Trên thị trường ngoại hối Tokyo ngày 2/9, tỉ giá đồng yên đã giảm xuống mức 140 yên = 1 USD, mức thấp nhất trong 24 năm kể từ tháng 8/1998.

Đêm 1/9 theo giờ Nhật Bản khi các chỉ số kinh tế của Mỹ được công bố đã vượt quá dự báo của thị trường. Thêm vào đó quan điểm Cục dự trữ liên bang Mỹ (FRB) sẽ tiếp tục tăng lãi suất càng làm tăng tốc độ giảm giá của đồng yên. Vì lí do này, ngày càng có nhiều phong trào bán đồng yên và mua đồng đô la khi chênh lệch lãi suất giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ ngày càng tăng.

Tại sao lại có sự thay đổi đột ngột như vậy?

Tại cuộc họp quyết định chính sách tiền tệ vào tháng 6 và tháng 7, Cục dự trữ liên bang – ngân hàng trung ương Mỹ – đã quyết định tăng lãi suất thêm 0,75% liên tiếp nhằm kiềm chế lạm phát kỉ lục. Đây được cho là lần thắt chặt tiền tệ đầu tiên trong khoảng 40 năm kể từ khi Volcker – Chủ tịch Cục dự trữ liên bang – đưa lạm phát vào tầm kiểm soát vào những năm 1980. Mặt khác, Ngân hàng trung ương Nhật Bản đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ giữ lãi suất dài hạn trong phạm vi 0,25% và tiếp tục nới lỏng tiền tệ trên quy mô lớn như hiện nay.

Nhận thức rõ ràng về những khác biệt này giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ nên đã có phong trào mua đồng đô la và bán đồng yên khi lãi suất tăng và tỉ giá đồng yên giảm xuống 139,38 yên so với đồng đô la vào ngày 14 tháng 7. Sau đó, ngày càng có nhiều ý kiến ​​cảnh báo rằng nền kinh tế Mỹ sẽ suy thoái do Fed thắt chặt chính sách tiền tệ. Các nhà đầu tư cũng tin rằng lạm phát của Mỹ đã qua đỉnh và tốc độ thắt chặt tiền tệ đang chậm lại. Tuy nhiên, các quan chức cấp cao của FRB lần lượt cho rằng cần tiếp tục tăng lãi suất đáng kể để kiềm chế lạm phát khiến tỉ giá đồng yên bắt đầu giảm trở lại.

Vào tháng 3, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã quyết định mua số lượng trái phiếu chính phủ không giới hạn với lãi suất cố định trong thời gian nhất định để hạn chế sự gia tăng của lãi suất dài hạn. Tỉ giá hối đoái của đồng yên chạm mức 126 yên so với đồng đô la, lần đầu tiên trong khoảng 20 năm đồng yên giảm giá so với đồng đô la. Kể từ đó, Hoa Kỳ đã tiếp tục tăng lãi suất đáng kể càng làm gia tăng chênh lệch lãi suất giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ. Tỉ giá đồng yên tăng lên mức 130 yên so với đô la Mỹ vào tháng 4, giảm xuống mức thấp nhất 135 yên vào tháng 6 – mức thấp nhất trong 24 năm kể từ tháng 10/1998, và tạm thời giảm xuống mức thấp 139 yên vào tháng 7 vừa qua.

Ưu điểm và nhược điểm của việc đồng Yên giảm giá

Đồng yên yếu hơn có lợi thế thúc đẩy lợi nhuận cho các công ty xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài và các công ty hoạt động ở nước ngoài. Điều này là do ngoại tệ như đô la kiếm được ở nước ngoài có thể được chuyển đổi thành nhiều yên hơn. Theo SMBC Nikko Securities, trong số các công ty được liệt kê trên phần đầu của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo cũ có kết quả tài chính kết thúc vào tháng 3 trong bối cảnh đồng yên giảm giá, 107 công ty chủ yếu trong ngành sản xuất đã mất lợi nhuận.

Tuy nhiên, người ta chỉ ra rằng lợi ích của xuất khẩu không còn lớn như trước đây do các công ty Nhật Bản đã chuyển cơ sở sản xuất ra nước ngoài để giảm thiểu tác động của việc đồng yên tăng giá trong thời gian dài. Ngoài ra, mặc dù đồng yên yếu hơn có mặt tích cực trong việc thu hút khách du lịch nước ngoài, tuy nhiên sự lây lan của đại dịch COVID-19 đã làm suy yếu lợi thế đó. Mặt khác, kể từ khi có xung đột giữa Nga và Ukraine, chi phí nhập khẩu nguyên liệu thô đã tăng hơn do giá năng lượng như dầu thô và ngũ cốc ở mức cao.

Trong một cuộc khảo sát vào tháng 7 với hơn 25.000 công ty trên toàn quốc do Teikoku Databank – công ty nghiên cứu tín dụng tư nhân thực hiện thì 61% công ty trả lời rằng tác động đến hiệu quả kinh doanh là “tiêu cực”. Ngoài gánh nặng chi phí gia tăng do giá nguyên liệu đầu vào tăng, nguyên nhân của điều này là do lợi nhuận giảm do không thể chuyển việc tăng chi phí vào giá bán.

Vì lí do này, người ta đã chỉ ra rằng sự giảm giá hiện tại của đồng yên là “sự mất giá tồi tệ” và mang lại những bất lợi lớn.

Sở giao dịch chứng khoán ở Nhật Bản

Nguồn: NHK

Biên tập: LocoBee