn nhau từ những điều nhỏ nhất.

 

Các đường dây hỗ trợ tâm lý

#Đường dây nóng SOS

Tư vấn bởi các chuyên gia về sức khỏe tâm lý.

Điện thoại: 0120-061-338 (miễn phí)

Hoạt động 24/24 vào thứ 2, thứ 5, thứ 6. Các ngày còn lại từ 6:00 sáng – 0:00 sáng hôm sau.

#Điện thoại hỗ trợ

Tư vấn dành cho người có ý định tự tử, hỗ trợ bởi các tình nguyện viên.

Điện thoại: 0570-783-556 (10:00 sáng – 10:00 tối)

Điện thoại: 0120-783-556 (4:00 chiều – 9:00 tối, ngày 10 hàng tháng hoạt động từ 8:00 sáng đến 8:00 sáng hôm sau).

Mamoru Yo Kokoro: Trang web của Bộ Y tế Nhật Bản, cung cấp danh sách các tổ chức tư vấn qua LINE/chat

Kokoro no Nayami SOS: Trang thông tin về sức khỏe tâm lý do báo Mainichi vận hành

Nguyên nhân tự tử hàng đầu của học sinh Nhật Bản

 

Tổng hợp: LocoBee