Từ năm 2019, chính phủ Nhật Bản sẽ đẩy mạnh việc thực hiện các chính sách tiếp nhận người lao động nước ngoài. Trong làn sóng đó, các hoạt động tuyển chọn và sử dụng nhân lực nước ngoài cũng đang được các doanh nghiệp ở tỉnh Nagano thực hiện. Trong thời gian tới họ còn có dự định tích cực thực hiện chính sách đối với ngành chăm sóc, điều dưỡng.
Lao động tại xưởng may mặc
Một thực tập sinh người Myanma đang làm việc trong một xưởng may ở Nagano cho biết vì muốn giúp đỡ gia đình nên cô đã quyết định đến Nhật. Cô cũng mong rằng những gì mình học được ở Nhật có thể phát huy được một phần nào đó khi cô trở về quê hương của mình.
Tại xưởng may này hiện có 27 thực tập sinh người Myanma đang làm việc. Doanh nghiệp này đã tiến hành việc tiếp nhận hình thức thực tập sinh từ năm 2015 và cho đến thời điểm này đã là kỳ thứ 3. Những thực tập sinh kỳ thứ 1 về nước sẽ có cơ hội được lựa chọn là những cán bộ chủ chốt trong việc chỉ đạo kỹ thuật, phát huy những gì mà họ đã học được tại Nhật Bản.
Tiền lương tối thiểu ở Nhật gấp khoảng 10 lần so với Myanma chính vì vậy hiện tại có khá nhiều công nhân mong muốn có thể được làm việc được ở cơ sở Nhật Bản của doanh nghiệp.
Giám đốc của doanh nghiệp này cho biết nhằm quản lý được chất lượng đồng đều hiện tại chỉ mới tiếp nhận thực tập sinh tại 2 cơ sở là trụ sở chính và một chi nhánh ở Kumamoto. Nhà máy ở Kumamoto nằm khá xa thành phố khá khó khăn trong việc thu hút lao động là người Nhật. Chính vì vậy, nguồn nhân lực thực tập sinh là một giải pháp hiệu quả cho doanh nghiệp. Ông cũng cho biết, vào thời điểm tháng 10 năm nay doanh nghiệp đã hợp nhất 2 nhà máy tại Myanma thành 1, các thực tập sinh sau khi về nước đã làm việc ở đây với vai trò chỉ đạo. Họ đã làm rất thành thạo và không có một chút bối rối nào. Điều này chứng tỏ thực tập sinh sẽ là cầu nối giữa hai nước Nhật Bản và Myanma.
Tình hình lao động người nước ngoài tại các doanh nghiệp ở Nagano
Theo cục Lao động của Nagano, từ năm 2015 số lượng lao động người nước ngoài tăng lên nhanh chóng và đến thời điểm tháng 10 năm 2017, con số này đạt tới 15.786 người. Tính theo phần trăm trong ngành sản xuất số lao động người nước ngoài chiếm hơn một nửa (52,1%), tiếp đến là ngành nông lâm 9%.
Một doanh nghiệp gia công kim loại kỹ thuật cao ở Nagano có tên Takashima cho biết, khoảng từ 3 năm trước họ đã và đang sử dụng khoảng 20 lao động là người Việt Nam dưới hình thức là thực tập sinh. Trước đây, doanh nghiệp này cũng có sử dụng thực tập sinh người Trung Quốc tuy nhiên người Trung Quốc có mức kỳ vọng về thu nhập cao hơn nên doanh nghiệp đã dừng thuê nguồn lao động này. Doanh nghiệp này cũng cho biết, khả năng học hỏi kỹ thuật mới của lao động người Việt Nam khá cao. Tuy nhiên hiện nay rào cản ngôn ngữ đang là vấn đề. Chính vì vậy, doanh nghiệp còn thực hiện chính sách trợ cấp đối với những lao động có các chứng chỉ về năng lực ngôn ngữ.
Một doanh nghiệp khuôn đúc nhựa Yuwa cũng cho biết, vào mùa xuân năm sau công ty sẽ tiếp nhận 3 lưu học sinh đến từ Việt Nam. Tại một tổ chức tại Việt Nam từ 3 năm trước đã kết hợp với trường đại học công nghệ thành phố Hồ Chí Minh, hàng năm lựa chọn từ 5 đến 10 sinh viên với hình thức thực tập tại tổ chức này. 3 sinh viên ưu tú nhất trong số các thực tập sinh đó sẽ được lựa chọn và cử đến Nhật Bản dưới hình thức là trao đổi sinh viên.
Giám đốc Yuwa, ông Watanabe cho biết, những sinh viên này sẽ được vừa cho phép làm việc dưới hình thức lao động bán thời gian vừa cho theo học tại trường đại học Shinshu như một nghiên cứu sinh. Sau khi kết thúc chương trình học, các du học sinh này sẽ trở thành nhân viên công ty và hưởng các chế độ giống như người Nhật. Khi là nhân viên của công ty, họ sẽ làm việc tối thiếu 5 năm và sẽ được đào tạo để trở thành những cán bộ người Việt Nam chủ chốt.
Hiện tại công ty này cũng đang thực hiện chính sách thu nhận thực tập sinh người Việt Nam. Số thực tập sinh hiện tại là 16 người. Theo như từ trước tới nay thì sau 3 năm các lao động sẽ trở về nước. Nhưng vào mùa xuân năm 2019, lần đầu tiên 2 lao động sẽ bước vào năm thứ 4. Sau khi trở về nước 70% đến 80% số lao động này tiếp tục làm việc hợp pháp cho nhà máy của công ty tại Việt Nam.
Giám đốc Yuwa cũng cho biết, trước đây do những lo ngại về việc các kỹ thuật bị rò rỉ nếu như thực tập sinh chỉ làm việc 3 năm và về nước nên chỉ dạy cho lao động những thao tác cơ bản. Tuy nhiên hiện nay, công ty cũng đã có nhà máy ở Việt Nam nên công ty cũng đã tiến hành việc đào tạo cả những kỹ thuật cao cho các thực tập sinh. Ngoài ra ông cũng phát biểu rằng, với những doanh nghiệp vừa và nhỏ thì lao động người nước ngoài chính là nguồn nhân lực vô cùng quan trọng. Vấn đề thực tập sinh bỏ trốn ra ngoài không phải là do thực tập sinh mà nguyên nhân là do các doanh nghiệp tiếp nhận thực tập sinh không tuân thủ các chính sách bảo vệ người lao động. Việc nghiêm chỉnh chấp hành các quy tắc là điều cần phải làm.
Tham khảo: Nikkei
Dịch: LOCOBEE