Tại nhiều địa phương như tỉnh Hyogo và Kanagawa, các ca nhiễm sởi đã được xác nhận. Ngoài những người bị lây nhiễm khi đi du lịch nước ngoài, cũng có những trường hợp bị lây nhiễm sau khi tiếp xúc với người khác. Các chuyên gia kêu gọi những người có kế hoạch đến các quốc gia đang bùng phát dịch sởi nên kiểm tra lịch sử tiêm chủng và cân nhắc tiêm vắc-xin.

 

Tình hình tại Nhật Bản

Sởi, còn gọi là “麻疹 (mashin)”, là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra với khả năng lây lan cực kỳ mạnh. Bệnh không chỉ lây qua giọt bắn hoặc tiếp xúc trực tiếp mà còn có thể lây qua đường không khí. Theo Viện Nghiên cứu Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia Nhật Bản, tính đến thời điểm hiện tại trong năm nay, đã có 22 trường hợp nhiễm sởi được báo cáo, trong đó 15 trường hợp được cho là đã bị nhiễm ở nước ngoài.

Tại tỉnh Hyogo, tính đến ngày 21/3, đã xác nhận 6 trường hợp nhiễm bệnh, bao gồm cả những người nhập cảnh từ Việt Nam. Trong đó, có trường hợp chưa từng đi nước ngoài gần đây nhưng vẫn bị nhiễm bệnh. Tại thành phố Yokohama, đã có 5 trường hợp nhiễm bệnh được xác nhận, trong đó 2 người không có lịch sử đi nước ngoài gần đây.

Nhật Bản hiện được xem là quốc gia không có virus sởi lưu hành trong cộng đồng (“trạng thái loại trừ”). Do đó, các cơ quan y tế tại Hyogo và Yokohama nhận định rằng những ca nhiễm này có thể đã tiếp xúc với người nhiễm bệnh nhập cảnh từ nước ngoài mà không hay biết.

 

Lời khuyên từ chuyên gia

Giáo sư khách mời Atsuro Hamada của Đại học Y khoa Tokyo, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, nhận định: “Ở Nhật Bản, trẻ em được tiêm vắc-xin định kỳ nên khó có khả năng số ca nhiễm tăng đột biến. Tuy nhiên, tại một số khu vực ở châu Á và châu Âu, dịch sởi đang bùng phát mạnh, và những người đi du lịch đến đó có nguy cơ bị nhiễm bệnh.”

Ông cũng nhấn mạnh rằng nguồn cung vắc-xin sởi trong nước không ổn định: “Ưu tiên hàng đầu là đảm bảo vắc-xin cho trẻ em. Người lớn có kế hoạch đến các quốc gia có dịch nên kiểm tra lịch sử tiêm chủng hoặc xét nghiệm kháng thể. Nếu không có miễn dịch đầy đủ, họ nên cân nhắc tiêm vắc-xin.”

 

Khả năng lây nhiễm cực kỳ mạnh

Virus sởi tồn tại trong các hạt nước bọt do bệnh nhân ho hoặc hắt hơi, sau đó xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp.

Do có khả năng lây lan mạnh, virus có thể lan truyền không chỉ qua giọt bắn và tiếp xúc trực tiếp mà còn qua không khí. Nếu không có miễn dịch, chỉ cần ở chung phòng với người nhiễm bệnh cũng có nguy cơ gần như chắc chắn bị lây nhiễm. Chỉ số lây nhiễm cơ bản (R0) của sởi nằm trong khoảng 12-18, cao hơn nhiều so với cúm (R0 khoảng 2-3), cho thấy mức độ lây lan của sởi vượt trội hơn hẳn.

 

Có thể gây biến chứng nặng

Các triệu chứng chính bao gồm sốt, ho, phát ban và đỏ mắt. Theo Viện Nghiên cứu Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia, bệnh thường gây sốt cao gần 40°C kéo dài khoảng 3-4 ngày, có thể hạ sốt tạm thời rồi tăng lại. Phát ban xuất hiện vài ngày sau khi sốt bắt đầu.

Sởi có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi và viêm não. Đặc biệt, viêm não có tỷ lệ xuất hiện khoảng 1/1.000 người mắc bệnh, một số trường hợp có thể dẫn đến tử vong. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), cứ 1.000 trẻ em mắc sởi, có 1-3 trẻ tử vong do biến chứng liên quan đến đường hô hấp hoặc hệ thần kinh.

 

Viêm não nặng sau nhiều năm

Ngoài biến chứng cấp tính, sởi còn có thể gây ra một căn bệnh hiếm gặp gọi là “viêm não xơ hóa bán cấp (SSPE)”, xuất hiện với tỷ lệ khoảng 1/100.000 người sau vài năm kể từ khi khỏi bệnh sởi. Virus sởi có thể ẩn náu trong hệ thần kinh trung ương và bùng phát sau một thời gian dài. Triệu chứng bao gồm suy giảm khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày và thay đổi hành vi bất thường, có thể dẫn đến tử vong.

Theo Viện Nghiên cứu Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia, bệnh thường xuất hiện ở trẻ em từ 6-10 tuổi, sau khoảng 4-8 năm nhiễm sởi. Tuy nhiên, cũng có trường hợp người lớn phát bệnh.

 

Vắc-xin phòng sởi

Hiện không có thuốc đặc trị cho sởi, nên phòng bệnh bằng vắc-xin là cách bảo vệ tốt nhất. Ở Nhật Bản, vắc-xin kết hợp sởi – rubella (MR) được tiêm định kỳ 2 lần:

• Lần 1: Khi trẻ từ 1 tuổi đến dưới 2 tuổi.
• Lần 2: Khi trẻ từ 5 tuổi đến dưới 7 tuổi, trước khi vào tiểu học.

 

Những lưu ý khi đến cơ sở y tế

Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị nhiễm bệnh, hãy cẩn thận khi đến gặp bác sĩ. Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi đang kêu gọi người dân liên hệ trước với các cơ sở y tế, nhận hướng dẫn về cách điều trị và tránh sử dụng phương tiện giao thông công cộng bất cứ khi nào có thể.

 

Tình hình nhiễm sởi trên toàn thế giới

Tại Nhật Bản, nhờ thúc đẩy tiêm vắc-xin phòng sởi, chủ yếu cho trẻ em, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chứng nhận vào năm 2015 rằng quốc gia này đã đạt được “trạng thái loại trừ” vi-rút, nghĩa là vi-rút vẫn chưa phát triển. Các trường hợp duy nhất được báo cáo trong nước là những người đã bị nhiễm bệnh sau khi nhập cảnh vào nước này từ nước ngoài hoặc những người đã bị nhiễm bệnh tại Nhật Bản sau khi tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh ở nước ngoài.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số ca nhiễm bệnh đã tăng lên trên toàn thế giới. Theo WHO, số ca nhiễm bệnh được báo cáo trên toàn thế giới năm ngoái là khoảng 360.000, tăng khoảng 40.000 so với năm trước và có những quốc gia ở Châu Âu và Châu Á đang xảy ra các đợt bùng phát lớn.

Theo Giáo sư thỉnh giảng Hamada, “Tác động của COVID-19 đã dẫn đến tỷ lệ tiêm chủng giảm và dịch sởi đã lan rộng, chủ yếu ở trẻ em, ở một số quốc gia. Có vẻ như ngày càng có nhiều trường hợp người dân bị nhiễm bệnh ở những khu vực này, mang căn bệnh này trở lại Nhật Bản”. Ông nói thêm, “Không có đủ nguồn cung vắc-xin trong nước, vì vậy chúng tôi ưu tiên tiêm chủng cho trẻ em trước, vì vậy những người đi đến các khu vực lưu hành bệnh nên xét nghiệm kháng thể và cân nhắc tiêm vắc-xin nếu thấy họ không có đủ khả năng miễn dịch”.

Vụ kiện đòi Chính phủ Nhật Bản bồi thường 15 tỉ đồng liên quan vắc xin COVID-19

 

Nguồn: NHK

Biên tập: LocoBee