Trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đã bắt đầu xác nhận với phụ huynh về quyết định chấp nhận nội dung tuyển dụng của sinh viên, một xu hướng được gọi là “Oyakaku” (オヤカク). Một số khảo sát cho thấy phụ huynh có phản ứng tích cực với phương pháp này. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp doanh nghiệp ép buộc sinh viên tham gia, gây ra nhiều tranh cãi.
Nội dung bài viết
Hơn 45% phụ huynh từng trải nghiệm “Oyakaku”
Trang web tuyển dụng MyNavi đã tiến hành một cuộc khảo sát vào tháng 12 năm ngoái, lấy ý kiến của 1.000 phụ huynh có con đang tìm việc làm. Theo đó, 45,2% số phụ huynh cho biết họ đã từng được doanh nghiệp liên hệ xác nhận việc con cái họ có đồng ý với quyết định nhận việc hay không. Ngoài ra, 17,6% cho biết họ đã nhận được lời mời tham dự lễ nhận việc hoặc lễ gia nhập công ty.
Trong số này, có 40% đã tham gia hoặc có kế hoạch tham gia sự kiện.
- Hơn 70% số phụ huynh tham gia khảo sát cho biết họ có ấn tượng tốt với doanh nghiệp khi nhận được những lời mời này
- Hơn 40% sinh viên nhận được từ 3 lời mời làm việc trở lên
Lần đầu tiên MyNavi khảo sát về xu hướng “Oyakaku” vào năm 2018, khi đó chưa đến 20% doanh nghiệp áp dụng phương pháp này. Tuy nhiên, kể từ năm 2021, tỷ lệ này đã tăng lên khoảng 50%, cho thấy xu hướng này đang dần trở nên phổ biến. Theo khảo sát về sinh viên của MyNavi vào tháng 10 năm ngoái, có 43,5% sinh viên nhận được từ 3 lời mời làm việc trở lên.
Ông Yosuke Hasegawa, chuyên gia nghiên cứu tại MyNavi Career Research Lab, cho rằng thị trường việc làm hiện nay đang nghiêng về phía người tìm việc. Một số nhà tuyển dụng nhận thấy rằng ý kiến của phụ huynh ảnh hưởng đáng kể đến quyết định của sinh viên. Trong một số trường hợp, phụ huynh không ủng hộ con mình làm việc tại những công ty yêu cầu chuyển công tác trên toàn quốc hoặc không có chế độ hưu trí rõ ràng.
Khảo sát cũng chỉ ra rằng hầu hết phụ huynh mong muốn con cái họ làm việc tại các tập đoàn lớn hoặc cơ quan nhà nước, đồng thời ưu tiên sự ổn định.
Doanh nghiệp quy mô trung bình là đối tượng chủ yếu thực hiện “Oyakaku”
Phân tích hoạt động tuyển dụng của 3.150 công ty trên toàn quốc cho thấy các doanh nghiệp có từ 100 đến 3.000 nhân viên là những đơn vị áp dụng “Oyakaku” nhiều nhất. Mặc dù phụ huynh có thể chưa quen thuộc với những doanh nghiệp này, nhưng họ lại đánh giá cao nỗ lực của công ty trong việc giải thích rõ ràng về hoạt động kinh doanh, qua đó giúp giảm bớt lo lắng và thúc đẩy quyết định gia nhập của sinh viên.
“Owahara” và lệnh cấm ép buộc “Oyakaku”
Trong thị trường lao động Nhật Bản, có một xu hướng khác gây tranh cãi là “Owahara”, tức là hành vi ép buộc sinh viên ngừng tìm việc sau khi nhận được lời mời làm việc từ 1 công ty. Đây được xem là hành vi xâm phạm quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp. Do đó, vào tháng 12 năm ngoái, chính phủ Nhật Bản đã tổ chức một cuộc họp với Bộ Giáo dục, Bộ Kinh tế, Liên đoàn Doanh nghiệp Nhật Bản (Keidanren) và các bên liên quan để tái khẳng định lệnh cấm “Owahara” đối với doanh nghiệp. Dự kiến, vào cuối tháng này, chính phủ cũng sẽ ban hành lệnh cấm ép buộc sinh viên tham gia “Oyakaku”.
Ông Hasegawa nhấn mạnh rằng cả doanh nghiệp và phụ huynh cần tôn trọng sinh viên như một cá nhân độc lập và tạo điều kiện để họ có thể tự do lựa chọn con đường sự nghiệp của mình.
Những thuật ngữ phổ biến trong tuyển dụng mà phụ huynh biết
Khảo sát của MyNavi cũng hỏi phụ huynh về những thuật ngữ trong tuyển dụng mà họ biết. Kết quả cho thấy:
- “Oinori” (22,1%) – thuật ngữ ám chỉ thư từ chối từ doanh nghiệp, thường có câu: “Chúng tôi chúc bạn thành công trong sự nghiệp tương lai.”
- “Chỗ làm ngẫu nhiên” (21,5%) – ý chỉ việc phân công địa điểm làm việc hoặc bộ phận một cách không minh bạch.
- “Owahara” (20,7%) – hành vi ép buộc ngừng tìm việc sau khi nhận được lời mời làm việc.
- “Shukatsu” (20,7%) – quá trình liên hệ với các công ty không có ý định làm việc để chính thức từ chối lời mời làm việc.
Chi phí hỗ trợ con cái tìm việc làm
Khảo sát cũng thu thập thông tin về mức chi phí mà phụ huynh hỗ trợ cho con cái trong quá trình tìm việc:
Chi phí đi lại:
- 1 – 5 man yên (37,6%)
- Dưới 1 man yên (30,8%)
Chi phí trang phục (áo vest, túi xách, giày…):
- 5 – 10 man yên (39,8%)
- 1 – 5 man yên (36,4%)
Thời điểm phổ biến nhất mà cha mẹ bắt đầu nói chuyện với con cái về nghề nghiệp tương lai của chúng là trong những năm học trung học (18,3%). Tiếp theo là năm thứ 3 đại học (18,1%) và năm thứ 4 (10,6%) khi hoạt động tìm kiếm việc làm trở nên sôi động hơn. 14,6% cho biết họ chưa bao giờ nói chuyện với nhau.
Nhà tuyển dụng Nhật Bản mong đợi gì ở ứng viên?
Nguồn: mainichi
Biên tập: LocoBee