Nếu như kỳ thi tuyển sinh vào các trường đại học hàng đầu Nhật Bản trong quá khứ vô cùng khốc liệt thì đến thời điểm hiện tại, nó được cho là có phần dễ thở hơn do tỷ lệ sinh giảm. Tuy nhiên, tỷ lệ trượt đại học ngày càng giảm cũng khiến cũng khiến cho nhiều người hoài nghi về chất lượng giáo dục.
Nội dung bài viết
Tác động của việc suy giảm tỷ lệ sinh
Tỷ lệ trượt đại học được xem như là thước đo mức độ cam go của kỳ thi tuyển sinh đại học ở Nhật Bản. Vào thập niên 60 và 80, tỷ lệ trượt đại học đã vượt quá 40%. Đến năm 1990, trong 887.000 thí sinh đăng ký dự thi đại học, có tới 395.000 thí sinh trượt đại học, chiếm khoảng 44,5%. Khi ấy, kỳ thi tuyển sinh đại học được ví như địa ngục.
Về sau, tỷ lệ này giảm dần. Vào năm 2000, tỷ lệ trượt đại học là 20%, rồi giảm xuống còn 10% vào năm 2008. Vào năm 2022, tỷ lệ này chỉ còn khoảng 1,7%. Dường như cánh cửa địa ngục của kỳ thi tuyển sinh đại học vào những năm 90 đã khép lại. Câu chuyện số thí sinh thi trượt chiếm gần phân nửa chỉ còn là quá khứ. Việc những người trẻ tuổi vào các trường đại học hàng đầu phải chăng sẽ dễ dàng hơn trước nếu tỷ lệ sinh tiếp tục giảm?
Phép tính số sinh viên trong tương lai
Năm 2022, vì có tổng cộng 770.000 ca sinh nên cũng sẽ có 770.000 người ở độ tuổi 18 vào năm 2040. Đến năm 2040, nếu tỷ lệ vào đại học là 60% thì số lượng thí sinh nhập học sẽ là 460.000 người. Điều gì sẽ xảy ra nếu số lượng tân sinh viên vào các trường đại học công lập và các trường đại học hàng đầu không thay đổi?
Trong số 460.000 người vào đại học, người ta ước tính cứ 5 người thì có 2 người (40%) vào học trong các trường quốc lập, công lập và các trường tư lập thuộc hệ thống MARCH (Đại học Meiji, Đại học Aoyama, Đại học Rikkyo, Đại học Chuo, Đại học Hosei). Phải chăng một vài trường tư lập khác, đặc biệt là các trường tư lập có đầu vào dễ, sẽ bị xóa tên khỏi đường đua vào đại học?
Chất lượng kỳ tuyển sinh đại học
Kỳ thi tuyển chọn những sinh viên ưu tú chú trọng bài kiểm tra tự luận chung. Nếu học sinh trên toàn quốc cùng học những nội dung giống nhau, trong cùng một phạm vi kiến thức, dựa trên chương trình giảng dạy của chính phủ, thì hình thức thi trên giấy được cho là sẽ giúp đánh giá công bằng năng lực của thí sinh. Vì lý do này, các học sinh đã tham gia vào lớp học thêm và luyện giải đề thi đại học sao cho hiệu quả và không mắc lỗi. Đây chính là lối tắt để giành lấy lợi thế trong một xã hội xem trọng thành tích học tập.
Tuy nhiên, xã hội ở thế kỷ 21 được đặt trong bối cảnh số hóa và toàn cầu hóa nhanh chóng là nơi sức mạnh tri thức làm nên sức mạnh của một quốc gia. Không chỉ các ngành công nghiệp mà ngành giáo dục cũng lo ngại rằng việc đổi mới triệt để trong thi cử hiếm khi xảy ra ở những trường đại học hàng đầu. Nhận thức của các học sinh bị cuốn vào cuộc cạnh tranh này vẫn không có gì thay đổi. Mặt khác, có những học sinh xuất chúng trong nước đã học tiếp lên đại học ở nước ngoài. Ngôi trường mà các bạn chọn là nơi nhạy bén với nhu cầu của thời đại.
Ví dụ tại trường cấp 2 và cấp 3 Shibuya, trong số 200 học sinh mỗi năm, có khoảng 15 bạn du học ở bậc đại học. Ban đầu, có những bạn Nhật kiều quay trở về Nhật Bản rồi lại rời khỏi Nhật Bản để đi du học. Nhưng gần đây, số lượng học sinh trong nước qua nước ngoài du học đã tăng lên. Vào mùa xuân năm 2022, có 7 học sinh đã trúng tuyển vào những trường đại học hàng đầu ở Mỹ như Đại học Yale hay Đại học Minerva. Theo Hiệu trưởng Itsuko Takagiwa, có rất nhiều du học sinh về nước giao lưu nên việc du học đã không còn mới lạ đối với các bạn học sinh đang theo học tại trường này. Nhà trường cũng nhờ chuyên gia về tư vấn du học giúp học sinh chuẩn bị hồ sơ xét tuyển vào các trường đại học ở Mỹ, bao gồm thành tích hoạt động ngoại khóa, bài luận, thư giới thiệu…
Động lực để các bạn học sinh cấp 3 lựa chọn con đường du học chính là định hướng theo đuổi những ngành học khó như kĩ thuật vụ trụ, khoa học máy tính. Hoặc các bạn muốn theo đuổi con đường học thuật sâu rộng trong các lĩnh vực điện ảnh hay nghệ thuật. Hoặc cũng có thể các bạn muốn nghiên cứu về một chủ đề đặc biệt có sự kết hợp giữa 2 ngành, ví dụ Kinh tế và Vật lý.
Dù là trường đại học nước ngoài hay trường đại học hàng đầu Nhật Bản đều là những lựa chọn giống nhau. Mặc dù những vấn đề tiêu cực đã được chỉ ra trong kỳ thi tuyển sinh vào các trường đại học hàng đầu ở Nhật Bản nhưng kỳ thi vẫn diễn ra mà không có bất kỳ sự thay đổi nào. Có lẽ cần có áp lực từ bên ngoài, giống như áp lực dẫn đến cuộc cải cách Duy Tân Minh Trị đã làm thay đổi xã hội Nhật Bản nói chung và nền giáo dục Nhật Bản nói riêng.
Học tiếng Nhật miễn phí tại LocoBee với các video học giao tiếp, Minna no Nihongo, thi thử JLPT – Nhanh tay đăng ký thành viên để học mọi lúc mọi nơi, hoàn toàn miễn phí!
(Sau khi đăng ký vào Sinh viên, chọn Tiếng Nhật thực hành để học qua các video, làm đề thi thử!)
Tổng hợp: LocoBee
bình luận