Nhật Bản là một trong những quốc gia có nền văn hóa mascot (linh vật) phát triển mạnh mẽ nhất thế giới. Từ những linh vật dễ thương đại diện cho các tỉnh thành, sự kiện, doanh nghiệp cho đến các chiến dịch quảng bá của chính phủ, mascot xuất hiện ở khắp mọi nơi trên đất nước này.

Ảnh minh hoạ

 

Mascot – Biểu tượng không thể thiếu trong văn hóa Nhật Bản

Một trong những đặc điểm nổi bật của văn hóa Nhật Bản hiện đại chính là sự xuất hiện của những mascot. Những nhân vật đáng yêu (đôi khi có phần kỳ lạ) này có mặt khắp nơi, từ các tỉnh thành, thị trấn cho đến công ty, sản phẩm hay sự kiện đặc biệt. Không chỉ đóng vai trò quảng bá, các mascot còn được thiết kế để thể hiện đặc trưng văn hóa và vùng miền của Nhật Bản.

Những linh vật nổi tiếng thậm chí có thể trở thành một thương hiệu riêng, mang lại doanh thu khổng lồ từ hàng lưu niệm và du lịch. Nhóm mascot này được gọi là yuru-chara (ゆるキャラ) – thuật ngữ xuất hiện vào những năm 2000. Cụm từ này kết hợp giữa “yurui” (ゆるい) – nghĩa là thoải mái, dễ thương, và “character” (キャラ) – nhân vật. Phong trào sử dụng yuru-chara bắt đầu phổ biến vào những năm 1980, dần phát triển mạnh mẽ và trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa Nhật Bản.

 

Sự phổ biến của linh vật tại Nhật Bản

Nhật Bản là thiên đường của những nhân vật dễ thương, đặc biệt là các nhân vật của Sanrio như Hello Kitty, My Melody hay Cinnamoroll, thậm chí còn có cả quán cà phê và công viên chủ đề riêng! Bên cạnh những nhân vật nổi tiếng này, mascot cũng đóng một vai trò quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Không chỉ 47 tỉnh thành đều có mascot đại diện riêng, mà ngay cả một thành phố như Osaka cũng sở hữu hơn 40 linh vật khác nhau!

Hello Kitty – Phiên bản tàu shinkansen

Mascot ở Nhật Bản không chỉ đơn thuần là hình ảnh quảng bá cho địa phương, sự kiện, tổ chức hay doanh nghiệp, mà còn tạo ra nguồn thu nhập khổng lồ. Hàng năm, các linh vật này cạnh tranh tại sự kiện Yuru-Kyara Grand Prix, thu hút hàng ngàn ứng viên tham gia, với số lượng ngày càng tăng khi các nhân vật mới liên tục được ra đời. Tại đây, người dân có thể bình chọn cho nhân vật dễ thương, hài hước hoặc thậm chí kỳ quặc nhất. Năm 2012, doanh thu từ các nhân vật linh vật tại Nhật Bản đã đạt gần 16 tỷ USD, chứng minh sức hút mãnh liệt của mascot trong đời sống và kinh tế nước này!

 

Hơn cả doanh thu và quảng bá

Với sức hút mạnh mẽ của mascot tại Nhật Bản, ngày càng có nhiều chính quyền địa phương tham gia vào trào lưu này. Không chỉ giới hạn trong lĩnh vực du lịch hay thương mại, yuru-kyara (linh vật địa phương) còn được sử dụng để tuyên truyền các chính sách quan trọng, như giảm thuế hoặc quảng bá cho những sự kiện lớn, điển hình là Thế vận hội Tokyo 2020.

Nhật Bản thậm chí còn có một mascot chống COVID-19 mang tên Koronon – một chú mèo hồng dễ thương với biểu tượng chữ “X” đỏ trên dòng chữ “Covid-19” ngay bụng, cùng với tấm khiên hình trái tim màu tím. Koronon đã xuất hiện trên nhiều đường phố Tokyo, phân phát khẩu trang và khuyến khích mọi người thực hiện các biện pháp phòng dịch. Điều này cho thấy rằng, mascot tại Nhật Bản không chỉ đơn thuần là công cụ kiếm tiền, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp xã hội đến cộng đồng.

 

Gotochi-Chara – Linh vật địa phương độc đáo của Nhật Bản

Một trong những nhóm linh vật lớn nhất thuộc yuru-chara chính là gotochi-chara (ご土地キャラ) – những linh vật được tạo ra nhằm quảng bá cho các địa phương. Mỗi tỉnh thành, thành phố hay thậm chí là thị trấn nhỏ ở Nhật Bản đều có gotochi-chara riêng, giúp giới thiệu và thu hút du khách đến với vùng đất của họ. Một số được thiết kế chuyên nghiệp, trong khi một số khác lại do chính quyền địa phương hoặc cư dân sáng tạo, tạo nên những thiết kế ngộ nghĩnh và độc đáo.

Có những gotochi-chara không chỉ nổi tiếng tại địa phương mà còn vươn xa khắp Nhật Bản, điển hình nhất là Kumamon – linh vật của tỉnh Kumamoto. Kumamon là một chú gấu đen đáng yêu được chính quyền tỉnh Kumamoto giới thiệu vào năm 2010 nhằm quảng bá du lịch. Sau khi giành chiến thắng tại cuộc thi Yuru-Chara Grand Prix 2011, Kumamon nhanh chóng trở thành hiện tượng trên toàn quốc, mang lại hơn 1 tỷ USD doanh thu mỗi năm từ việc kinh doanh các sản phẩm liên quan.

Hình ảnh Kumamon trên máy bán nước

Một trong những lý do giúp Kumamon trở nên phổ biến chính là chính sách cấp phép đặc biệt của tỉnh Kumamoto. Trong khi nhiều tỉnh thành khác tính phí sử dụng hình ảnh linh vật, tỉnh Kumamoto lại cho phép các doanh nghiệp sử dụng hình ảnh Kumamon miễn phí nếu có đơn đăng ký chính thức và mục đích nhằm quảng bá tỉnh. Nhờ đó, hình ảnh Kumamon có mặt ở khắp nơi trên nước Nhật, trở thành một trong những yuru-chara thành công nhất từ trước đến nay.

 

Linh vật chuyên nghiệp – Biểu tượng thương hiệu tại Nhật Bản

Không phải tất cả các linh vật tại Nhật Bản đều được xem là yuru-chara. Trong khi yuru-chara mang phong cách thiết kế giản dị và đậm nét địa phương, thì có rất nhiều linh vật được tạo ra chuyên nghiệp với mục đích thương mại. Những linh vật này không đủ điều kiện tham gia các cuộc thi như Yuru-Chara Grand Prix, vì chúng thuộc về các đội thể thao chuyên nghiệp hoặc tập đoàn lớn. Ngoài ra, một điểm khác biệt nữa là yuru-chara phải có phiên bản hóa trang để xuất hiện tại các sự kiện, trong khi nhiều linh vật chuyên nghiệp lại không có.

Một ví dụ điển hình của linh vật chuyên nghiệp là Domo, linh vật chính thức của đài truyền hình quốc gia Nhật Bản NHK. Domo là một sinh vật lông nâu với hàm răng sắc nhọn, thường xuyên xuất hiện trên các chương trình của NHK. Dù sở hữu thiết kế ngộ nghĩnh và đáng yêu giống với các yuru-chara, nhưng vì là biểu tượng của một cơ quan truyền thông lớn, Domo không được xếp vào nhóm linh vật địa phương thông thường. Thậm chí, sức hút của Domo đã vượt ra khỏi biên giới Nhật Bản, trở thành một nhân vật được yêu thích trên toàn cầu.

 

Không chỉ đơn thuần là hình ảnh dễ thương, mascot ở Nhật Bản còn đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp, xây dựng thương hiệu và kết nối cộng đồng. Sự yêu thích dành cho mascot xuất phát từ văn hóa kawaii, sự tinh tế trong chiến lược marketing và mong muốn tạo ra sự gần gũi trong đời sống hàng ngày. Nếu có cơ hội đến Nhật Bản, hãy chú ý quan sát xung quanh – bạn chắc chắn sẽ bắt gặp những linh vật độc đáo đại diện cho từng địa phương, doanh nghiệp hay thậm chí cả lực lượng cảnh sát!

ĐĂNG KÝ THÀNH VIÊN LOCOBEE

Tặng kèm phiếu giảm giá lên đến 3.000 yên – Mua hàng hiệu với giá cực ưu đãi!

Phiếu giảm giá tại Don Quijote: Miễn thuế 10% và giảm thêm 5%

 

Tổng hợp: LocoBee