Câu chuyện bị bạo hành, xỉ nhục, nợ lương của các thực tập sinh Việt Nam tại Nhật không phải là một câu chuyện mới. Sau đây, hãy cùng LocoBee lắng nghe câu chuyện của 1 thực tập sinh để thấu hiểu hơn về những vấn đề còn tồn tại của chế độ “thực tập sinh” tại Nhật Bản.
Thực tập sinh Việt Nam nhớ lại quá trình bị bạo lực và đấu tranh chuyển việc
Anh Nguyễn (???) – 42 tuổi là một trong số những người làm việc trong công trình trùng tu chiếc cổng torii màu đỏ thẫm cao chót vót trên biển tại Đền Itsukushima nổi tiếng ở tỉnh Hiroshima.
Đã 4 năm kể từ khi anh ấy từ Việt Nam đến Nhật Bản với tư cách thực tập sinh kỹ thuật. Giống như nhiều người đồng hương, anh Nguyễn vẫn tiếp tục làm việc ở đất nước xa lạ này bất chấp những trải nghiệm đau đớn trong hệ thống thực tập sinh mà anh ấy phải gánh chịu. Mặc dù đã trải qua nhiều chuyện không vui nhưng anh không đành lòng kể lại với gia đình ở quê nhà.
Sau khi thức dậy lúc 5h30 sáng, Nguyễn đội mũ bảo hiểm và thắt dây an toàn. Ngày này qua ngày khác, anh làm việc cho đến khi chạng vạng để xây dựng giàn giáo tại các công trường xây dựng cao ngất trời. Tại đền Itsukushima ở thành phố Hatsukaichi, anh làm việc giữa biển khơi và được yêu cầu hết sức cẩn thận để không làm hư hại tài sản văn hóa được chính phủ chỉ định và di sản thế giới được UNESCO công nhận.
Anh Nguyễn phải làm việc vất vả để gửi tiền về cho vợ con và bố mẹ ở quê. Ở Việt Nam, anh từng chỉ kiếm được chưa đến 40.000 yên (khoảng 6.500.000 VNĐ) mỗi tháng với công việc công nhân ở nhà máy. Giờ đây, anh gửi về nhà 100.000 yên (khoảng 16 triệu VNĐ) hàng tháng.
Anh nói rằng dù rất nhớ gia đình nhưng anh sẽ chỉ gây rắc rối về tiền bạc cho họ nếu anh trở về. Mặc dù anh thường gọi điện cho họ 2 lần 1 tuần, nhưng có một trải nghiệm đau đớn mà anh chưa bao giờ kể cho họ nghe.
Ảnh: Sưu tầm
Thực tập sinh người Việt thắng kiện và được bồi thường hơn 500 triệu đồng
Anh Nguyễn là một thực tập sinh kỹ thuật người Việt làm giàn giáo trong việc trùng tu Đền Itsukushima. Ngay cả sau khi trải qua bạo lực, việc trở về quê hương không phải là một lựa chọn của không chỉ anh mà còn của rất nhiều người khác.
Nguyễn kể lại chuyện khi anh lần đầu tiên đến Nhật Bản, anh từng hy vọng tìm được một công việc tại nhà máy nhưng gặp khó khăn do cạnh tranh cao và ở độ tuổi cuối 30. Sau khi được một công ty xây dựng ở thành phố Okinawa phía Tây Nhật Bản thuê, anh Nguyễn đã cố gắng hết sức dù tiếng Nhật không lưu loát. Dù có thể nhớ từ ngữ sử dụng trong công việc nhưng anh không hiểu những hướng dẫn phức tạp. Anh làm việc bằng cách quan sát người khác, nhưng sau khi tiếp tục mắc lỗi, các đồng nghiệp người Nhật của anh bắt đầu bắt nạt anh.
Một ngày nọ, Nguyễn bị nhiều đồng nghiệp mang ủng bảo hộ đá, anh đã bị sứt răng và gãy xương sườn.
Anh có ý định hỏi ý kiến tổ chức giám sát đóng vai trò là trọng tài giữa các học viên và nơi làm việc của họ, nhưng bị một người bạn Việt Nam ngăn cản và nói với anh rằng họ sẽ không đưa ra sự hỗ trợ nào cả.
Khi bạo lực tiếp diễn, Nguyễn đã gửi những bức ảnh về vết thương của mình qua email cho tổ chức vào tháng 6 năm 2021 cùng với yêu cầu thay đổi người sử dụng lao động. Phản hồi của họ là: “Chúng tôi sẽ cảnh báo người sử dụng lao động về bạo lực, nhưng việc thay đổi công việc sẽ rất khó khăn.”
Tuy nhiên, cuối cùng sự thay đổi đã đến vào tháng 10 năm đó. Thông qua một người quen, anh được sự bảo vệ của một hiệp hội lao động ở thành phố Fukuyama, tỉnh Hiroshima. Tháng 1 năm 2022, họ tổ chức một cuộc họp báo và công khai phát hành video bạo lực. Video được chia sẻ rộng rãi chỉ trong chớp mắt.
Một tháng sau, các biện pháp xử phạt hành chính đã cấm người chủ của anh ở Okinawa tiếp nhận thực tập sinh kỹ thuật và giấy phép của công ty do cơ quan giám sát cấp cũng bị thu hồi.
Cuối cùng, anh Nguyễn đã có thể chuyển sang công việc mới vào tháng 4 năm 2022, sau khi nhận được rất nhiều lời đề nghị từ các công ty muốn nhận anh vào. Tháng vừa qua, anh đã chuyển tư cách lưu trú từ thực tập sinh kỹ thuật sang lao động kỹ năng đặc định. Những vết sẹo trong tim của anh ấy đã lành khi làm việc cho người chủ hiện tại.
Thực tập sinh kỹ thuật và lao động kỹ năng đặc định
Khi chính phủ Nhật Bản đặt mục tiêu cập nhật hệ thống thực tập sinh kỹ thuật, vấn đề thay đổi người sử dụng lao động đang được chú ý. Với những rào cản lớn để thực hiện điều đó, hơn 9.000 thực tập sinh đã bỏ trốn chỉ riêng trong năm 2022.
Ảnh: Sưu tầm
“Thực tập sinh kỹ thuật” và “lao động kỹ năng đặc định” là 2 loại visa cư trú dành cho người nước ngoài tại Nhật Bản. Chương trình thực tập sinh kỹ thuật được thành lập vào năm 1993 để trao kỹ năng cho người lao động nước ngoài từ các nước đang phát triển, cho phép ở lại tối đa 5 năm. Chương trình lao động kỹ năng đặc định được thành lập vào năm 2019 dành cho lao động nước ngoài nhằm giải quyết tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng trong một số ngành nhất định. Tính đến cuối tháng 6 năm 2023, có khoảng 360.000 thực tập sinh và khoảng 173.000 lao động kỹ năng đặc định ở Nhật Bản.
Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 10.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!
Tổng hợp LocoBee
