Đối với những ai quan tâm đến vị trí của Nhật Bản trong một thế giới toàn cầu hóa, các cuộc khảo sát gần đây về kỹ năng tiếng Anh của nước này thật đáng buồn. Nhật Bản đứng thứ 78 về trình độ tiếng Anh trên 112 quốc gia, theo EF, Education First, một công ty giáo dục Thụy Sĩ. Ở châu Á, Nhật Bản xếp dưới Đài Loan, Trung Quốc, Việt Nam và Hàn Quốc. Trong nhiều năm, Nhật Bản đã tụt hậu trong các bài kiểm tra TOEFL tiêu chuẩn, thấp hơn nhiều so với các nước nghèo hơn như Campuchia, Kazakhstan và Azerbaijan.
ChatGPT hỗ trợ học tiếng Anh tại đại học Nhật Bản
Những cuộc thăm dò này củng cố định kiến cho rằng người Nhật là những người giao tiếp kém và thường gây ra nhiều sự khó chịu. Chính phủ đã nhiều lần cố gắng sử dụng chính sách để cải thiện việc giảng dạy tiếng Anh. Tuy nhiên một trong những cải cách mới đây lại bị cho là một thất bại lớn. Cụ thể là hướng dẫn chương trình giảng dạy mới của Chính phủ Nhật cho các bài học tiếng Anh ở trường trung học cơ sở đã bị chỉ trích là quá khó đến mức học sinh ngày càng ghét môn học này.
Khoảng cách bị mở rộng
Các nhà giáo dục cho biết, tại các trường công lập, khoảng cách giữa các học sinh có thể học tốt tại các buổi học và các học sinh đang gặp khó khăn tiếp thu ngày càng lớn. Và học sinh từ những gia đình có điều kiện hơn có lợi thế to lớn.
Ở Nhật Bản, tiếng Anh là môn học bắt buộc mà trẻ em thường bắt đầu học một cách nghiêm túc sau khi vào trung học cơ sở. Theo hướng dẫn mới, có hiệu lực từ năm tài chính 2021, học sinh phải nắm vững từ 1.600 đến 1.800 từ tiếng Anh trong 3 năm ở trường trung học cơ sở, tăng từ khoảng 1.200 từ theo thiết lập trước đó.
Học sinh được dạy 600 đến 700 từ tiếng Anh ở trường tiểu học nhưng theo cách khá bình thường. Điều đó có nghĩa là các em có thể phải học tới 2.500 từ ở cấp trung học cơ sở, một thách thức to lớn đối với những người mới học.
Tiếng Anh được đưa vào các trường tiểu học vào năm tài chính 2020 như một ngoại ngữ mà mỗi trường có thể chọn để dạy. Mục tiêu chính là giúp học sinh tiếp xúc với ngôn ngữ thông qua các trò chơi và ca hát chứ không phải việc ghi nhớ. Nhưng khi bước vào cấp trung học cơ sở, nhiều em cảm thấy choáng ngợp trước lượng tài liệu phải học.
“Chiến lược” thi mới và tiếng Anh không phải là sự ưu tiên
Các giáo viên tại các trường luyện thi cũng có quan điểm tương tự. Trong một cuộc thăm dò toàn quốc về các giảng viên của Eikoh Seminar, một chuỗi các trường luyện thi hàng đầu và Educational Network Inc., một công ty liên kết, 75,2% trong số 440 người được hỏi cho biết họ cảm thấy bài kiểm tra tiếng Anh đầu tiên dành cho sinh viên năm thứ nhất theo chương trình giảng dạy mới đã khó hơn trước.
Dạy tiếng Anh sớm cho trẻ có hoàn toàn tốt?
Một số giảng viên cho biết số học sinh đạt điểm 40% hoặc thấp hơn trong bài kiểm tra đã tăng vọt và nhiều học sinh hiện nay không thích học tiếng Anh. Một giảng viên điều hành một trường luyện thi dành cho học sinh trung học cơ sở công lập ở tỉnh Kanagawa cho biết hệ thống hiện tại là gánh nặng đối với trẻ em. Ông lưu ý rằng trong kỳ thi tiếng Anh của học sinh trung học cơ sở năm thứ nhất vào tháng 9/2023, các câu hỏi liên quan đến 515 từ tiếng Anh đã được hỏi, nhiều hơn khoảng 200 từ so với trước đây. Ông cho biết thêm rằng “Nhiều trẻ em bước vào cấp trung học cơ sở mà không thành thạo tất cả các chữ cái trong bảng chữ cái. Khi bước vào bậc trung học cơ sở, trẻ cần phải ghi nhớ quá nhiều từ. Việc tiếp thu các kỹ năng tiếng Anh chỉ thông qua các bài học trên lớp mà không học qua trường tư là điều khó khăn.”
Ông cũng cho biết kỳ thi tuyển sinh vào các trường trung học đã trở nên khó khăn hơn đáng kể và những học sinh gặp khó khăn với tiếng Anh không thể mong đợi đạt điểm cao. “Một số trường luyện thi có thể khuyên học sinh của họ bỏ tiếng Anh và tập trung nỗ lực vào các môn khác để nâng cao điểm thi tổng thể và cải thiện cơ hội được vào trường trung học theo nguyện vọng của họ. Đó có thể được coi là một chiến lược thi cử khả thi.”
Một học sinh năm thứ 3 trung học cơ sở công lập đang theo học tại trường luyện thi này cho biết, em không thích học tiếng Anh và điểm trung bình môn này thấp hơn các môn khác khoảng 20 điểm. “Khi em học tiểu học, từ duy nhất em biết là apple – quả táo. Có quá nhiều thứ để học ở trường trung học cơ sở ở bộ môn tiếng Anh. Các bài học tiếng Anh ở trường trung học cơ sở đang được thiết kế để giúp học sinh hiểu bài tốt hơn và những học sinh không theo kịp sẽ ngủ gật.
Ý kiến của Bộ và chuyên gia ngành Giáo dục
Một quan chức của Bộ giáo dục chịu trách nhiệm thiết lập các hướng dẫn chương trình giảng dạy, được cập nhật khoảng 10 năm một lần, bảo vệ hệ thống mới, nói rằng trình độ tiếng Anh của học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông đã được cải thiện.
Học sinh cấp 2 ở Nhật chỉ trả lời đúng 12% bài kiểm tra nói tiếng Anh
Một cuộc khảo sát của Bộ, dựa trên đánh giá của giáo viên, cho thấy 49,2% những học sinh này có thể sẽ vượt qua trình độ cấp 3 trong Bài kiểm tra Eiken về Trình độ tiếng Anh thực tế hoặc tương đương, trong năm tài chính 2022, tăng 2,2% so với năm tài chính 2021.
Trình độ cấp 3 là cấp độ thứ 3 tính từ cuối bài kiểm tra Eiken với 7 cấp độ. Học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở phải có trình độ tiếng Anh cấp 3 này. Tuy nhiên, một số chuyên gia giáo dục đặt câu hỏi về độ tin cậy của kết quả khảo sát, lưu ý rằng chúng dựa trên đánh giá chủ quan của giáo viên.
Đối với những lời chỉ trích về từ vựng tiếng Anh được dạy ở trường trung học cơ sở, quan chức của Bộ cho biết học sinh phải làm quen với những từ đó nhưng không thể sử dụng tất cả chúng trong viết và nói. Bài kiểm tra năng lực học thuật năm tài chính 2023 của Bộ đánh giá kỹ năng tiếng Anh của học sinh năm thứ 3 trung học cơ sở cho thấy điểm trung bình của các câu hỏi trả lời đúng đã giảm mạnh so với năm tài chính 2019.
Đối với khả năng nghe hiểu, mức trung bình giảm xuống 58,9% từ 68,3%, trong khi con số về đọc giảm xuống 51,7% từ 56,2%. Đối với môn viết, mức trung bình giảm xuống 24,1% từ 46,4% và đối với môn nói, nó giảm xuống 12,4% từ 30,8%. Bộ cho biết sự sụt giảm mạnh là do có nhiều câu hỏi hóc búa trong bài kiểm tra tài chính 2023.
Trong một bảng câu hỏi của Bộ được thực hiện cùng lúc với bài kiểm tra, 52,3% sinh viên năm thứ 3 cho biết họ thích hoặc có phần thích học tiếng Anh, giảm 4% so với cuộc khảo sát năm tài chính 2019.
Haruo Erikawa, giáo sư danh dự ngành giáo dục tiếng Anh tại Đại học Wakayama, gọi hướng dẫn mới là một “thất bại lớn”.
Ông nói: “Giáo dục bắt buộc (từ tiểu học đến trung học cơ sở) nhằm cải thiện kết quả học tập của tất cả học sinh dù các em có hoàn cảnh kinh tế như thế nào. “Nhưng những đứa trẻ ở gia đình khá giả hơn có thể đủ khả năng để học thêm và có lợi thế hơn trong hệ thống mới. Nhiều học sinh có tài chính khó khăn hơn có xu hướng tránh xa tiếng Anh.” Erika cho rằng chương trình giảng dạy nên quay lại theo hướng cho phép học sinh thích học tiếng Anh và giúp giáo viên linh hoạt hơn.
Liệu Chính phủ Nhật có thể cải thiện được vấn đề tranh cãi hiện tại này?
Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 10.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!
Phiếu giảm giá tại Don Quijote: Miễn thuế 10% và giảm thêm 5%
Tổng hợp: LocoBee