Ở Nhật có khá nhiều nghi thức, lễ nghi cơ bản ở từng trường hợp, tình huống. Việc nắm được chúng sẽ giúp bạn ghi điểm trong mắt người đối diện. Ở kì 2 này, hãy cùng LocoBee điểm danh những nghi thức còn lại nhé!

4 nhóm nghi thức ở Nhật bạn cần biết (kì 1)

 

3-Nghi thức tặng quà

Ý nghĩa của việc tặng quà

Tặng quà (zoto) khá phổ biến ở Nhật Bản. Các chuẩn mực xã hội khác nhau về sự phù hợp của một số món quà tùy thuộc vào bối cảnh. Chủ đề chung làm nền tảng cho phong tục tặng quà ở Nhật Bản là có một chu kỳ tương hỗ giữa nghĩa vụ và lòng biết ơn. Vì vậy, quà tặng là một phần quan trọng trong ứng xử xã hội trong văn hóa Nhật Bản.

Quà tặng thường được tặng để kỷ niệm ngày sinh, lễ tốt nghiệp, thăm nhà, đám cưới và ngày kỷ niệm. Quà tặng cũng được tặng vào dịp Giáng sinh hoặc sinh nhật.

Chugen và Seibo

Người Nhật tặng quà vào những dịp nào?

2 mùa tặng quà phổ biến ở Nhật Bản trùng với những ngày quan trọng. Đầu tiên là Chugen, diễn ra vào dịp lễ hội Obon vào tháng 7 và lần thứ 2 là Seibo, diễn ra vào gần cuối năm. Các cửa hàng bách hóa ở Nhật Bản thường bán những món quà dành riêng cho Chugen và Seibo đã được gói sẵn cẩn thận.

Trong lễ Chugen, mọi người thường tặng quà cho cấp trên xã hội của họ. Ví dụ, một học sinh có thể tặng quà cho giáo viên của mình hoặc nhân viên có thể tặng quà cho sếp của mình.

Trong Seibo, quà tặng thường được tặng như một cách để bày tỏ lòng biết ơn đối với những người quan trọng hoặc những người đã giúp đỡ cá nhân trong cuộc sống hoặc công việc kinh doanh của họ. Nó thường là một cách để ghi nhận những ân huệ nhận được trong suốt cả năm.

Trao quà

Nghi thức đúng đắn là trao và nhận quà bằng cả 2 tay. Khi tặng quà cho một cá nhân, nó thường được thực hiện riêng tư. Quà tặng cho một nhóm thường được đặt ở khu vực chung để mọi người có thể chia sẻ quà. Nếu là tới thăm nhà, người có xu hướng đợi cho đến khi vào nhà mới tặng quà. Đôi khi, hoa hoặc cây được tặng ở bên ngoài.

Nhận quà

Tùy thuộc vào hoàn cảnh, việc ban đầu mọi người từ chối món quà không phải là hiếm. Người tặng sau đó nhất quyết yêu cầu người nhận nhận món quà. Tuy nhiên, việc từ chối một món quà từ người có thứ hạng cao hơn thường được coi là thô lỗ. Việc người tặng phóng đại hoặc khoe khoang về món quà mà họ đang tặng là điều không phù hợp. Mọi người có xu hướng thể hiện ý rằng món quà mình chuẩn bị không có gì to tát, như một phần thể hiện sự khiêm tốn.

Lựa chọn quà tặng phổ biến

Những món quà phổ biến được tặng ở Nhật Bản bao gồm hoa, cây cối, quà tặng có thể ăn được (giỏ quà đồ ăn, sô cô la, trái cây, đồ ăn nhẹ mặn), rượu, văn phòng phẩm, đồ gia dụng nhỏ (khăn lau tay) hoặc phụ kiện quần áo (mũ hoặc khăn quàng cổ).

Cách tặng quà

Cách tặng quà thường được coi là quan trọng như chính món quà đó. Có một số phong tục và quy định liên quan đến cách gói quà tùy theo tình huống. Nói chung, quà tặng đều được gói và trình bày đẹp mắt, bất kể đó là món quà gì. Quà tặng bằng tiền thường được đựng trong một phong bì mà bạn cần mua theo đúng mục đích tặng quà. Nếu món quà dành cho một cặp vợ chồng mới cưới, thông thường chỉ đưa ra một số tờ giấy bạc lẻ, vì số chẵn cho thấy cặp đôi có thể chia số tiền nếu họ chia tay.

Omiyage và Temiyage

Người ta thường tìm thấy những món quà nhỏ được gói sẵn ở nhiều địa điểm quá cảnh ở Nhật Bản, chẳng hạn như sân bay và nhà ga. Đây có thể là đồ ăn nhẹ, đồ ăn vặt hoặc quà lưu niệm. Những món quà như vậy được gọi là “omiyage” hoặc “temiyage” tùy theo ngữ cảnh. Ý tưởng cơ bản chung là món quà được sản xuất từ một thành phố, thị trấn, vùng hoặc quốc gia khác với nơi tặng quà.

5 bước từ khâu mua và tặng quà omiyage ở Nhật

Omiyage thường được dịch là “quà lưu niệm” nhưng thường đề cập đến một sản phẩm địa phương được tặng làm quà tặng. Những loại quà tặng này thường được khách du lịch mang về nhà cho gia đình, bạn bè và đồng nghiệp để thể hiện sự chu đáo khi đi du lịch xa.

Temiyage đề cập đến những món quà do người khách tặng như một cách thể hiện sự cảm kích. Ví dụ: khi đến thăm nhà ai đó ở Nhật Bản, một vị khách nước ngoài sẽ tặng một món quà từ đất nước của họ.

Cách cảm ơn khi nhận quà

Người nhận thường cảm ơn người tặng bằng cách viết thư hoặc gọi điện cho họ. Tùy vào từng dịp, mọi người cũng thường tặng lại một món quà nhỏ (được gọi là okaeshi, “quà đáp lại”). Loại quà này thường được tặng sau đám tang, thăm bệnh, đám cưới hoặc sinh nhật.

Giá trị của món quà thường bằng một nửa giá trị của món quà ban đầu.

Một số món quà cần tránh

Có một số món quà không phù hợp để tặng, trừ khi người nhận yêu cầu cụ thể món quà đó. Thông thường, việc tặng những món quà liên quan đến vấn đề lửa khi đến thăm nhà ai đó (chẳng hạn như gạt tàn, lò sưởi hoặc bật lửa) thường là không phù hợp. Những món quà sắc nhọn như kéo, dao cũng không phù hợp vì chúng tượng trưng cho mong muốn cắt đứt mối quan hệ. Tránh tặng hoa huệ, hoa sen, hoa trà hoặc bất kỳ loại hoa màu trắng nào vì chúng thường gắn liền với đám tang.

Các mục chủ yếu hiển thị số 4 hoặc 9 thường được coi là không phù hợp. Ví dụ, sẽ không phù hợp nếu tặng ai đó bốn 4 chiếc bánh quy hoặc một chiếc lược có chín chiếc răng.

 

4-Nghi thức trong ăn uống

​Oshibori

Ở một số nhà hàng Nhật Bản, khách hàng có thể được tặng một chiếc khăn tay cuộn nhỏ được gọi là “oshibori”, được làm ấm hoặc mát trước đó. Nó thường được dùng để lau tay trước khi ăn và việc dùng oshibori để lau mặt hoặc cổ được coi là bất lịch sự.

Itadakimasu

Theo truyền thống, các bữa ăn bắt đầu bằng câu “Itadakimasu”, nghĩa đen là “Tôi xin phép”, nhưng được sử dụng theo cách tương tự như nói “Chúc bạn ngon miệng”. Câu nói này trước khi ăn là để bày tỏ lòng biết ơn đối với những người đã góp phần cung cấp và chuẩn bị bữa ăn cũng như những nguyên liệu được sử dụng.

Thời điểm bắt đầu ăn

Sẽ là bất lịch sự nếu bắt đầu ăn trước khi mọi người đã tập trung vào bàn, sẵn sàng dùng bữa. Vị khách danh dự nhất hoặc người có địa vị cao nhất sẽ được ăn đầu tiên. Sau khi bắt đầu, mọi người được mời bắt đầu bữa ăn của mình.

Cơm – ngũ cốc phổ biến

Cơm là có mặt trong hầu hết các bữa ăn của người Nhật. Cơm thường đi với các món ăn kèm.

Đũa

Nguyên tắc sử dụng đũa và bát đĩa khi ăn đồ Nhật

Đũa là đồ dùng được sử dụng phổ biến nhất, đôi khi còn đi kèm với thìa súp. Khi không sử dụng đũa, chúng thường được đặt trước mặt người với đầu đũa hướng về bên trái.

Việc cắm đũa vào thức ăn, đặc biệt là vào bát cơm là điều hết sức không phù hợp. Tục đặt đũa thẳng đứng vào bát cơm này là một tục lệ tang lễ được gọi là “tsukitate-bashi”. Thức ăn không bao giờ được chuyển trực tiếp từ đũa của người này sang đũa của người khác. Chỉ hoặc vẫy tay vào người hoặc đồ vật bằng đũa được coi là bất lịch sự.

Khi ăn

Nhai với miệng mở to được coi là bất lịch sự. Khi ăn canh, cơm có thể nâng bát lại gần miệng để tránh đổ thức ăn. Nói chung, súp miso (đi kèm trong nhiều bữa ăn) được uống trực tiếp từ bát, trong khi những món súp lớn hơn thường được dùng bằng thìa súp.

Việc ai đó xì mũi vào bàn cũng như tạo ra những tiếng động lớn khác như ợ hơi hoặc nhai được coi là bất lịch sự. Ngoại lệ cho điều này là húp xì xụp, điều này được xã hội chấp nhận đối với một số món ăn, đặc biệt là các món mì như ramen.

Gochisosuama deshita

Sau khi bữa ăn kết thúc, một cụm từ phổ biến được nói đó là “Gochisousama-deshita”, thường được hiểu là lời bày tỏ lòng biết ơn về công sức và chi phí bỏ ra cho bữa ăn.

Ăn uống nơi công cộng

Mọi người thường tránh vừa đi bộ và vừa ăn hoặc uống ở nơi công cộng. Nếu ai đó mua đồ uống mang đi (đặc biệt là từ máy bán hàng tự động), họ thường uống đồ uống đó gần máy và bỏ lại hộp, lon, chai vào thùng rác chuẩn bị sẵn gần đó.

Đồ uống

Đồ uống có cồn phổ biến nhất ở Nhật Bản là rượu sake, một loại rượu được ủ từ gạo lên men. Nó có thể ở dạng nóng hoặc lạnh. Các loại rượu chưng cất khác như rượu whisky cũng khá phổ biến như bia.

Một loại đồ uống không cồn phổ biến được tiêu thụ rộng rãi ở Nhật Bản là trà xanh. Mọi người có thể phục vụ trà xanh như một món ăn kèm cho bữa ăn chính hoặc làm nền cho bữa trà chiều với một số đồ ngọt.

Kampai

Trước khi uống đồ uống có cồn đầu tiên, mọi người thường giơ đồ uống của mình lên và nâng ly chúc mừng với cụm từ “Kampai” có nghĩa là “cụng ly”.

Rót đồ uống cho đối phương

Khi uống đồ uống có cồn, mọi người có phong tục phục vụ lẫn nhau thay vì tự rót đồ uống cho mình. Bất cứ ai đang ăn tối cùng nhau thường sẽ kiểm tra cốc của đối phương và rót đầy lại nếu đồ uống đã cạn. Nếu bạn không muốn được phục vụ thêm đồ uống, theo thông lệ, bạn nên để lại một ít trong cốc để báo cho người khác không rót vào nữa.

Tiền tip

Tiền tip/boa không được áp dụng ở Nhật Bản. Có một niềm tin chung rằng giá niêm yết cho các bữa ăn hoặc dịch vụ là công bằng và tiền boa hàm ý điều ngược lại.

 

Cách cư xử đúng mực và quan tâm hay ít nhất là không làm phiền đến người khác được đánh giá cao ở Nhật Bản. Người nước ngoài khi tới Nhật du lịch hoặc sinh sống nếu có hành vi không đúng mực sẽ tạo ra những phiền phức, rắc rối không hề mong muốn. Vậy nên hãy tham khảo những nghi thức cơ bản trên đây trước khi tới Nhật nhé.

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 10.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!

 

Tổng hợp: LocoBee