Chi tiêu của Chính phủ Nhật Bản để giúp nền kinh tế giảm thiểu những cú sốc của đại dịch COVID-19 và lạm phát gia tăng có thể sẽ lên tới khoảng 68,5 nghìn tỷ Yên (khoảng 11.165 tỉ đồng) trong 4 năm tính đến năm tài khóa 2023. Đây là kết quả của một phân tích của Kyodo News cho thấy mới đây.

Với phần lớn nguồn vốn đến từ phát hành nợ và mục tiêu khôi phục sức khỏe tài chính của Chính phủ Nhật đang bị lùi lại phía sau, Thủ tướng Fumio Kishida phải đối mặt với nhiệm vụ cấp bách là tiến hành cải cách chi tiêu khi nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới phục hồi sau suy thoái kinh tế.

Kyodo News đã sử dụng dữ liệu do các thành viên khu vực tư nhân của một hội đồng quan trọng của chính phủ về chính sách tài khóa và các số liệu chính thức đệ trình để đo lường quy mô chi tiêu. Dựa trên các tính toán, chính phủ nước này đã chi 28 nghìn tỷ yên trong năm tài chính 2020, 15,4 nghìn tỷ yên trong năm tài khóa 2021 và 15,1 nghìn tỷ yên trong năm tài khóa 2022. Con số liên quan cho tài khóa 2023 đến tháng 3 tới là 10 nghìn tỷ yên. Trong khi đó, tổng chi tiêu hàng năm của Nhật Bản nằm trong khoảng từ 130 nghìn tỷ yên đến 150 nghìn tỷ yên trong 3 năm qua, với mức kỷ lục 114,38 nghìn tỷ yên được phân bổ trong ngân sách tài khoản chung năm tài khóa 2023.

Mặc dù có tình hình tài chính tồi tệ nhất trong số các nền kinh tế tiên tiến, Nhật Bản đã tăng cường chi tiêu để hỗ trợ các hộ gia đình và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch và giá cả leo thang. Chi phí nhiên liệu tăng cao, một phần do căng thẳng của Nga và Ukraine kể từ tháng 2 năm 2022, là một yếu tố đẩy giá.

Các chương trình khẩn cấp được thực hiện trong những năm gần đây bao gồm hỗ trợ tiền mặt 100.000 yên cho mọi người dân, hỗ trợ tài chính cho các thành phố tự trị địa phương để tăng công suất giường điều trị cho bệnh nhân COVID và trợ cấp để giảm chi phí năng lượng cho các hộ gia đình và doanh nghiệp.

Trợ cấp 30.000 yên cho các hộ gia đình được miễn thuế cư trú (7/2023)

Một phần của khoản tài trợ cũng được dùng để thúc đẩy hệ thống nhận dạng quốc gia “My Number” gây tranh cãi bằng cách thưởng điểm cho chủ thẻ có thể được sử dụng trong thanh toán không dùng tiền mặt. Hệ thống thẻ căn cước được thiết kế để hợp lý hóa các dịch vụ công và giảm bớt thủ tục giấy tờ thông qua số hóa nhưng gần đây đã khiến ông Kishida đau đầu sau các báo cáo cho rằng chính quyền đã xử lý sai thông tin cá nhân.

Bất chấp mục tiêu chuyển thặng dư trong cán cân cơ bản – thu từ thuế trừ đi chi tiêu trừ chi phí trả nợ – vào năm tài chính 2025, Nhật Bản vẫn còn một chằng đường khá dài mới đạt được mục tiêu đó.

Vào cuối tháng 7, các thành viên khu vực tư nhân của Hội đồng Chính sách Kinh tế và Tài chính đã đệ trình dữ liệu về số dư cơ bản theo tỷ lệ phần trăm của tổng sản phẩm quốc nội. Dữ liệu cho thấy tình hình tài chính đang xấu đi của Nhật Bản, khi con số liên quan trở nên tồi tệ hơn từ 1,7 đến 5,2% trong khoảng thời gian 4 năm, so với kịch bản không có chi tiêu bổ sung như vậy cho các biện pháp giảm thiểu lạm phát và COVID.

Hơn 4.000 doanh nghiệp ở Nhật phá sản chỉ trong 6 tháng đầu năm

Nợ của quốc gia được dự đoán sẽ lên tới 1.100 nghìn tỷ yên trong năm tài khóa 2023, gần gấp đôi quy mô nền kinh tế, trong khi việc Ngân hàng Nhật Bản nắm giữ lượng lớn trái phiếu chính phủ đã giúp ngăn chặn sự gia tăng đột biến của lợi suất và chi phí trả nợ.

Cải cách chi tiêu đang có tầm quan trọng lớn hơn khi Nhật Bản có kế hoạch chi tổng cộng 43 nghìn tỷ yên để củng cố hệ thống phòng thủ trong 5 năm tính đến năm tài chính 2027 và tăng cường hỗ trợ chăm sóc trẻ em để đảo ngược tỷ lệ sinh đang giảm.

Chính phủ đang đặt mục tiêu chuyển từ chi tiêu ở chế độ khủng hoảng sang chi tiêu “thời bình” khi lập ngân sách cho năm tài khóa 2024. Tuy nhiên, vẫn còn sự không chắc chắn về mức độ cắt giảm chi tiêu táo bạo. Các nhà quan sát cho biết, Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền, cùng với đối tác liên minh cấp dưới Komeito, có thể muốn tăng chi tiêu để hỗ trợ các hộ gia đình và nền kinh tế rộng lớn hơn nếu Kishida không giành được sự ủng hộ của công chúng.

Giá chung cư tại Tokyo và 3 tỉnh khác tăng hơn 50% so với năm trước

Nguồn: The Mainichi

Biên tập: LocoBee