Nhật Bản có lịch sử lâu đời hơn 2.000 năm với tư cách là một quốc gia độc lập. Lịch sử Nhật Bản có thể được chia thành nhiều thời kỳ theo các sự kiện hoặc bước ngoặt lịch sử. Thời kỳ Heian (平安時代) nằm trong số đó, bắt đầu từ cuối thế kỷ thứ 8 và kéo dài khoảng 400 năm. Trong thời gian đó, không có sự có mặt của các Samurai và triều đình cũng như các gia tộc hùng mạnh nắm giữ quyền lực chính trị.
Bạn có thể thắc mắc thời kỳ Heian như thế nào và nó khác với các thời kỳ khác trong lịch sử Nhật Bản ra sao không? Dưới đây là một vài nét về thời kỳ Heian.
Nội dung bài viết
10 biểu tượng đại diện của đất nước Nhật Bản nhất định bạn nên biết
#1. Thời kỳ Heian là gì?
Thời kỳ Heian đề cập đến một kỷ nguyên cụ thể trong lịch sử Nhật Bản kéo dài từ năm 794 đến năm 1185. Nó kéo dài khoảng 400 năm và thường được coi là một bước ngoặt trong lịch sử Nhật Bản. “Heian” (平安) có nghĩa là hòa bình, và được đặt theo tên của “Heian-kyo”, một cố đô của Nhật Bản mà ngày nay là Kyoto. Cho đến năm 794, “Heijo-kyo” được vận hành như một thủ đô chính thức của Nhật Bản, nơi từng nằm ở Nara.
Việc dời đô được thực hiện theo lệnh của Thiên hoàng Kanmu (桓武天皇), vị hoàng đế thứ 50 của Nhật Bản trị vì đất nước từ năm 781 đến năm 806. Một trong những lý do khiến ông quyết định dời đô là sự liên hệ chặt chẽ với Phật giáo vốn đã mở rộng ảnh hưởng trên toàn quốc trong thời gian đó. Hầu hết các ngôi chùa Phật giáo hùng mạnh đều ẩn mình ở Nara, điều này khiến hoàng đế lo ngại sâu sắc về ảnh hưởng của chúng đối với chính trị. Đồng thời, ông quyết tâm thành lập một thủ đô mới với hy vọng cứu con dân khỏi những căn bệnh nguy hiểm đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người mỗi năm.
#2. Chính trị thời Heian
Trung tâm chính trị ở Nhật Bản là Heijo-kyo, được điều hành độc quyền bởi hoàng gia và các gia tộc quyền lực. “Fujiwara-shi” (藤原氏) là một trong những gia tộc quyền lực nhất tham gia vào phần lớn các hoạt động chính trị từ Nara cho đến thời Heian. Gia tộc Fujiwara đã thành công trong việc khuyến khích con gái kết hôn với hoàng đế để can thiệp vào chính trị với tư cách họ hàng. Chiến lược chính trị này được gọi là “Sekkan-seiji” (摂関政治) và nó cho phép họ tham gia vào chính trị với việc trục xuất các gia tộc và quý tộc khác khỏi vị trí của họ. Các nhà quý tộc quyền lực Fujiwara không chỉ kiểm soát nền chính trị của thời đại này mà họ còn thống trị cả môi trường văn hóa.
#3. Sự xuất hiện các giáo phái và trường phái mới của Phật giáo Nhật Bản
Thời kỳ Heian chứng kiến sự xuất hiện của các giáo phái và trường phái Phật giáo Nhật Bản mới. Mặc dù đã mất đi ảnh hưởng chính trị so với thời kỳ trước nhưng các ngôi chùa Phật giáo đã được xây dựng trên khắp đất nước nhằm nỗ lực truyền bá các loại hình Phật giáo mới. “Tendai-shu” (天台宗) là một trường Phật giáo Nhật Bản do Saicho (最澄), một nhà sư người Nhật thành lập vào năm 806. “Shingon-shu” (真言宗) là một trường Phật giáo khác do Kukai (空海), người đã đến Trung Quốc để học Phật giáo bí truyền, được thành lập.
Thậm chí ngày nay, bạn có thể đến thăm các địa điểm lịch sử nổi tiếng thế giới gắn liền với các trường phái Phật giáo này. “Hieizan Enryakuji” (比叡山延暦寺) được biết đến rộng rãi là ngôi chùa đứng đầu của giáo phái Tendai, tọa lạc yên bình ở núi Hiei thuộc tỉnh Shiga. “Koyasan Enryakuji” (高野山延暦寺) là ngôi chùa đứng đầu của giáo phái Shingon có lịch sử hơn 1.200 năm. Cả 2 đều được chính thức chỉ định là Di sản Thế giới của UNESCO và bạn có thể đến từ Kyoto bằng phương tiện giao thông công cộng.
#4. Văn hóa và truyền thống độc đáo trong thời kỳ Heian
Từ xa xưa, Nhật Bản đã có mối quan hệ bền chặt với Trung Quốc. Năm 630, họ cử phái đoàn ngoại giao đầu tiên gọi là “Kentoshi” (遣唐使) đến Trung Quốc, nhằm du nhập văn hóa và hệ thống chính trị của họ.
Tuy nhiên, vào năm 894, nó chính thức bị dừng lại do tình hình nội địa Trung Quốc không ổn định. Điều này dẫn đến sự thịnh vượng của một nền văn hóa mới gọi là “Kokufu Bunka” (国風文化), mang đậm nét đặc trưng độc đáo của Nhật Bản mà không chịu bất kỳ ảnh hưởng nào từ bên ngoài. Kokufu Bunka tự hào có một loạt các đặc trưng tiêu biểu. Có thể kể đến là hinden-zukuri đề cập đến phong cách kiến trúc sang trọng, điển hình cho dinh thự riêng dành cho quý tộc trong thời kỳ Heian hay junihitoe là lễ phục trang trọng gồm nhiều lớp kimono đầy màu sắc.
#5. Văn học vĩ đại từ thời Heian
Văn học thời kỳ này bao gồm việc phát minh ra chữ viết cơ bản của Nhật Bản, Hiragana(ひらがな) và Katakana (カタカナ). Các tác giả nữ dễ dàng bày tỏ suy nghĩ của họ bằng văn bản, điều này cuối cùng đã dẫn đến một số công trình, tác phẩm văn học tuyệt vời. Murasaki-Shikibu (紫式部) là một nữ tác giả nổi tiếng của “Truyện kể Genji” (源氏物語) trong khi Seisho-nagon đã viết một trong những tác phẩm văn học nổi tiếng của Nhật Bản, “Truyện gối đầu” (còn được gọi là “枕草子”).
Những nhà văn người Nhật nổi tiếng thế giới (kì 1)
Nếu bạn muốn ghé thăm một nơi nào đó để trải nghiệm thời kỳ Heian ở Nhật Bản, Kyoto chắc chắn là nơi lý tưởng để khám phá. Thành phố xinh đẹp này chào đón bạn với vô số di tích lịch sử từ thời Heian cũng như những cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Ngoài ra, chỉ mất 45 phút đi tàu để đến Nara, một thành phố lịch sử khác có những địa danh nổi tiếng từ thời Nara (710-794). Khám phá cả 2 sẽ cho phép bạn so sánh sự khác biệt giữa 2 thời kỳ đặc biệt và cảm nhận sự chuyển giao văn hóa và lịch sử một cách chân thật nhất.
Tổng hợp: LocoBee
