Thời kỳ Showa thường được mô tả là một điểm đột phá quan trọng trong lịch sử Nhật Bản tiếp theo thời kỳ Taisho, thể hiện sự tiếp tục trỗi dậy của Nhật Bản trên trường quốc tế và chủ nghĩa tự do. Các giai đoạn khác trong lịch sử Nhật Bản như thời kỳ Sengoku và thời kỳ Edo thường thu hút nhiều sự chú ý và quan tâm hơn từ người nước ngoài. Tuy nhiên, thời kỳ Showa, khoảng 60 năm lịch sử, chứa đầy những sự kiện lịch sử bao gồm cả Thế chiến II đã thay đổi hoàn toàn toàn bộ quốc gia và cuộc sống của người dân.
Tìm hiểu về thời kỳ Showa và chính trị, văn hóa, kinh tế và các cuộc chiến tranh sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về thời kỳ này và cách Nhật Bản trở thành một trong những quốc gia phát triển nhất thế giới sau khi bị đánh bại trong Thế chiến II.
Nội dung bài viết
1. Thời kỳ Showa là khi nào?
Thời kỳ Showa bắt đầu từ năm 1926 và kết thúc vào năm 1989, tương ứng với thời gian trị vì của Thiên hoàng Hirohito, Thiên hoàng thứ 124 của Nhật Bản. Năm 1926, Hoàng đế Showa chính thức lên ngôi với tư cách là một Hoàng đế mới sau cha mình. Ông tại vị trong 62 năm cho đến khi qua đời vào năm 1989, đây cũng là thời gian làm Hoàng đế lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản. Sinh nhật của Hoàng đế Showa vẫn được tổ chức vào ngày 29 tháng 4 được gọi là Ngày Showa đánh dấu sự khởi đầu của Tuần lễ Vàng ở Nhật Bản. Ngày lễ được dự định là thời gian để suy ngẫm về các sự kiện trong 63 năm trị vì của Hoàng đế Hirohito và thời đại Showa.
2. Chính trị trước và sau chiến tranh
Về mặt chính trị, có thể dễ dàng phân chia thời kỳ Showa thành thời kỳ Showa đầu và cuối, với Chiến tranh thế giới thứ 2 là điểm phân biệt rõ ràng. Thời kỳ đầu Showa liên quan đến Đế quốc Nhật Bản và thời kỳ Showa sau chiến tranh là Nhà nước Nhật Bản. Trước khi Nhật Bản bại trận trong Thế chiến thứ 2 vào năm 1945, quân đội quốc gia Nhật Bản đã nắm giữ một quyền lực đáng kể trong chính trị. Nó đã sinh ra những ý tưởng cực đoan trở nên phổ biến trong công dân, bao gồm chủ nghĩa dân tộc và ưu thế chủng tộc của người Nhật.
Sau vụ đánh bom nguyên tử khét tiếng ở Hiroshima và Nagasaki khiến Hoàng đế Hirohito đầu hàng và đồng nghĩa với việc kết thúc Thế chiến II, Lực lượng Đồng minh do Hoa Kỳ lãnh đạo bắt đầu chiếm đóng Nhật Bản sau chiến tranh. Sự thất bại của Nhật Bản được theo sau bởi một loạt các cải cách mạnh mẽ bao gồm cả những cải cách dân chủ như thay đổi giáo dục và cải thiện môi trường làm việc. Hiến pháp mới được gọi là “Hiến pháp Nhật Bản” cũng chính thức có hiệu lực vào năm 1947. Cho đến thời điểm đó, người dân Nhật Bản coi hoàng đế của họ như Chúa trời. Tuy nhiên, theo hiến pháp mới, hoàng đế Nhật Bản nên được coi là biểu tượng của đất nước, điều này đã thay đổi hoàn toàn niềm tin cơ bản của người dân Nhật Bản trước chiến tranh.
3. Tăng trưởng kinh tế
Nhờ có nhiều thập kỷ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng sau Thế chiến II, Nhật Bản đã trải qua một sự phát triển chưa từng có về văn hóa, cơ sở hạ tầng, kiến trúc và hơn thế nữa. Thành công kinh tế này một phần là do nhu cầu lớn về cung cấp quân sự cho Chiến tranh Triều Tiên nổ ra vào năm 1950. Từ đầu những năm 1950 đến 1970, Nhật Bản đã thành công trong việc hồi sinh sau cuộc chiến tranh tàn khốc và trở nên nổi tiếng đối với các nước phát triển khác.
4. Văn hóa
Văn hóa Showa phản ánh mạnh mẽ những ảnh hưởng to lớn từ các nước phương Tây.
4.1. Kiến trúc
Tăng trưởng kinh tế nhanh chóng dẫn đến việc thành lập một số cấu trúc và kiến trúc hiện đại, bao gồm Bảo tàng mĩ thuật Phương Tây Quốc gia ở Ueno, Tokyo và Bảo tàng Tưởng niệm Hòa bình Hiroshima ở Hiroshima. Nhưng cũng có những tòa nhà trông hiện đại ở công viên Ueno hoặc ở khu vực Ginza xung quanh ga Tokyo. Tham quan những điểm nóng kiến trúc này ở Tokyo sẽ giúp bạn hiểu thế giới phương Tây đã ảnh hưởng đến kiến trúc Nhật Bản như thế nào.
4.2. Công nghệ mới và đường sắt
Ngoài kiến trúc, các công nghệ mới như truyền hình và thiết bị gia dụng cũng xuất hiện. Nổi bật trong số đó là tivi màu, ô tô và điều hòa không khí đã rất được yêu thích, là 3 thiết bị gia dụng tuyệt vời nhất được gọi là “3C” (vì chúng đều có tên bắt đầu bằng chữ C).
Shinkansen, được biết đến như một mạng lưới đường sắt chính ở Nhật Bản, cũng bắt đầu hoạt động vào năm 1964 ngay trước Thế vận hội Olympic Tokyo 1964, giúp việc đi lại trên khắp đất nước trở nên dễ dàng hơn nhiều.
4.3. Ẩm thực và giải trí
Bóng chày chuyên nghiệp – Môn thể thao vua tại Nhật Bản
Từ những năm 1970, người Nhật bắt đầu thưởng thức nhiều lựa chọn ăn uống và văn hóa ẩm thực mới. Các nhà hàng gia đình, cửa hàng tiện lợi hay conbini và chuỗi thức ăn nhanh trở nên phổ biến và lan rộng khắp đất nước. Mì ăn liền và thực phẩm đông lạnh cũng được yêu thích như một lựa chọn bữa ăn nhanh chóng, dễ dàng tại nhà.
Vào những ngày cuối tuần sau những ngày làm việc dài, mọi người thích dành thời gian rảnh rỗi để đi xem phim hoặc chơi thể thao như bóng chày và sumo.
4.4. Văn hóa “shitamachi”
Một góc Nhật Bản – 5 “shitamachi” ở Tokyo
Trong khi nền văn hóa hiện đại, chịu ảnh hưởng của phương Tây đang bùng nổ trong thời kỳ Showa, nó cũng tự hào về nền văn hóa Nhật Bản cổ điển mang lại ấn tượng hoài cổ. Shitamachi là một trong những ví dụ đề cập đến những khu phố cổ như Asakusa và Yanesen.
Shitamachi nổi bật với một loạt các địa điểm độc đáo như phố mua sắm truyền thống và quang cảnh thị trấn cổ với những tòa nhà đẹp đẽ tồn tại sau Thế chiến II và các thảm họa thiên nhiên trong suốt nhiều thế kỷ. Chúng mang đến những trải nghiệm khó quên, hoàn toàn khác biệt với những gì bạn có thể tìm thấy ở những khu vực hiện đại hóa ở Tokyo. Tham quan những khu vực này sẽ mang đến cho bạn cơ hội tuyệt vời để trải nghiệm những ngày xa xưa trong thời kỳ đầu của Showa, với những người dân địa phương thân thiện, những cửa hàng và đồ thủ công truyền thống cùng những món ăn tuyệt vời.
5. Những điểm đến gợi ý để tìm hiểu về thời kỳ Showa
5.1. Showa-kan (Tokyo)
Showakan trưng bày một số lượng lớn các bộ sưu tập triển lãm thông tin cho phép du khách có cái nhìn thoáng qua về cuộc sống của người dân thời Showa. Các cuộc triển lãm cố định có thể được chia thành các hạng mục theo chiến tranh và sau chiến tranh và được trưng bày riêng trên các tầng khác nhau.
Giờ mở cửa: 10 giờ sáng – 5 giờ 30 chiều
Phí vào cửa: ¥300 (người lớn)
Website: https://www.showakan.go.jp/
5.2. Bảo tàng Phong cách sống Thời đại Showa (Aichi)
Bảo tàng Lối sống Thời đại Showa trưng bày các đồ vật của cuộc sống hàng ngày trong Thời đại Showa (1926–1989) với sự nhấn mạnh vào thời kỳ hậu chiến tranh và phép màu kinh tế (1946 – 1991).
Nhiều cuộc triển lãm của Bảo tàng Đời sống Thời đại Showa gợi lên cảm giác “natsukashii” (hoài niệm) giữa du khách địa phương và Nhật Bản. Điều này mang đến một cái nhìn sâu sắc và độc đáo về cuộc sống hàng ngày của người Nhật trong thời kỳ “thần kỳ kinh tế” khi Nhật Bản trải qua mức tăng trưởng kinh tế kỷ lục.
Giờ mở cửa:: 9 giờ sáng – 4 giờ chiều
Phí vào cửa: miễn phí
Website: https://showa-era-lifestyle-museum.city.kitanagoya.lg.jp/
Showa là một thời kỳ khá gần đây nên chắc chắn bạn sẽ hiểu hơn về Nhật Bản hiện đại khi khám phá giai đoạn lịch sử này.
Tổng hợp: LocoBee