Từ tháng 4/2023, Nhật Bản đã triển khai “Hệ thống quốc gia tiếp nhận đất thừa kế” nhằm giải quyết những mảnh đất thừa kế không sử dụng. Tuy nhiên, hơn 1,5 năm kể từ khi hệ thống được áp dụng, tại tỉnh Nagano, tỷ lệ đất được quốc hữu hóa chỉ đạt dưới 30% số đơn xin. Hệ thống yêu cầu đất phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe và người thừa kế phải đóng một khoản phí nhất định nếu muốn chuyển giao đất cho quốc gia. Thực tế, nhiều trường hợp đã từ bỏ ngay từ bước đầu vì không đáp ứng được các điều kiện.

Chỉ 30% hồ sơ tại Nagano được phê duyệt sau hơn 1 năm

Theo Cục tư pháp Nagano, từ tháng 4/2023 đến tháng 11/2024, tỉnh này nhận được 61 đơn xin chuyển giao đất nhưng chỉ có 17 trường hợp (27,9%) được quốc hữu hóa, bao gồm 4 mảnh đất ở, 2 đất nông nghiệp, 3 rừng và 8 đất hỗn hợp (đất trống hoặc đất hoang). Trên toàn quốc, Bộ Tư pháp ghi nhận 3.008 đơn xin trong cùng thời gian, nhưng chỉ 1.089 trường hợp (36,2%) được chấp nhận.

Theo thông tin từ Cục Tư pháp Nagano, từ tháng 4 năm 2023 đến tháng 11 năm 2024, đã có 61 đơn xin tiếp nhận đất, nhưng chỉ có 17 đơn (chiếm 27,9%) được quốc gia tiếp nhận. Số lượng đất được tiếp nhận bao gồm 4 khu đất ở khu dân cư, 2 khu đất nông nghiệp, 3 khu rừng và 8 khu đất khác (đất hỗn hợp, đất hoang…). Theo Bộ Tư pháp, trong cùng kỳ, trên toàn quốc có tổng cộng 3008 đơn xin tiếp nhận đất, nhưng chỉ có 1089 đơn (chiếm 36,2%) được quốc gia tiếp nhận.

Tại sao có tình trạng không thể tiếp nhận nhiều đất?

Một trong những lý do khiến quá trình tiếp nhận đất chậm là các yêu cầu xét duyệt rất nghiêm ngặt. Để đất có thể được quốc gia tiếp nhận, cần phải đáp ứng 18 yêu cầu, trong đó có các điều kiện như “không có công trình xây dựng trên đất,” “không phải đất đang là tài sản đảm bảo nợ hay có quyền sử dụng từ người khác.” Quy trình xét duyệt bao gồm việc kiểm tra thực tế từ nhân viên Cục Tư pháp và mất khoảng 8 tháng. Nếu được phê duyệt, người nộp đơn sẽ phải nộp một khoản phí quản lý đất trị giá 200.000 yên (khoảng 32 triệu đồng) cho quốc gia trong vòng 10 năm.

Cục Tư pháp Nagano giải thích rằng nếu có bất kỳ yêu cầu nào không được đáp ứng, đơn sẽ không được phê duyệt. Ví dụ, nếu đất đã được sử dụng làm đường đi hoặc đất chưa rõ ranh giới, hoặc nếu có vật thể gây trở ngại cho việc quản lý như cây cối hoặc vách đá, đơn sẽ bị từ chối.

Nhiều người dân đã bỏ cuộc

Ông Masaki Kobayashi (50 tuổi), Chủ tịch Hội Tư vấn viên pháp lý tỉnh Nagano, cho biết rằng trong số những người ông đã tư vấn, không có trường hợp nào đã hoàn tất đơn xin tham gia hệ thống này. Ông cho rằng sự khắt khe của các yêu cầu khiến nhiều người phải từ bỏ trước khi nộp đơn. Đặc biệt, việc xác định ranh giới đất rừng rất khó khăn, khiến việc đáp ứng yêu cầu càng trở nên khó khăn.

Ông Masayuki Ichikawa (63 tuổi), nhân viên công ty ở thành phố Chikuma, thở dài: “Tôi chỉ mong có ai đó sử dụng miễn phí.” Mảnh đất có diện tích khoảng 100 tsubo (khoảng 300 mét vuông) do ông sở hữu ở Shionosaki, Shinonoi, Nagano, mọc đầy cỏ dại. Mỗi mùa hè, ông phải cắt cỏ mỗi cuối tuần, và vào các mùa khác, ông phải cắt cỏ mỗi 2 tuần một lần. Ông không sử dụng thuốc diệt cỏ để tránh ảnh hưởng đến cây cối trong vườn của nhà bên cạnh. Mảnh đất này là đất nông nghiệp tiếp giáp với đê sông Chikuma, cách nhà ông khoảng 10 phút lái xe. Cha mẹ ông đã canh tác đất này trong quá khứ, nhưng sau khi cha và mẹ ông qua đời vào năm 2017, ông thừa kế mảnh đất này. Ông cho rằng công việc nông nghiệp ở vườn nhà là đủ, và không cần tới 100 tsubo đất nông nghiệp này. Những người hàng xóm mà ông đã cho mượn đất trước đây giờ đã cao tuổi và không còn làm được việc đồng áng nữa, do đó ông đã không thể sử dụng đất này trong gần 10 năm qua.

Khó bán đất nông nghiệp do các quy định pháp lý

Khi muốn bán đất nông nghiệp, theo luật đất đai, chỉ có những nông dân chuyên nghiệp mới có thể mua. Ngoài ra, đất này thuộc khu vực điều chỉnh đô thị và cũng là khu bảo vệ theo luật bảo vệ sông ngòi, nên rất khó chuyển đổi thành đất ở. Vì vậy, việc bán đất gặp rất nhiều khó khăn.

Vào mùa hè năm 2024, ông Ichikawa biết về hệ thống tiếp nhận đất thừa kế của quốc gia và đã đến Cục Tư pháp Nagano để xin tư vấn. Tuy nhiên, do có đường ống gas dưới đất và một phần đất là lối đi ra vào đê, ông không thể đáp ứng các yêu cầu như “không phải đất có vật cản ngầm” và “không có đất sử dụng cho người khác.” Do đó, ông đã từ bỏ việc nộp đơn.

Cần sự tham gia của chính quyền

Sau khi liên hệ với các cơ quan chính quyền, ông Ichikawa cho biết tình huống đang trở nên ngày càng khó khăn. Ông không thể yêu cầu 3 người con của mình giúp đỡ với công việc cắt cỏ hay làm nông. “Với tình trạng dân số già hóa và giảm sinh hiện nay, xu hướng này sẽ ngày càng gia tăng.” Ông cũng cho biết nhiều người có cùng vấn đề với đất thừa kế và ngày càng có nhiều mảnh đất bỏ hoang đầy cỏ dại xung quanh. Ông mong muốn chính quyền sẽ tham gia và giúp giải quyết vấn đề này, chẳng hạn như thông qua sự can thiệp của Hội đồng Nông nghiệp để có thể tìm ra hướng giải quyết tích cực hơn.

Cách giảm thuế từ bất động sản thừa kế tại Nhật

Hi vọng bài viết mang lại cho bạn những thông tin mà bạn đang tìm kiếm. Nếu bạn muốn biết thêm các thông tin khác, hãy gửi bình luận xuống dưới bài viết này để ban biên tập của LocoBee chuẩn bị các bài viết trả lời cho vấn đề mà bạn quan tâm nhé.

Để tham gia bình luận hãy đăng ký trở thành thành viên của LocoBee – Hoàn toàn miễn phí! 

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

Phiếu giảm giá tại Don Quijote: Miễn thuế 10% và giảm thêm 5%

Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 3.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!

Nguồn: www.shinmai.co.jp

Biên tập: LocoBee