Hệ thống kỹ năng đặc định là hệ thống nhằm mục đích tiếp nhận người nước ngoài có trình độ chuyên môn và kỹ năng nhất định trong các lĩnh vực công nghiệp khó đảm bảo nguồn nhân lực của Nhật Bản. Đạo luật kiểm soát nhập cư sửa đổi, được thông qua và ban hành vào năm 2018, đã thiết lập tình trạng cư trú mới “Lao động có tay nghề đặc định” và được thực hiện từ tháng 4 năm 2019.

 

Tình trạng cư trú “Lao động có tay nghề đặc định”

Người nước ngoài cư trú tại Nhật Bản phải nộp đơn xin xác nhận mục đích lưu trú tại văn phòng nhập cư khu vực và được chứng nhận tình trạng cư trú. Có 2 loại tình trạng cư trú “Lao động có tay nghề đặc định” như sau:

• Kỹ năng đặc định số 1: Tình trạng cư trú dành cho người nước ngoài tham gia vào công việc đòi hỏi kỹ năng đòi hỏi mức độ kiến ​​thức hoặc kinh nghiệm đáng kể trong một lĩnh vực công nghiệp cụ thể.
• Kỹ năng đặc định số 2: Tình trạng cư trú của người nước ngoài làm công việc đòi hỏi kỹ năng lành nghề trong các lĩnh vực công nghiệp cụ thể.

Đặc điểm của từng loại tình trạng cư trú như sau:

Kỹ năng đặc định số 1:

• Thời gian lưu trú: Thời gian do Bộ trưởng Bộ Tư pháp chỉ định riêng (không quá 1 năm)
• Trình độ kỹ năng: Trình độ kỹ năng được xác nhận bằng bài kiểm tra (Người nước ngoài hoàn thành khóa đào tạo Thực tập sinh kỹ thuật số 2 được miễn thi)
• Trình độ tiếng Nhật: Xác nhận trình độ tiếng Nhật cần thiết cho cuộc sống hàng ngày và công việc thông qua các bài kiểm tra (Người nước ngoài đã hoàn thành chương trình Thực tập sinh kỹ thuật số 2 được miễn thi)
• Bảo lãnh người thân: Về cơ bản không được bảo lãnh người thân
• Hỗ trợ bởi các tổ chức hỗ trợ đăng ký: được hỗ trợ

Kỹ năng đặc định số 2:

• Thời gian lưu trú: 3 năm, 1 năm hoặc 6 tháng
• Trình độ kỹ năng: Được xác nhận qua các kỳ thi
• Trình độ tiếng Nhật: Không cần xác nhận qua các kỳ thi
• Bảo lãnh người thân: Có thể bảo lãnh nếu đáp ứng được 1 số điều kiện (vợ/chồng, con cái)
• Hỗ trợ bởi các tổ chức hỗ trợ đăng ký: không được hỗ trợ

 

Các lĩnh vực tiếp nhận người nước ngoài có kỹ năng đặc định

Trong các lĩnh vực tiếp nhận người nước ngoài có kỹ năng đặc định, việc đảm bảo nguồn nhân lực vẫn khó khăn dù đã nỗ lực nâng cao năng suất và đảm bảo nguồn nhân lực trong nước, do đó cần nỗ lực đảm bảo nguồn nhân lực mà người nước ngoài đang thiếu hụt (lĩnh vực công nghiệp cụ thể).

Về các lĩnh vực công nghiệp cụ thể, vui lòng tham khảo “Chính sách cơ bản về vận hành hệ thống liên quan đến tình trạng cư trú của lao động kỹ năng đặc định” và “Về chính sách vận hành hệ thống liên quan đến tình trạng cư trú của lao động kỹ năng đặc định” (cả hai đều đã được Nội các phê duyệt ngày 25 tháng 12 năm 2018, sửa đổi một phần ngày 26 tháng 4 năm 2022) như sau:

Lĩnh vực công nghiệp cụ thể (12 lĩnh vực)

1. Điều dưỡng
2. Vệ sinh tòa nhà
3. Sản xuất vật liệu, máy móc công nghiệp, thông tin điện/điện tử
4. Xây dựng
5. Công nghiệp đóng tàu/hàng hải
6. Bảo trì ô tô
7. Hàng không
8. Nhà ở/Khách sạn
9. Nông nghiệp
10. Thủy sản
11. Công nghiệp sản xuất thực phẩm và đồ uống
12. Công nghiệp nhà hàng

* Lao động lành nghề đặc định số 1 có thể được chấp nhận trong cả 12 lĩnh vực. Do việc thực thi các sắc lệnh cấp bộ liên quan vào ngày 31 tháng 8 năm 2023, lao động kỹ năng đặc định số 2 hiện có thể được chấp nhận trong 11 lĩnh vực ngoại trừ điều dưỡng (các lĩnh vực công nghiệp cụ thể ngoài chăm sóc điều dưỡng).

* Theo quyết định của Nội các Nhật Bản vào tháng 4 năm 2022 và việc thực thi các sắc lệnh cấp bộ liên quan vào tháng 5 cùng năm, 3 lĩnh vực “công nghiệp vật liệu”, “công nghiệp sản xuất máy móc công nghiệp” và “ngành công nghiệp liên quan đến thông tin điện/điện tử” sẽ được tích hợp vào 1 lĩnh vực đó là ”Vật liệu, máy móc công nghiệp, các ngành sản xuất liên quan đến điện, điện tử và thông tin”.

 

Tổ chức tiếp nhận và tổ chức hỗ trợ đăng ký

Các tổ chức tiếp nhận (các tổ chức liên kết với kỹ năng đặc định) là các công ty, chủ doanh nghiệp cá nhân thực sự chấp nhận và hỗ trợ những kỹ năng cụ thể của người nước ngoài.

Tổ chức tiếp nhận (tổ chức liên kết kỹ năng đặc định) ký kết hợp đồng lao động (gọi tắt là “hợp đồng lao động kỹ năng đặc định”) với nguồn nhân lực nước ngoài. Hợp đồng lao động có kỹ năng đặc định yêu cầu mức thù lao của người nước ngoài phải đáp ứng các tiêu chuẩn bắt buộc, bao gồm cả mức thù lao cho người nước ngoài bằng hoặc cao hơn mức thù lao của người Nhật Bản.

Tiêu chuẩn tổ chức tiếp nhận người nước ngoài

1. Hợp đồng lao động (hợp đồng lao động có kỹ năng đặc định) được ký kết với người nước ngoài là phù hợp (ví dụ: mức thù lao bằng hoặc cao hơn mức thù lao của người Nhật)
2. Bản thân tổ chức tiếp nhận là phù hợp (ví dụ: không có hành vi vi phạm luật nhập cư hoặc lao động trong vòng 5 năm qua)
3. Có hệ thống hỗ trợ người nước ngoài (ví dụ: hỗ trợ có thể được cung cấp bằng ngôn ngữ mà người nước ngoài có thể hiểu được)
4. Kế hoạch hỗ trợ người nước ngoài phù hợp (về hỗ trợ người nước ngoài có kỹ năng đặc định (1)

Nghĩa vụ của tổ chức tiếp nhận (tổ chức liên kết kỹ năng đặc định)

1. Đảm bảo rằng các hợp đồng lao động được ký kết với người nước ngoài được thực hiện (ví dụ: trả thù lao phù hợp)
2. Cung cấp hỗ trợ phù hợp cho người nước ngoài. Hỗ trợ có thể được thuê ngoài bởi các tổ chức hỗ trợ đăng ký. Nếu bạn thuê ngoài mọi thứ cho một tổ chức hỗ trợ đăng ký, tiêu chí ③ ở trên sẽ được đáp ứng.
3. Thực hiện nhiều thông báo khác nhau cho Cơ quan Dịch vụ Di trú

(Lưu ý) Nếu bỏ qua bước ① đến ③, tổ chức đó sẽ không thể tiếp nhận người nước ngoài và bạn có thể nhận được hướng dẫn hoặc lệnh cải tiến từ Cơ quan Dịch vụ Di trú.

Về tổ chức hỗ trợ đăng ký

Tổ chức hỗ trợ đăng ký được một tổ chức tiếp nhận (tổ chức liên kết với kỹ năng cụ thể) ủy thác và thực hiện mọi hoạt động của Kế hoạch hỗ trợ người lao động có tay nghề đặc định số 1. Tổ chức tiếp nhận (tổ chức liên kết kỹ năng đặc định) phải cung cấp hỗ trợ cho người nước ngoài loại kỹ năng 1 được chỉ định, nhưng tất cả sự hỗ trợ đó có thể được thuê ngoài. Tổ chức được ủy thác có thể trở thành “tổ chức hỗ trợ đăng ký” bằng cách đăng ký với Ủy viên Cơ quan Dịch vụ Di trú.

Chi tiết hỗ trợ được liệt kê ở mục 4 dưới đây:

● Các tổ chức đăng ký sẽ được đăng ký trong Cơ quan đăng ký tổ chức hỗ trợ đăng ký và sẽ được đăng trên trang web của Cơ quan Dịch vụ Di trú.

● Thời hạn đăng ký là 5 năm và phải được gia hạn.

● Các tổ chức hỗ trợ đăng ký phải gửi nhiều thông báo khác nhau cho Cơ quan Dịch vụ Di trú thường xuyên.

Tiêu chí nhận đăng ký

1. Bản thân tổ chức hỗ trợ là phù hợp (ví dụ: không vi phạm luật nhập cư hoặc lao động trong vòng 5 năm)
2. Có hệ thống hỗ trợ người nước ngoài (ví dụ: hỗ trợ có thể được cung cấp bằng ngôn ngữ mà người nước ngoài có thể hiểu được)

Yêu cầu đăng ký

1. Một người quản lý hỗ trợ và một hoặc nhiều nhân viên hỗ trợ đã được chỉ định.

2. Áp dụng cho bất kỳ trường hợp nào sau đây:

• Cá nhân hoặc tổ chức muốn trở thành tổ chức hỗ trợ đăng ký phải có hồ sơ tiếp nhận cư dân trung và dài hạn trong vòng 2 năm.
• Cá nhân hoặc tổ chức mong muốn trở thành tổ chức hỗ trợ đăng ký phải có kinh nghiệm chuyên môn trong việc cung cấp các loại dịch vụ tư vấn khác nhau liên quan đến người nước ngoài nhằm mục đích nhận tiền bồi thường trong vòng 2 năm.
• Người hỗ trợ được chọn phải có kinh nghiệm tư vấn lối sống cho cư dân trung và dài hạn ít nhất hai năm trong vòng 5 năm qua.
• Ngoài những điều trên, cá nhân hoặc tổ chức mong muốn trở thành tổ chức hỗ trợ đăng ký phải được công nhận là có khả năng thực hiện đúng các hoạt động hỗ trợ ở mức độ tương tự như các tổ chức này.

3. Không có công dân nước ngoài có tay nghề cụ thể hoặc thực tập sinh kỹ thuật nào bị mất tích vì lý do liên quan đến họ trong vòng 1 năm.

4. Không bắt người nước ngoài trực tiếp hoặc gián tiếp phải chịu chi phí hỗ trợ.

5. Chưa từng phải nhận bất kỳ hình phạt nào do vi phạm luật hình sự (chẳng hạn như bị trừng phạt theo luật và quy định liên quan đến nhập cư hoặc lao động trong vòng 5 năm qua)

6. Không thực hiện bất kỳ hành vi gian lận hoặc bất công nào liên quan đến luật nhập cư hoặc lao động trong vòng 5 năm qua.

Nghĩa vụ của tổ chức hỗ trợ đăng ký:

1. Cung cấp hỗ trợ phù hợp cho người nước ngoài
2. Thực hiện nhiều thông báo khác nhau cho Cơ quan Dịch vụ Di trú

(Lưu ý) Nếu không đáp ứng được ① và ②, đăng ký có thể bị hủy.

Đăng ký tổ chức hỗ trợ đăng ký

Các tổ chức đăng ký sẽ được đăng ký trong Cơ quan đăng ký tổ chức hỗ trợ đăng ký và sẽ được đăng trên trang web của Cơ quan dịch vụ nhập cư của Bộ Tư pháp.

Trang chủ của Cơ quan Dịch vụ Nhập cư (Đăng kí tổ chức hỗ trợ đăng ký)

 

Tổ chức hỗ trợ người nước ngoài có kỹ năng đặc định số 1

Nội dung hỗ trợ dành cho Người lao động có tay nghề đặc định số 1 được cung cấp bởi các tổ chức tiếp nhận (tổ chức liên kết kỹ năng cụ thể) hoặc các tổ chức hỗ trợ đăng ký như được nêu trong phần “Về chính sách cơ bản liên quan đến hoạt động của hệ thống liên quan đến tình trạng cư trú của các kỹ năng đặc định” như sau:

Hỗ trợ người nước ngoài có kỹ năng đặc định số 1:

1. Hỗ trợ hướng dẫn cuộc sống cho người nước ngoài trước khi vào Nhật Bản (được cung cấp bằng ngôn ngữ mà người nước ngoài có thể hiểu được. Điều tương tự cũng áp dụng cho ④, ⑥ và ⑦)
2. Đón người lao động tại sân bay khi vào Nhật Bản, và tiễn tại sân bay khi trở về nước
3. Trở thành người bảo lãnh và cung cấp các hỗ trợ khác để đảm bảo nhà ở cho người nước ngoài
4. Cung cấp định hướng cuộc sống cho người nước ngoài trong thời gian lưu trú tại Nhật Bản (bao gồm hỗ trợ mở tài khoản tiết kiệm và hợp đồng sử dụng điện thoại di động)
5. Hỗ trợ học tiếng Nhật phục vụ cuộc sống hàng ngày
6. Trả lời các ý kiến ​​tư vấn và khiếu nại của người nước ngoài
7. Cung cấp thông tin và hỗ trợ về các thủ tục hành chính khác nhau mà người nước ngoài phải hoàn thành
8. Hỗ trợ thúc đẩy giao lưu giữa người nước ngoài và người Nhật
9. Trong trường hợp hợp đồng lao động kỹ năng đặc định của người nước ngoài bị hủy bỏ vì những lý do không liên quan đến người nước ngoài, nơi cư trú của “Công nhân kỹ năng đặc định số 1” dựa trên hợp đồng lao động kỹ năng đặc định với một tổ chức công hoặc tư khác ở Nhật Bản Hỗ trợ kích hoạt các hoạt động dựa trên trình độ chuyên môn
10. Thực hiện phỏng vấn và báo cáo thường xuyên với cơ quan hành chính

 

Nộp đơn cho Cơ quan Dịch vụ Di trú về các kỹ năng đặc định

Có 5 loại đơn đăng ký chính tới Cơ quan Dịch vụ Nhập cư (bao gồm cả Cục Dịch vụ Nhập cư Khu vực) liên quan đến việc chấp nhận người nước ngoài có kỹ năng đặc định: Thông tin về từng thủ tục đăng ký có thể được tìm thấy tại các liên kết bên dưới (trang chủ của Cơ quan Dịch vụ Nhập cư).

1. Đơn xin cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện
2. Đơn xin phép thay đổi tình trạng cư trú
3. Đơn xin gia hạn thời gian lưu trú
4. Đơn đăng ký làm tổ chức hỗ trợ đăng ký
5. Đơn đăng ký gia hạn tổ chức hỗ trợ đăng ký

 

Hiệp định liên Chính phủ, tổ chức phái cử và thủ tục phái cử

Trong các hệ thống liên quan đến các kỹ năng đặc định, không chỉ thủ tục gửi người lao động khác nhau tùy thuộc vào quốc gia gửi lao động đi, mà việc có hay không có sự can thiệp và vai trò của các tổ chức phái cử cũng có thể được quy định riêng bởi chính phủ mỗi nước.

Về việc chấp nhận người nước ngoài có kỹ năng đặc định, chính phủ Nhật Bản sẽ ký kết các thỏa thuận song phương với 9 nước lớn để loại bỏ các bên trung gian độc hại và thiết lập khuôn khổ chia sẻ thông tin, pháp luật của Nhật Bản và quốc gia gửi lao động đi. Nếu chính phủ nước gửi chứng nhận cho tổ chức gửi theo thỏa thuận song phương, thì chính phủ của mỗi nước gửi sẽ kiểm tra riêng tính đủ điều kiện của tổ chức cử đi của mình, chỉ chứng nhận các tổ chức cử đi phù hợp và tạo ra một hệ thống để công khai thông tin.

Tình hình lao động Việt có visa Tokutei Gino ở Nhật

Nhật chính thức quyết định mở rộng thêm 9 ngành có thể lên Tokutei Gino 2

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

Điều nên biết khi sống ở Nhật: Kênh tư vấn trao đổi về các vấn đề bạn gặp phải

 

Tổng hợp LocoBee