Hiện nay số người nước ngoài làm việc tại Nhật Bản đang ngày một tăng lên. Đặc biệt là vào năm 2016, số lượng thực tập sinh kỹ năng Việt Nam đã vượt qua Trung Quốc, trở thành quốc gia có lượng thực tập sinh kỹ năng cao nhất tại Nhật và đóng góp một phần quan trọng vào nền kinh tế của đất nước này.
Phần lớn các thực tập sinh kỹ năng sau khi hoàn thành hợp đồng đều sẽ quay về nước mình. Vậy sau những năm sinh sống làm việc tại Nhật với những kinh nghiệm khó có thể có được tại quê nhà, cuộc sống của các bạn thực tập sinh khi quay về Việt Nam ra sao? Trong bài viết lần này, hãy cùng Locobee trò chuyện với một cựu thực tập sinh kỹ năng đã từng ở Nhật 3 năm.
Nhân vật kì này:
Tên: Vũ Tâm
Tuổi: 26 tuổi
Quê quán: Thái Bình, Việt Nam
Hiện đang làm việc tại một công ty giới thiệu tư vấn việc làm tại thành phố Hồ Chí Minh. Là người duy nhất có khả năng sử dụng tiếng Nhật trong công ty. Ngoài làm việc với các công ty đối tác Nhật Bản và giới thiệu việc làm cho người Nhật, công ty bạn cũng hỗ trợ tìm việc cho cả những người Việt biết tiếng Nhật.
Hỏi: Bạn có thể cho biết về quá trình chuẩn bị trước khi tới Nhật được không ạ?
Tại Việt Nam, mình đã học đại học ngành quản trị kinh doanh 2 năm, tuy nhiên do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên mình không thể học tiếp. Gia đình mình có tất cả 5 chị em trong đó 1 chị của mình lúc đó đã làm thực tập sinh bên Nhật rồi. Nghe theo lời khuyên của chị, mình cũng chọn con đường đi Nhật làm thực tập sinh kỹ năng. Mình chọn đi Nhật thay vì các nước khác là vì 2 lí do. Lí do thứ nhất là chị mình lúc đó cũng đang ở Nhật. Lí do thứ hai vì Nhật là nước phát triển nhất so với các nước có chế độ thực tập sinh khác và có chế độ đãi ngộ, lương thưởng tốt.
Hỏi: Bạn đã chuẩn bị những gì trước khi tới Nhật?
Trước khi tới Nhật, tất cả thực tập sinh đều phải tham gia các khóa học tiếng Nhật và văn hóa Nhật trong vòng 6 tháng vì chỉ có những người đã từng học tiếng Nhật đủ thời gian quy định mới có thể lấy được visa. Số tiền phải chuẩn bị để chi trả trước khi bay sang Nhật rơi vào khoảng 1 triệu yên (hơn 200 triệu) nhưng sau khi làm việc tại Nhật khoảng 1 năm mình đã hoàn trả được hết.
Hỏi: Sau khi tới Nhật, bạn làm những công việc gì?
Trong 3 năm từ 2013 đến 2016, mình làm việc tại một nhà máy dệt, lần lượt tại 2 chi nhánh của nhà máy ở Aichi và ở Gifu. Cả nhà máy có khoảng 50 người, trong đó có 7 người là người Việt Nam. Công việc này là do công ty trước kia chị mình làm việc giới thiệu cho.
Mức lương tháng rơi vào khoảng 120.000 đến 130.000 yên (tầm khoảng 25 đến 27 triệu đồng/bao gồm tiền làm thêm giờ, tiền làm thêm vào ngày nghỉ và các phụ cấp). Tháng đầu tiên mới tới Nhật vì chưa có lương nên mỗi thực tập sinh nhận được một khoản tiền 60.000 yên (khoảng 12 triệu đồng) từ chính phủ Nhật Bản. Về nơi ở thì có kí túc xá do công ty cung cấp.
Các ngành nghề dành cho các bạn thực tập sinh Việt Nam cũng rất đa dạng, ví dụ như xây dựng, nhà máy hay nông nghiệp. Các ngành nghề khác nhau tỷ lệ nam nữ cũng khác nhau nhưng nói chung khá đồng đều. Nhà máy nơi mình làm việc có nhiều các bạn nữ hơn một chút. Môi trường làm việc tốt, nội dung làm việc cũng đơn giản dễ nhớ, có chỗ nào chưa hiểu thì đều được nhân viên người Nhật dạy cho nên mình không gặp vấn đề gì.
Hỏi: Trong thời gian ở Nhật bạn đã tích lũy được những kinh nghiệm đáng giá nào?
Điều đáng giá nhất trong thời gian ở Nhật là mình đã được trau dồi thêm vốn ngoại ngữ. Vốn tiếng Nhật và những kinh nghiệm làm việc mình tích lũy được đều rất có ích khi quay về Việt Nam. Không chỉ học được tiếng Nhật, mình còn được làm cùng người Nhật. Do đó hiện tại, mình có thể hiểu được cách làm việc của đối tác người Nhật, điều này cũng giúp ích nhiều trong công việc.
Người Nhật cũng rất tốt bụng, trong thời gian sống ở Nhật, mỗi khi gặp khó khăn thì mình luôn được nhiều người tận tình giúp đỡ. Đặc biệt nhất là bác giám đốc xưởng còn hay dẫn thực tập sinh người Việt Nam chúng mình đi chơi hay nấu đồ ăn cho chúng mình vào các dịp cuối tuần hay nghĩ lễ. Tất cả những điều đó đều trở thành kí ức quý báu và kinh nghiệm có ích sau này.
Quản lí nhà máy (ở giữa) nơi Tâm đã làm việc, Tâm (bên trái)
Tâm và những người bạn trong buổi đi chơi
Hỏi: Trong thời gian làm việc tại Nhật, có khi nào bạn cảm thấy vất vả không?
Bởi vì làm việc theo ca nên mình ít có thời gian nói chuyện với các bạn nhân viên người Việt khác. Thêm vào đó, chị mình cũng đã quay về Việt Nam nên nhiều khi mình cũng nhớ nhà.
Tuy vậy, mình vẫn tận hưởng được cuộc sống vui vẻ ở Nhật. Ví dụ như cứ cuối tuần mình lại tham gia lớp học tiếng Nhật gần nhà máy, hoặc đi dã ngoại, ngắm cảnh với các bạn thực tập sinh khác. Ngoài ra, mình cũng có đi du lịch những nơi như Kyoto, Osaka, Tokyo và Nagoya.
Hỏi: Bạn thấy đâu là điểm khác biệt giữa cách làm việc ở Nhật Bản và Việt Nam?
Các công ty ở Nhật cần phải tuân thủ nghiêm túc các quy định còn ở Việt Nam thì các mặt như thời gian hay quy tắc có phần thoải mái thả lỏng hơn.
Hỏi: Bạn muốn phát huy những kinh nghiệm có được ở Nhật như thế nào?
Mình muốn quay lại học đại học tại Nhật Bản.
Hỏi: Bạn có lời nhắn gửi nào cho các bạn sắp đi Nhật hay không?
Mọi người hãy cố gắng học tiếng Nhật thật tốt. Một khi có tiếng Nhật thì kể cả quay về Việt Nam các bạn sẽ tìm được công việc tốt, giúp ích cho tương lai của bản thân và gia đình. Cố lên nhé!
Bài viết đọc thêm: Câu chuyện người Việt ở Nhật
Obara Ayu (小原 あゆ)
Nhà văn tự do, dịch giả, nhà nghiên cứu
Sinh ra tại Paris, Pháp cùng ngày với cậu bé Nobita trong truyện Doraemon và trải qua tuổi thơ ở vùng ngoại ô Tokyo. Thời đại học, tác giả đã sống 7 năm tại bờ Tây nước Mỹ. Năm 2016, tác giả cùng cậu con trai khi đó mới 1 tuổi và chú mèo của mình chuyển tới thành phố Hồ Chí Minh sống cho tới tận bây giờ. Sở thích của tác giả là karaoke, yoga, làm đồ ngọt, thủ công, hoạt động ngoài trời. Món ăn Việt Nam yêu thích nhất là hủ tiếu.
* Bài viết thuộc bản quyền của LOCOBEE. Vui lòng không sao chép hoặc sử dụng khi chưa có sự đồng ý chính thức của LOCOBEE.
