Trong bối cảnh các công ty đang tăng cường nỗ lực tuyển dụng để đối phó với việc thiếu nhân lực do đại dịch COVID-19, ngày càng có nhiều lo ngại về “Owahara” (hành vi ép buộc kết thúc quá trình tìm việc). Trong đó những sinh viên muốn được tuyển dụng buộc phải từ chối lời mời phỏng vấn của các công ty khác. Một số trường đại học đã thực hiện các biện pháp để bảo vệ sinh viên của họ. Vào ngày 10/4, chính phủ đã yêu cầu Liên đoàn Doanh nghiệp Nhật Bản (Keidanren) và Phòng Thương mại, Công nghiệp Nhật Bản ngăn chặn triệt để hành vi ép buộc này.
Nội dung bài viết
“Owahara” là gì?
“Owahara” là việc nhà tuyển dụng của các công ty yêu cầu sinh viên chấm dứt các hoạt động tìm việc để giữ chân những sinh viên đã nhận được Naitei (lời mời làm việc không chính thức). Cụ thể như là ép ứng viên dừng phỏng vấn và nhận Naitei ở công ty khác hoặc buộc ứng viên phải viết văn bản “chấp thuận Naitei” để xác nhận ý định gia nhập công ty trước khi ký kết hợp đồng lao động. Điều này gây áp lực tâm lí cho các sinh viên mới ra trường.
Theo phó giáo sư Tsunemi Yohei của Đại học Thương mại Chiba – người đã nhiều năm tiếp xúc với hệ thống tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp – thì về mặt pháp lý ứng viên có thể chấp nhận hoặc đồng ý Naitei. Tuy nhiên, có những trường hợp như các công ty muốn ổn định nhân sự trong mùa tuyển dụng càng sớm càng tốt, dẫn đến việc gây áp lực dai dẳng buộc sinh viên phải đưa ra quyết định. Ngoài ra, một số công ty đồng ý tuyển dụng với điều kiện ứng viên phải dừng quá trình tìm việc làm, không được phỏng vấn hoặc nhận Naitei ở các công ty khác.
Thực tế về “Owahara”
“Owahara” bắt đầu trở thành một vấn đề xã hội vào khoảng năm 2015 và được đề cử cho “Giải thưởng Từ mới/Từ thông dụng” cùng năm. Với tình trạng thiếu lao động trầm trọng đang diễn ra, “thị trường của người bán” do sinh viên thống trị đã chiếm ưu thế và tỷ lệ lời mời làm việc cho sinh viên mới tốt nghiệp đã phục hồi về mức trước khi có đại dịch COVID-19.
Hết tháng 4 năm nay, một nữ sinh viên 23 tuổi sẽ hoàn thành bằng thạc sĩ tại trường đại học tư thục ở vùng Kansai và cô đã tham gia phỏng vấn một số công ty. Cô ấy đã nhiều lần bị gây sức ép trong các cuộc phỏng vấn trực tuyến và bị nhân sự công ty yêu cầu ký vào “thư đồng ý” để chấp nhận Naitei. Một sinh viên mới ra trường cho biết: “Từ khi còn là thực tập sinh, tôi đã có ấn tượng tốt với người phụ trách đã cho tôi những lời khuyên tận tình. Nhưng sau đó mọi việc đi quá giới hạn, họ gây áp lực yêu cầu tôi phải cam kết làm việc tại đó”.
Theo một cuộc khảo sát do Văn phòng Nội các tiến hành về hoạt động tìm việc của sinh viên đại học trong năm tài chính 2021, khoảng 10% số người được hỏi cho biết họ đã “bị quấy rối”. Khi được hỏi về nội dung cụ thể, 64,0% trả lời “Bị buộc dừng tìm việc ở công ty khác”, 42,3% “Bị yêu cầu gửi thư đồng ý Naitei” và 42,3% “Bị thuyết phục nhiều lần và cản trở khi nói về ý định từ chối Naitei” (11,6%).
Tìm việc ở Nhật: Điểm khác nhau giữa Naitei và Nainaitei
Hướng xử lí “Owahara”
Vào tháng 1, Trung tâm Hướng nghiệp của Đại học Rikkyo đã đăng trên Twitter quan điểm của họ về “Owahara” rằng “Đây là gánh nặng lớn đối với sinh viên và giảng viên”. Điều này là do, tùy thuộc vào công ty, sinh viên có thể nhận được yêu cầu xin thư giới thiệu từ các giảng viên, với mục đích khiến sinh viên khó từ chối lời mời làm việc hơn về mặt tâm lý.
Theo Đại học Rikkyo, sau khi Keidanren bãi bỏ quy định về lịch tuyển dụng từ năm 2021, số lượng sinh viên phàn nàn về việc bị “Owahara” đã tăng lên. Một cán bộ của Trung tâm Hướng nghiệp cho biết: “Dường như ngày càng có nhiều trường hợp sinh viên được yêu cầu nộp “thư chấp nhận Naitei” chứ không chỉ là thư giới thiệu”.
Vào ngày 10/4, ông Ogura Masanobu, Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Xã hội, đã gửi thư yêu cầu tới Keidanren và Nissho liên quan đến các hoạt động tuyển dụng và việc làm cho sinh viên tốt nghiệp năm 2025. Trong thư, lần đầu tiên hành vi “Owahara” được nhấn mạnh là hành vi quấy rối, “lợi dụng điểm yếu của sinh viên muốn tìm việc làm”, đồng thời kêu gọi ngăn chặn triệt để hành vi này như một trở ngại đối với quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp của sinh viên.
Phó giáo sư Tsunemi cho biết: “Việc chính phủ đưa ra tuyên bố chính thức về các vấn đề đã được chia sẻ giữa các sinh viên và các bên liên quan là rất có ý nghĩa. Từ “Owahara” sẽ được biết đến rộng rãi và sinh viên sẽ có thể nhận thức được các thiệt hại và đưa ra quyết định dễ dàng hơn để đối phó với “Owahara”. Tuy nhiên, ngay cả khi họ có kiến thức về “Owahara”, nhiều sinh viên sẽ nhượng bộ nếu bị thúc giục về việc nhận Naite quá nhiều lần. Điều quan trọng là những người gần gũi với họ như các giáo viên, nhà trường phải hành động.”
Xin việc ở Nhật – 8 lý do của việc huỷ Naitei
Học tiếng Nhật miễn phí tại LocoBee với các video học giao tiếp, Minna no Nihongo, thi thử JLPT – Nhanh tay đăng ký thành viên để học mọi lúc mọi nơi, hoàn toàn miễn phí!
(Sau khi đăng ký vào Sinh viên, chọn Tiếng Nhật thực hành để học qua các video, làm đề thi thử!)
Nguồn: mainichi.jp
Biên tập: LocoBee
